Rejestr Należności Publicznoprawnych

Z dniem 1 stycznia 2018 roku wejdą w życie nowe zmiany dotyczące ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, które powołują do życia tzw. Rejestr Należności Publicznoprawnych.
Regulacje dotyczące prowadzenia tego rejestru oraz udostępniania danych w nim zgromadzonych mogą mieć istotny wpływ na prawo podatnika do odliczenia podatku VAT od faktur wystawionych przez kontrahentów ujawnionych w Rejestrze Należności Publicznoprawnych.
 

Rejestr Należności Publicznoprawnych

Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 roku o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (Dz.U.2017.933) przewiduje powstanie z dniem 1 stycznia 2018 roku Rejestru Należności Publicznoprawnych (określanego dalej skrótem: „RNP”).
Właściwy organ Krajowej Administracji Skarbowej w Rejestrze gromadzić będzie informacje o należnościach pieniężnych, podlegających egzekucji administracyjnej, dla których wierzycielem jest m.in. naczelnik urzędu skarbowego, albo jednostka samorządu terytorialnego.
 

WARTO WIEDZIEĆ

Od początku roku 2018 podatnicy posiadający zaległości podatkowe na poziomie zaledwie 5.000,00 PLN (wraz z odsetkami), będą mogli zostać ujawnieni w Rejestrze Należności Publicznoprawnych jako niewykonujący obowiązku zapłaty należności pieniężnych podlegających egzekucji administracyjnej, których wierzycielami są naczelnicy urzędów skarbowych.
 

Podstawa ujawnienia w Rejestrze

Rejestr będzie obejmował należności wynikające z:
– deklaracji podatkowej;
– decyzji, postanowienia lub innego orzeczenia, które jest ostateczne;
– prawomocnego wyroku, postanowienia lub mandatu karnego wydanego na podstawie przepisów Kodeksu karnego skarbowego lub Kodeksu karnego;
– mandatu karnego wydanego w postępowaniu w sprawach o wykroczenia;
– bezpośrednio z przepisu prawa.
 

Dane  Podatnika w Rejestrze

RNP ujawni przede wszystkim dane identyfikacyjne podatnika (imię i nazwisko, firmę lub nazwę, NIP lub PESEL), oznaczenie wierzyciela, a także wysokość zaległości wraz z wymaganymi odsetkami.
Do Rejestru wierzyciele będą wprowadzali dane dotyczące zobowiązań spełniających warunki ustawowe, jednak aby dany Zobowiązany został ujawniony w Rejestrze suma jego zobowiązań musi wynosić kwotę co najmniej 5.000,00 PLN. Dane te będą dostępne dla każdego podmiotu zainteresowanego za pośrednictwem portalu podatkowego.
 

Obowiązek zawiadomienia podatnika przed umieszczeniem w Rejestrze

Celem zabezpieczenia interesów zobowiązanego  (podatnika) organy podatkowe będą obowiązane do jego uprzedniego zawiadomienia o zagrożeniu ujawnieniem w RNP.
Zawiadomienie takie będzie mogło być doręczane razem z upomnieniem  zawierającym wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego.
Postępowanie egzekucyjne, tak jak dotychczas, będzie mogło być wszczęte po upływie 7 dni od dnia doręczenia upomnienia, natomiast ujawnienie dłużnika w RNP będzie mogło nastąpić dopiero po upływie 30 dni od dnia doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o zagrożeniu wpisem.
Wskazywany 30-dniowy okres, po upływie którego możliwe będzie ujawnienie przez wierzyciela zobowiązanego w RNP, ma na celu umożliwienie dobrowolnej zapłaty należności pieniężnej, wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości w zakresie jej istnienia, wysokości lub wymagalności przed przekazaniem informacji o zaległości do RNP bądź ewentualnie – wniesienie przez dłużnika sprzeciwu.
 

WARTO WIEDZIEĆ

Organy podatkowe będą zobligowane do zawiadomienia podatnika o zagrożeniu dokonania wpisu do Rejestru, wówczas podatnik będzie miał 30 dni na uregulowanie zobowiązania publicznoprawnego i uniknięcie ujawnienia w Rejestrze.
 

Wykreślenie z Rejestru

Główną podstawą wykreślenia podatnika z rejestru będzie okoliczność, że zobowiązanie całkowicie wygaśnie, a także uznanie zasadności wniesionego sprzeciwu.
Co istotne wykreślenie nie nastąpi automatycznie np. w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego w przypadku, gdy nie upłynęło pięć lat od dnia, w którym postanowienie o umorzeniu tego postępowania stało się ostateczne, jak również fakt śmierci lub ustania bytu prawnego podmiotu. Jednakże organ podatkowy będzie miał obowiązek ujawnienia tych informacji.
 

Porada praktyczna

Podatniku, jeśli otrzymasz zawiadomienie o zagrożeniu ujawnieniem w Rejestrze Należności Publicznoprawnych, warto natychmiast zareagować na nie i uregulować należność, bądź złożyć niezbędne wyjaśnienia lub sprzeciw. Jednocześnie przystępując do transakcji z nowym kontrahentem warto zweryfikować tego kontrahenta pod kątem ujawnienia jego danych w Rejestrze Należności Publicznoprawnych, co może mieć wpływ na uznanie przez organy podatkowe dochowania tzw. należytej staranności.
 

Podsumowanie

Od 1 stycznia 2018 roku zobowiązani z tytułu należności publicznoprawnych w kwocie zaledwie 5.000,00 złotych będą umieszczani w Rejestrze Należności Publicznoprawnych, który może być udostępniany każdemu zainteresowanemu kontrahentowi.
 

Podstawa:

1. Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 roku oraz Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności (druk 1185)