Podatkowe aspekty darowizn na rzecz walki z koronawirusem – PIT i CIT

Podatkowe aspekty darowizn na rzecz walki z koronawirusem – PIT i CIT

Ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw z dnia 31 marca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 568, dalej „Ustawa antykryzysowa”) wprowadziła do ustaw odnoszących się do podatków dochodowych szereg nowych postanowień, które – w największym skrócie – nie tylko znoszą limity w dokonywaniu niektórych typów darowizn, ale także przewidują możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania kwot wyższych aniżeli wartość przekazanej darowizny.

Art. 4 Ustawy antykryzysowej wprowadził do Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (dalej: „Ustawa PIT”) nowy art. 52n, zawierający wykaz podmiotów, na rzecz których podatnicy dokonywać mogą nielimitowanych darowizn. Art. 52n Ustawy PIT zawiera również postanowienia odnoszące się do terminów, w jakich dokonywać można wspomnianych darowizn oraz wartości odliczeń, których dokonać można w związku z darowizną. Art. 6 Ustawy antykryzysowej wprowadza analogiczny do powyższego przepis w Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych z dnia 15 lutego 1992 r. (dalej: „Ustawa CIT”); mowa tu o art. 38g Ustawy CIT.

Zarówno w przypadku Ustawy PIT jak i Ustawy CIT, nowowprowadzone przepisy przewidują, że od podstawy opodatkowania podatnik może odliczyć darowizny (dokonane od 1 stycznia 2020 r. do 30 września 2020 r.) przekazane na rzecz:

• podmiotów wykonujących działalność leczniczą, wpisanych do odpowiedniego wykazu (opracowywanego przez właściwego miejscowo dyrektora oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w porozumieniu z wojewodą),
• Agencji Rezerw Materiałowych z przeznaczeniem na cele wykonywania zadań ustawowych,
• Centralnej Bazy Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych z przeznaczeniem na cele wykonywania działalności statutowej.

W odniesieniu do obu podatków przewidziany jest identyczny przelicznik dotyczący kwoty, którą można odliczyć od podstawy opodatkowania. I tak, w przypadku darowizny przekazanej:

• do dnia 30 kwietnia 2020 r.- odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 200% wartości darowizny;
• w maju 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny;
• od dnia 1 czerwca 2020 r. do dnia 30 września 2020 r. – odliczeniu podlega kwota odpowiadająca wartości darowizny.

Co niezwykle istotne, nie jest przewidziany żaden próg kwotowy lub procentowy, który ograniczałby wartość darowizny. Darowizny dokonywać można w postaci pieniężnej, ale także rzeczowej, zarówno w postaci materiałów zakupionych, jak i wytworzonych przez podatnika.

W ramach darowizny przekazać można wszystko, co może służyć walce z koronawirusem[1].

Osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej będą mogły rozliczyć darowiznę w przyszłym roku, podczas składania zeznania podatkowego za rok 2020. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (opodatkowujące dochód według skali, ale także liniowo oraz rozliczające się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych) mają możliwość rozliczenia darowizny już podczas dokonywania wpłat zaliczek na podatek dochodowy. Osoby prawne mogą zaś rozliczyć darowiznę przy obliczaniu zaliczki (miesięcznej) lub podatku.

Zgodnie z informacjami opublikowanymi przez rząd, nie jest możliwe uwzględnienie wartości darowizny w przypadku opłacania zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej, opłacaniu zryczałtowanego podatku dochodowego z kapitałów pieniężnych oraz opłacaniu podatku z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości[2].

Ponadto ulga nie będzie przysługiwała, jeśli wartość przekazanych środków została zaliczona do kosztów uzyskania przychodów lub została odliczona od dochodów opodatkowanych w innej formie albo zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Dla celów dowodowych, niezależnie od statusu podatnika, koniecznym jest uzyskanie i zachowanie dowodu wpłaty na rachunek podmiotu obdarowanego (w przypadku darowizn pieniężnych). Na podstawie takiego dowodu powinno być możliwe zidentyfikowanie podmiotu, który został obdarowany, a także wskazanie wartości darowizny. W przypadku darowizn innych niż pieniężne, również należy pozyskać dowody umożliwiające identyfikację obdarowanego oraz wartość darowizny, a dodatkowo koniecznym jest uzyskanie oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny. Ponadto sugerujemy zachowanie wszelkich innych dowodów (np. faktur lub paragonów, dokumentów wykazujących koszt wytworzenia danych przedmiotów) umożliwiających określenie wartości dokonanych darowizn.

Rzecz jasna nadal w mocy pozostają przepisy (w PIT oraz CIT) dotyczące darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego. Podatnicy PIT od podstawy opodatkowania odliczyć mogą darowizny nieprzekraczające 6% dochodu, zaś podatnicy CIT – do 10% dochodu. Tutaj również należy zachować dowody dokumentujące przekazanie darowizny. Należy jednak mieć na uwadze, że tego typu organizacje niekoniecznie zajmują się działalnością związaną ze zwalczaniem koronawirusa.

[1] https://www.rp.pl/Podatek-dochodowy/304089981-Darowizna-na-walke-z-koronawirusem-da-ulge–w-PIT-i-CIT.html

[2] https://www.gov.pl/web/gov/odliczenie-przekazanej-darowizny-od-dochodu