50% kosztów uzyskania przychodów od honorarium autorskiego

W dniu 18 września 2020 r., opublikowana została interpretacja ogólna Ministra Finansów z dnia 15 września 2020 r. w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów od honorarium autorskiego.

Cel wydania interpretacji

Interpretacja została wydana w związku z wątpliwościami podatników w zakresie możliwości zastosowania podwyższonych, 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych przez twórców z tytułu korzystania i rozporządzania przez nich prawami autorskimi. O zainteresowaniu wydaniem interpretacji mówiło się w szczególności kontekście coraz liczniejszej grupy programistów którym to przypisuje się tworzenie dzieł w postaci nawet krótkich fragmentów kodów źródłowych.

Warunki skorzystania z preferencji

W treści interpretacji Minister Finansów wskazał wprost trzy warunki które dają możliwość zastosowania podwyższonych kosztów do uzyskanego przez pracownika przychodu, są to:

1) powstanie w ramach umowy utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego,

2) dysponowanie dowodami które obiektywnie potwierdzają stworzenie utworu,

3) wyraźne wyodrębnienie honorarium autorskiego od innych składników wynagrodzenia pracownika jako twórcy.

W kontekście kwestii dowodowej, Minister wskazał że dowodem może być także oświadczenie pracodawcy i pracownika w którym obie strony potwierdzą wykonanie pracy twórczej oraz określą jaki utwór powstał w ramach jej wykonywania.

Wypłata wynagrodzenia przed powstaniem dzieła

W interpretacji poruszone zostało zagadnienie wypłaty wynagrodzenia jeszcze przed powstaniem utworu. Zgodnie z jej treścią dopuszczalne jest zastosowanie podwyższonych kosztów do tej części honorarium która zostanie wypłacona przed powstaniem dzieła w tym do części wynagrodzenia które zostanie wypłacone za miesiąc w którym pracownik będzie przebywał na urlopie czy też zwolnieniu lekarskim. Podstawą do przytoczonego rozliczenia jest art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim, zgodnie z którym pracodawca (o ile ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej), z chwilą przyjęcia utworu nabywa do niego (w granicach wynikających z celu umowy i zamiaru stron) autorskie prawa majątkowe.

W tym miejscu należy zadać sobie jednak pytanie, co w przypadku gdy zostaną zastosowane podwyższone koszty podatkowe, a utwór nie zostanie ukończony ?

W pierwszym rzędzie należy wskazać, że utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną zatem jedyna wątpliwość dotyczy sytuacji gdy nie powstaną prawa autorskie.

Ministerstwo przypomniało, że zgodnie z zasadą samoopodatkowania to na podatniku ciąży obowiązek prawidłowego ustalenia przychodów, uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów w prawidłowej wysokości i obliczenia podatku.

Tym samym podmiot wypłacający honorarium nie ma obowiązku późniejszego korygowania kwot wpłaconych zaliczek, w momencie wpłaty zostały one bowiem ustalone prawidłowo, zgodnie z oczekiwaniem że utwór powstanie.

Procentowe ustalenie wartości honorarium

Interpretacja odnosi się także do zagadnienia będącego przedmiotem wielu zapytań podatników na gruncie interpretacji indywidualnych, a mianowicie procentowego ustalenia wysokości honorarium w odniesieniu do całości wynagrodzenia.

Zgodnie ze stanowiskiem Ministra takie rozwiązanie jest dopuszczalne, jednak nie jest wystarczające procentowe określenie w umowie o pracę czasu przeznaczonego na pracę twórczą lub ustalenie go na podstawie ewidencji czasu pracy.

Kalkulacja wynagrodzenia autorskiego powinna być oparta na czasie poświęconym przez pracownika – twórcę na stworzenie danego utworu, przy prowadzonej przy tym dokumentacji dotyczącej konkretnych utworów, np. ewidencji utworów. Ewidencja musi zatem uwzględniać nie tylko to jaki czas został poświęcony na pracę twórczą ale również ale musi wskazywać na stworzenie jakiego utworu ten czas został poświęcony.

Minister Finansów posłużył się nawet przykładem w którym podkreślił, że „jeżeli 70% czasu pracy pracownika stanowił czas pracy twórczej (przeznaczonej na stworzenie, czy tworzenie konkretnego dzieła), to można uznać, że 70% jego wynagrodzenia za pracę stanowiło honorarium i do tej części można zastosować 50% koszty uzyskania przychodów.”

W tym miejscu należy jednak podkreślić, że procentowe rozliczenie wynagrodzenia autorskiego musi zostać nie tylko przewidziane ale również szczegółowo opisane w umowie zawartej przez strony.

Podsumowanie

Po zapoznaniu się z wydaną interpretacją można by stwierdzić, że część z omawianych zagadnień została już wcześniej oceniona zarówno przez organy jak i sądy administracyjne. Interpretacja ogólna stanowi jednak pewne dodatkowe potwierdzenie prawidłowości stosowanych przez podatnika rozwiązań.

Jednocześnie po lekturze wydanej interpretacji, podatnicy którzy stwierdzą że stosowane przez nich systemy ewidencjonowania utworów oraz wyceny honorariów autorskich nie odpowiadają wskazówkom MF powinni przemyśleć zmianę sposobu postępowania by uniknąć jego ewentualnego zakwestionowania przez organy podatkowe.