STIR – Objaśnienia Podatkowe Ministerstwa Finansów

System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej (STIR) będący nowym sposobem walki Ministerstwa Finansów z nadużyciami w podatku VAT objął już 5,6 mln rachunków bankowych podmiotów kwalifikowanych.
W dniu 6 kwietnia 2018 roku Minister Finansów wydał Objaśnienia Podatkowe Stosowania przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych.
Powoływane objaśnienia wskazują główne cele i założenia STIR, a także spodziewane efekty. Dodatkowo, Minister Finansów, na gruncie przepisów przejściowych, dokładnie wskazał m.in. daty rozpoczęcia transmisji danych przez banki i SKOK-i, możliwości stosowania blokad rachunków oraz przekazywanie danych o podmiotach skreślonych i przywróconych do rejestru VAT.
System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej (STIR) będący nowym sposobem walki Ministerstwa Finansów z nadużyciami w podatku VAT objął już 5,6 mln rachunków bankowych podmiotów kwalifikowanych.
W dniu 6 kwietnia 2018 roku Minister Finansów wydał Objaśnienia Podatkowe Stosowania przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych.
Powoływane objaśnienia wskazują główne cele i założenia STIR, a także spodziewane efekty. Dodatkowo, Minister Finansów, na gruncie przepisów przejściowych, dokładnie wskazał m.in. daty rozpoczęcia transmisji danych przez banki i SKOK-i, możliwości stosowania blokad rachunków oraz przekazywanie danych o podmiotach skreślonych i przywróconych do rejestru VAT.
 

Podstawowe założenie STIR

Najważniejszym celem ustawy jest ograniczenie wyłudzeń w podatku VAT i wzmocnienie bezpieczeństwa podatników poprzez eliminację z obrotu gospodarczego nieuczciwych firm.
Konsekwentnie Szef Krajowej Administracji Skarbowej za pośrednictwem STIR, codziennie, otrzymuje informacje dotyczące transakcji obarczonej ryzykiem wystąpienia wyłudzenia skarbowego.
 

WARTO WIEDZIEĆ:

Ministerstwo Finansów już wydało pierwszy  komunikat o skuteczności STIR i natychmiastowej identyfikacji nowo założonego rachunku bankowego na który wpłynęła kwota bliska 350 tysięcy EUR.

Kwota za w całości została zablokowana.

Analiza oparta na oprogramowaniu i algorytmach

W rezultacie analizy przepływów pieniężnych na rachunkach bankowych przedsiębiorców możliwe jest szybkie stwierdzenie, które podmioty gospodarcze działają fikcyjnie i uczestniczą w karuzelach VAT.
Podmiotom takim, Szef KAS będzie mógł w trybie pilnym zablokować rachunek bankowych na okres 72 godzin.
Blokada ma służyć weryfikacji, czy dane konto jest wykorzystywane do wyłudzeń skarbowych i może zostać przedłużona nawet do 3 miesięcy, a po upływie tego okresu Szef KAS może żądać zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji na zabezpieczenie zobowiązania podatkowego lub należności celnej, bądź zabezpieczenia majątkowego w trybie przepisów ustawy Kodeks postępowania karnego.
 

Podejrzenie wyłudzenia skarbowego

Nadto w ramach dokładnego zdefiniowania pojęcia wyłudzenia skarbowego, opartego na wskazaniach Ordynacji Podatkowej nawiązujących do art. 54 § 1 i 2, art. 55 § 1 i 2, 56 § 1 i 2 oraz 62 § 1 -2a i art. 76 § 1 i 2 Kodeksu Karnoskarbowego, Minister Finansów odwołał się do kryteriów oceny umyślności i rozważań dotyczących istnienia przesłanek wyłudzenia.
Przy ocenie tych przesłanek, analogicznie do analizy ryzyka prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, wyróżniono następujące kryteria:

1. ekonomiczne – polegające na ocenie dokonywanej przez przedsiębiorcę transakcji za pomocą rachunku w otoczeniu gospodarczym, w szczególności pod względem celu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, lub dokonywaniu transakcji nieuzasadnionych charakterem prowadzonej działalności;
2. geograficzne – polegające na dokonywaniu transakcji z podmiotami z państw, w których występuje wysokie zagrożenie wyłudzeń skarbowych;
3. przedmiotowe – polegające na prowadzeniu przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej wysokiego ryzyka z punktu widzenia podatności na wyłudzenia skarbowe;
4. behawioralne – polegające na nietypowym, w danej sytuacji zachowaniu przedsiębiorcy;
5. powiązań – polegające na istnieniu powiązań przedsiębiorcy z podmiotami, co do których występuje ryzyko, że uczestniczą w działaniach mających związek z wyłudzeniami skarbowymi lub organizują takie działania.

Żadne z powyższych kryteriów nie zostało jednak bliżej omówione w objaśnieniach.
 

WARTO WIEDZIEĆ:

Dane Każdego przedsiębiorcy będą weryfikowane przez STIR. Jedynie osoby fizyczne, nieprowadzące działalności zarobkowej na własny rachunek są wyłączone od przekazywania danych Szefowi KAS.

Podmioty kwalifikowane

Podmiotami kwalifikowanymi są osoby fizyczne będące przedsiębiorcami prowadzącymi działalność zarobkową na własny rachunek, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną.
Względem pozostałych podmiotów banki i SKOK-i przekazują izbie rozliczeniowej wyłącznie numery kont, kody walut oraz daty otwarcia i zamknięcia rachunków.
 

Porada praktyczna

W świetle szeregu okoliczności powołanych przez Ministerstwo Finansów, zalecanym jest dokładne zapoznanie się z omawianymi Objaśnieniami zwłaszcza, że te odnoszą się nie tylko do banków i SKOK-ów, ale także odwołują się do kryteriów weryfikacji podatników.
Końcowo zaznaczenia wymaga, iż Ministerstwo Finansów po raz kolejny odwołało się do zasadności weryfikacji kontrahentów pod kątem ujawnionych wpisów w rejestrze VAT, obejmujących przede wszystkim okoliczności wykreślenia podatnika. Konsekwentnie, przy fakturowaniu swych kontrahentów, rekomendowanym jest bieżące, okresowe, bądź każdorazowe badanie wpisów wykazu podmiotów niezarejestrowanych, wykreślonych i przywróconych do rejestru VAT.
 

 Podstawa:

1. Objaśnienia Podatkowe z dnia 6 kwietnia 2018 r. – Stosowania przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 24 listopada 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych,
2. Komunikat MF z dnia 06.04.2018 r. „STIR już przynosi efekty”