• Szkolenia
    • Szkolenia zamknięte
    • Szkolenia online
  • Webinaria
  • Wydarzenia
  • Blog
  • O nas
    • O akademii
    • O kancelarii
    • Q&A Akademia LTCA
    • Referencje
    • Nasi Eksperci
  • Sklep
  • Abonament
  • Pomagamy
  • Kontakt
    • 0
(+48) 575 692 694
kontakt@akademialtca.pl
Rejestracja Logowanie
Akademia LTCAAkademia LTCA
  • Szkolenia
    • Szkolenia zamknięte
    • Szkolenia online
  • Webinaria
  • Wydarzenia
  • Blog
  • O nas
    • O akademii
    • O kancelarii
    • Q&A Akademia LTCA
    • Referencje
    • Nasi Eksperci
  • Sklep
  • Abonament
  • Pomagamy
  • Kontakt
    • 0

VAT

  • Strona główna
  • Blog
  • VAT
  • Wyrok TSUE – przełom dla branży budowlanej?

Wyrok TSUE – przełom dla branży budowlanej?

  • Kajetan Kubicz
  • Wysłane przez Kajetan Kubicz
  • Kategorie VAT
  • Data 16 maja

W dniu 2 maja 2019 r. TSUE wydał niezwykle istotny i długo wyczekiwany przez całą branżę budowlaną wyrok w sprawie C-224/18  (Budimex S.A. p-ko Ministrowi Finansów). Rozstrzygniecie dotyczy rozpoznawania momentu wykonania usług budowlanych i montażowych, który ma kluczowe znaczenie dla identyfikacji obowiązku podatkowego.
Rozpoznanie momentu wykonania usługi – dlaczego tak ważne?
Zasadą jest, iż momentem powstania obowiązku podatkowego w VAT dla usług budowlanych jest data wystawienia faktury, a ta zależna jest od momentu wykonania usługi. Na gruncie przepisów ustawy o VAT nie ulega wątpliwości, że faktura powinna być wystawiona nie później (lub nie wcześniej) niż 30 dni po wykonaniu usługi. W przypadku późniejszego wystawienia faktury, obowiązek podatkowy powstaje wraz z upływem terminu do jej wystawienia (30 dni).
Konsekwentnie, decydującym dla prawidłowej identyfikacji obowiązku podatkowego jest określenie momentu wykonania usługi.
Historia sporu
Dotychczas istniał długoletni spór pomiędzy podatnikami a fiskusem, w którym organy podatkowe zajmowały niekorzystne dla podatników stanowisko. Przedsiębiorcy działający w branży budowlanej za datę wykonania usługi niejednokrotnie wskazywali datę podpisania odpowiedniego protokołu odbioru robót lub inny dokument potwierdzający przyjęcie prac bez zastrzeżeń. Fiskus natomiast wskazywał, że dokumenty formalne nie mają znaczenia i nie mogą wpływać na modyfikację momentu powstania obowiązku podatkowego (np. w razie odmowy podpisania protokołu lub zastrzeżeń co do faktycznie wykonanych prac).
Skutkiem powyższego organy podatkowe uznawały za determinujące moment wykonania usługi wyłącznie faktyczną datę jej wykonania, z którą wiązały zgłoszenie gotowości do odbioru prac a nie jakąkolwiek akceptację prac wyrażoną w formie protokołu odbioru lub innego dokumentu (por. interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 10 sierpnia 2015 r., IBPP2/4512-459/15/IK lub Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 czerwca 2015 r., IPPP1/443-1190/13/15-7/S/IGo).
Ostatecznie twierdzenia te przypieczętowała interpretacja ogólna Ministra Finansów z dnia 1 kwietnia 2016 roku, znak: PT3.8101.41.2015.AEW.2016.AMT.141 (por. także późniejsze interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10.01.2018 r., 0111-KDIB3-1.4012.723.2017.3.BW, a także wyrok WSA w Warszawie z dnia 10 listopada 2015 r., III SA/Wa 3464/14 oraz wyrok NSA z dnia 7 lutego 2017 r., I FSK 840/15).
Nadzieję podatników na zmianę podejścia organów podatkowych na nowo rozbudził Naczelny Sąd Administracyjny, który w listopadzie 2017 roku skierował do TSUE zapytanie prejudycjalne – czy w ramach uzgodnień stron kontraktu budowlanego, gdy wypłata wynagrodzenia za roboty budowlane uzależniona została od akceptacji prac wyrażonej w formie protokołu odbioru tych prac, możliwe jest uznanie usługi za wykonaną w momencie tej akceptacji, tj. podpisania protokołu odbioru?
Stanowisko TSUE
Rozstrzygając o momencie wykonania usługi z chwilą faktycznego ich wykonania bądź z chwilą ich akceptacji przez zamawiającego wyrażonej w formie protokołu odbioru prac, Trybunał zwrócił uwagę, na następujące kwestie.
Rzeczywistość gospodarcza i handlowa
Przy kwalifikowaniu transakcji jako podlegającej opodatkowaniu VAT rzeczywistość gospodarcza i handlowa w danej dziedzinie nie może być pomijana. Co więcej, powinna ona stanowić podstawowe kryterium dla stosowania VAT.
Zdaniem Trybunału, postanowienia umowne odzwierciedlające tą rzeczywistość, a więc specyfikę branży budowlanej i warunki niezbędne dla określenia kompletności uzgodnionej usługi, mogą przesądzać o uznaniu usługi za wykonaną dopiero po dacie faktycznego zakończenia wykonania usługi, tj. w momencie potwierdzenia, ze usługa została wykonana zgodnie z ustaleniami.
Weryfikacja kompletności i zgodności usługi z ustaleniami
Trybunał wyraźnie zaznaczył, że skoro zapłata następuje za rzeczywiście wykonaną i uzgodnioną przez strony usługę a postanowienia umowy przewidują prawo do zweryfikowania zgodności wykonanych prac i ich zaakceptowania przez zamawiającego to, uznać należy, że usługa jest wykonana i zgodna z ustaleniami dopiero po akceptacji jej wykonania.
Jeśli zatem odbiór robót został uzgodniony w umowie i warunek tego odbioru odzwierciedla standardy przyjęte w danej branży to,  formalność w postaci podpisania protokołu odbioru i akceptacji prac stanowi o momencie wykonania usługi.
Ekwiwalentność świadczenia
Rozwijając powyższe TSUE podniósł, iż przed ostatecznym odbiorem i akceptacją prac nie można mówić o tym że usługa jest zgodna z ustaleniami, a tym samym, że mamy do czynienia istnieniem świadczenia wzajemnego, tj. zapłatą za uzgodnioną i kompletną usługę.
W okolicznościach i w zakresie, w jakim odbiór robót został przewidziany w umowie zgodnie z wolą stron i zgodnie z przyjętymi w danej branży standardami, sporządzenie (podpisanie) protokołu odbioru prac przez zamawiającego jest decydujące dla uznania, że dana usługa została rzeczywiście wykonana (w sposób uzgodniony przez strony).
Podsumowanie
Omawiane orzeczenie TSUE może przynieść całkowitą zmianę dotychczasowego stanowiska organów podatkowych w szczególności, gdy zostanie uzupełnione o rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego kierującego zapytanie do Trybunału (w sprawie II FSK 2055/17).
Reasumując:

  • decydującym o momencie wykonania usługi budowanej powinna być wola stron wyrażona w umowie o roboty budowlane,
  • jeżeli strony umowy postanowią, że momentem wykonania robót jest data podpisania protokołu odbioru prac to, data ta rozstrzyga o wykonaniu usługi na gruncie VAT, a w konsekwencji determinuje datę wystawienia faktury i powstanie obowiązku podatkowego,
  • organy podatkowe natomiast nie powinny sztucznie cofać momentu wykonania usługi do momentu „faktycznego zakończenia prac”, który następuje przed ich akceptacją przez zamawiającego i nie przesądza o wykonaniu robót zgodnie z uzgodnieniami.

Na marginesie warto wskazać, że powyższe wnioski w pełni pokrywają się z ugruntowaną wykładnią momentu wykonania usługi stosowaną na gruncie rozliczeń podatku dochodowego, co dodatkowo uzasadnia słuszność zmiany dotychczasowego podejścia (por. interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 czerwca 2016 r., IPPB6/4510-259/16-2/AZ lub Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 11 lutego 2014 r., ITPP1/443-1180/13BS).
Przedsiębiorcy funkcjonujący w branży budowlanej powinni zatem dokładnie przeanalizować  treść wykonywanych umów o roboty budowlane pod kątem istnienia zapisów dotyczących określenia momentu wykonania usługi, tj. warunków akceptacji wykonania prac zgodnie z ustaleniami, a także warunków płatności za te prace.
W przypadku istnienia  zapisów dotyczących protokołu odbioru jako dokumentu determinującego wykonanie usługi i przesądzającego o należności wynagrodzenia, podatnicy mogą zmienić zasady rozpoznawania momentu wykonania usługi budowlanej, a w konsekwencji mogą przesunąć moment powstania obowiązku podatkowego w VAT. Przeciwnie, w przypadku braku takich postanowień możliwe jest dokonanie zmian właściwych zapisów umownych. Z bezpieczeństwa podatkowego, zalecanym jest jednak aby opisywane działanie zostało poprzedzone  wystąpieniem z wnioskiem o interpretację indywidualną potwierdzającą możliwość zastosowania wyżej przedstawionego stanowiska TSUE.

  • Udostępnij:
Kajetan Kubicz
Kajetan Kubicz
Adwokat, ekspert z zakresu podatków specjalizujący się w doradztwie na rzecz Klientów działających w branży budowlanej, transportowej, produkcyjnej oraz handlowej. Doświadczenie zawodowe zdobywał m.in. w jednej z największych kancelarii prawnych w Polsce oraz w międzynarodowej kancelarii doradztwa podatkowego i restrukturyzacyjnego. Posiada obszerną praktykę z zakresu roszczeń kontraktowych, prawa handlowego oraz umów nienazwanych funkcjonujących w obrocie gospodarczym. Obecnie odpowiedzialny jest za bieżące doradztwo prawno-podatkowe, zarówno dla Klientów krajowych, jak i zagranicznych. Uczestniczy w licznych projektach doradczych z zakresu podatku CIT i VAT, ze szczególnym uwzględnieniem podatku u źródła oraz zasad podlegania mechanizmowi odwrotnego obciążenia. Odpowiedzialny jest za obsługę Klientów korporacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem analizy ryzyk podatkowych przeprowadzania zmian strukturalnych i organizacyjnych. Dotychczas odpowiadał za złożenie ponad kilkuset wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego oraz o dokonanie klasyfikacji statystycznej świadczonych usług. Jednocześnie sporządzał lub zapewniał wsparcie merytoryczne przy sporządzaniu kilkudziesięciu informacji i opinii podatkowych. Autor licznych publikacji z zakresu prawa podatkowego zwłaszcza w zakresie opodatkowania VAT.

Poprzedni post

Biała lista podatników VAT już od września
16 maja

Następny wpis

Karty paliwowe: po wyroku TSUE nie będzie można odliczać VAT
28 maja

Wyszukiwarka

Kategorie

  • Aktualności podatkowe
  • Aktualności prawne
  • Bez kategorii
  • Ceny transferowe
  • CIT
  • Compliance
  • PIT
  • VAT
  • WHT

Artykuły archiwalne

  • Styczeń 2021 (14)
  • Grudzień 2020 (16)
  • Listopad 2020 (25)
  • Październik 2020 (18)
  • Wrzesień 2020 (18)
  • Sierpień 2020 (16)
  • Lipiec 2020 (11)
  • Czerwiec 2020 (11)
  • Maj 2020 (13)
  • Kwiecień 2020 (37)
  • Marzec 2020 (9)
  • Październik 2019 (5)
  • Wrzesień 2019 (6)
  • Sierpień 2019 (10)
  • Lipiec 2019 (5)
  • Czerwiec 2019 (3)
  • Maj 2019 (5)
  • Kwiecień 2019 (3)
  • Marzec 2019 (20)
  • Luty 2019 (9)
  • Styczeń 2019 (35)
  • Grudzień 2018 (8)
  • Listopad 2018 (23)
  • Wrzesień 2018 (13)
  • Sierpień 2018 (14)
  • Maj 2018 (2)
  • Kwiecień 2018 (2)
  • Marzec 2018 (11)
  • Luty 2018 (21)
  • Styczeń 2018 (29)
  • Grudzień 2017 (19)
  • Listopad 2017 (26)

Adres
ul. Miodowa 1
00-080 Warszawa

Numer telefonu
(+48) 575 692 694

Adres e-mail
kontakt@akademialtca.pl

Godziny otwarcia
Poniedziałek - Piątek
9:00 - 17:00

logo-eduma-the-best-lms-wordpress-theme

O Nas

  • Kim jesteśmy?
  • Aktualności
  • Wydarzenia
  • Q&A Akademia LTCA
  • Kontakt

Szkolenia

  • Szkolenia otwarte
  • Szkolenia zamknięte
  • Szkolenia online

Linki

  • Logowanie
  • Regulamin
  • Polityka prywatności

Akademia LTCA © Wszystkie prawa zastrzeżone.

Projekt i realizacja: MEDIAONES

Zaloguj się

Zgubiłeś hasło?

Zaloguj przez Facebook Zaloguj przez Google Zaloguj przez Twitter Zaloguj przez LinkedIn

logo


Nie jesteś jeszcze członkiem? Zarejestruj się teraz

Logowanie i rejestracja są bezpłatne.
Materiały dostępne są dopiero po rejestracji i zalogowaniu w serwisie.

Zarejestruj się

Jesteś już zarejestrowany? Zaloguj się

Rejestracja jest bezpłatna.
Materiały dostępne są dopiero po rejestracji i zalogowaniu w serwisie.