Uwagi z konsultacji publicznych uwzględnione w split payment

Nowelizacja ustawy o VAT w zakresie w jakim powołuje do życia mechanizm podzielonej płatności (ang. split payment) w dniu 9 listopada 2017 roku została poddana głosowaniu przez Sejm i obecnie została przekazana do prezydenta.
Projekt nowelizacji został przyjęty niemal bez poprawek, jednak dyskusje nad pierwotną wersją projektu toczyły się na etapie konsultacji publicznych, w wyniku których w projekcie uwzględniono szereg  rozwiązań korzystnych dla podatników.
 

Brak środków lub środki niewystarczające na rachunku VAT

Projekt w pierwotnej wersji nie przewidywał zasilenia rachunku VAT z rachunku rozliczeniowego podatnika.
W trakcie Konsultacji podnoszono, że jeżeli okaże się, że kwota zgromadzona na rachunku VAT będzie niewystarczająca do zapłaty zobowiązania podatkowego, podatnik będzie musiał zrobić dwa rodzaje przelewów (z konta rozliczeniowego i dedykowanego). Konsekwentnie, mogłoby dojść do rozszczelnienia zakładanego systemu dokonywania rozliczeń.
Ustawodawca postanowił więc uwzględnić sytuację, w której podatnik w razie posiadania niewystarczających środków na rachunku VAT na zapłatę zobowiązania podatkowego będzie mógł zasilić to konto z własnych środków zgromadzonych na rachunku rozliczeniowym.
Jednakże zasilenia tego nie dokona sam podatnik a bank, który w celu realizacji przelewu, zgodnie z treścią znowelizowanych art. 62b ust. 3 i 4 ustawy o VAT, obciąży rachunek VAT do wysokości salda na tym rachunku, a w pozostałej części obciąży rachunek rozliczeniowy nabywcy towarów i usług.
Jednocześnie, w przypadku, gdy podatnik będzie posiadał deficyt środków na rachunku rozliczeniowym, bank zaniecha realizacji przelewu zgodnie z komunikatem przelewu.
 

WARTO WIEDZIEĆ

Jeżeli podatnik na rachunku VAT nie będzie miał środków pieniężnych wystarczających na pokrycie danej kwoty podatku VAT to, bank obciąży jego rachunek rozliczeniowy.
 

Zapłata odsetek od zaległości podatkowej z rachunku  VAT

Pierwotny projekt zawierał przeoczenie ustawodawcy i został zmodyfikowany o możliwość zapłaty podatku VAT na rachunek urzędu skarbowego obejmującej kwotę zaległości podatkowej oraz pominiętą wcześniej kwotę odsetek.
W myśl Ordynacji podatkowej wpłata dokonana na poczet zaległości podatkowej z mocy prawa zaliczana jest w odpowiedniej części na poczet odsetek za zwłokę. Przeoczenie to mogłoby prowadzić do negatywnych dla podatnika konsekwencji, związanych z ciągłym istnieniem zaległości podatkowej.
W efekcie podatnicy będą mogli z rachunku VAT opłacać na rachunek właściwego Urzędu Skarbowego zarówno kwoty zaległego zobowiązania, jak również kwoty odsetek za zwłokę, w tym odsetek od dodatkowego zobowiązania podatkowego.
 

Brak badania zasadności zwrotu VAT

W ramach Konsultacji publicznych wielokrotnie podnoszono że zwrot VAT powinien obejmować wszelkie zwroty podatku, a korzyść  w postaci przyśpieszonego 25-dniowego nie może być jedynie iluzoryczna, do czego prowadziłoby zastrzeżenie, że także w tym wypadku będzie obowiązywała zasada powszechna. Zgodnie z  tą, jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji.
W świetle powyższego wątpliwości budziło, czy tak brzmiący zapis projektu nie pozwalałby na każdorazowe badanie przez organu podatkowe zasadności wnioskowanych zwrotów, a tym samym termin 25 dni w praktyce nigdy nie miałby zastosowania.
Ustawodawca przyjmując taką argumentację wprowadził do ustawy regułę, według której zwrot ma nastąpić automatycznie w terminie 25 dni od dnia złożenia przez podatnika rozliczenia.
 

Zapłata za fakturę w częściach

Projekt zakładał, że zapłata za fakturę kontrahenta może nastąpić jedynie  jednorazowo, w pełnej kwocie.
W czasie konsultacji podnoszono, że takie uregulowanie płatności ograniczy możliwość nabywcy do skorzystania z korzyści wynikających z zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, jeśli zapłata za fakturę miałaby następować w częściach, a wydanie towarów miałoby miejsce przed zapłatą całej ceny (np. na gruncie sprzedaży ratalnej lub leasingu finansowego).
Ustawodawca uznając powoływaną argumentację wprowadził do ustawy art. 108a ust. 2 znowelizowanej ustawy o VAT, stosownie do którego zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności odnosi się do zapłaty całości lub części kwoty podatku i kwoty netto wskazanej na fakturze.
 

Podsumowanie

Dokładna weryfikacja projektu nowelizacji oraz zgłoszone, w czasie konsultacji publicznych, uwagi do projektu skutkowały szeregiem modyfikacji, spośród których najkorzystniejszymi dla podatników są:

• ustalenie zasad płatności dokonywanych z rachunku VAT, na którym brakuje środków na pokrycie kwoty podatku VAT,
• umożliwienie dokonywania z rachunku VAT przelewu z tytułu zaległości podatkowych wraz z odsetkami,
• odejście od zasady weryfikacji zasadności zwrotu podatku VAT,
• umożliwienie regulowania należności w całości lub w części.

Podstawa:

1. Tabela uwag zgłoszonych, w ramach konsultacji projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (numer w wykazie UA30).