EUDR – Poznaj swoje obowiązki!
EUDR – Poznaj swoje obowiązki!
Spis treści
- Wstęp
- Należyta staranność podmiotów wprowadzających
- Należyta staranność podmiotów wykorzystujących będących MŚP
- Należyta staranność podmiotów wykorzystujących niebędących MŚP
- Należyta staranność podmiotów handlowych będących MŚP
- Należyta staranność podmiotów handlowych niebędących MŚP
- Należyta staranność podmiotów z krajów trzecich
Każda firma, która już dziś chciałaby wiedzieć czy podlega pod EUDR i w jakim zakresie, powinna rozpocząć od określenia czy jej działalność podlega zakresowi EUDR.
Zakresem Rozporządzenia objęci zostaną importerzy, eksporterzy, producenci, dystrybutorzy, hurtownie lub podmioty handlowe, które w ramach działalności gospodarczej wprowadzają do obrotu, eksportują lub udostępniają na rynku wyroby/towary objęte Rozporządzeniem.
Jeżeli należysz do tej grupy podmiotów, w kolejnym kroku powinieneś określić profil swojej firmy, tj. czy jesteś Podmiotem wprowadzającym pierwszy raz, Podmiotem wykorzystującym, Podmiotem handlowym lub Podmiotem mający siedzibę w kraju trzecim[1]. Dodatkowo należy pamiętać, że w przypadku niektórych kategorii podmiotów, zakres obowiązków uzależniony będzie od tego, czy Twoja firma kwalifikuje się jako małe lub średnie przedsiębiorstwo (MŚP).
Wstępna ocena jest niezbędna, aby skutecznie przygotować się i mieć pewność, że zostaną podjęte niezbędne działania w celu spełnienia wymogów Rozporządzenia EUDR.
Definicje podmiotów i opis kategorii znajdują się w artykule: EUDR – Zrozum swoje obowiązki krok po kroku (link: https://akademialtca.pl/blog/eudr-zrozum-swoje-obowiazki-krok-po-kroku). Poniżej natomiast krótki opis zasad należytej staranności, którą powinna wdrożyć firma, w zależności od przyporządkowania jej pod odpowiednią kategorię.
„Podmiot wprowadzający”: jako podmiot wprowadzający, firma ma najszersze obowiązki związane z EUDR. Musi wdrożyć kompleksowy zbiór zasad należytej staranności, obejmujący:
- gromadzenie informacji, danych i dokumentów koniecznych do prawidłowej klasyfikacji towarów/wyrobów (opis i nazwa handlowa towarów/wyrobów; ilość towarów/wyrobów wprowadzanych na rynek lub opuszczających rynek; kraj produkcji; geolokalizację działek, gdzie wyprodukowano towary/wyroby, pełne dane adresowe przedsiębiorstw lub osób, od których pochodziły dostawy, którym dostarczane były towary/wyroby, informacje, że towary nie powodują wylesienia, informacje, że towary zostały wyprodukowane zgodnie z przepisami kraju produkcji);
- zasady oceny ryzyka (m.in. przypisanie ryzyka do danego kraju, obecność lasów w kraju produkcji, obecność ludności rdzennej w kraju produkcji, współpraca z ludnością rdzenną w kraju produkcji, roszczenia ludności rdzennej w kraju produkcji, powszechność wylesienia i degradacji lasów; złożoność łańcucha dostaw, zastrzeżenia dotyczące kraju produkcji np. poziom korupcji; ryzyko niestosowania Rozporządzenia EUDR; inne ryzyka);
- zasady stosowania środków ograniczających ryzyko (dodatkowe dane i informacje, prowadzenie niezależnych badań lub audytów; podejmowanie innych/niezbędnych środków ograniczających ryzyko);
Dopiero po przeprowadzeniu całego procesu należytej staranności, będąc Podmiotem wprowadzającym, można złożyć oświadczenie o należytej staranności i wprowadzić swoje produkty na rynek UE.
Przykład: Twoja firma jest importerem kawy z Etiopii i wprowadza ją na rynek UE.
„Podmiot wykorzystujący będący MŚP”: jako podmiot wykorzystujący będący jednocześnie MŚP, Twoja firma będzie zwolniona z obowiązku stosowania pełnego systemu należytej staranności. Na żądanie odpowiednich organów będziesz jednak musiał podać numer referencyjny oświadczenia o należytej staranności produktów, które pozyskałeś. Zgodnie z powyżsyzm
Uwaga! W przypadkach, w których okaże się, że część towarów, które pozyskałeś nie przeszła procesu należytej staranności Twoja firma będzie musiała przeprowadzić pełny proces należytej staranności (tak samo jak Podmiot wprowadzający).
Przykład: Twoja firma zajmuje się produkcją czekolady – produkt wymieniony w EUDR. Czekolada produkowana przez Twoją firmę powstała z kakao, tj. innego produktu wymienionego w EUDR, wprowadzonego na rynek przez inną firmę.
„Podmiot wykorzystujący niebędący MŚP”: jako podmiot wykorzystujący niebędący MŚP musisz opracować zasady należytej staranności. Zasady te będą nieco odmienne od zasad wprowadzanych przez Podmioty wprowadzające, ponieważ system należytej staranności w przypadku Podmiotów wykorzystujących niebędących MŚP ma doprowadzić do oceny, czy Podmioty wprowadzające, od których pozyskiwane są towary objęte Rozporządzeniem EUDR, w sposób prawidłowy przeprowadziły należytą staranność.
Twoja firma będzie musiała upewnić się, że wszystkie otrzymane informacje są wiarygodne, dokładne i że przestrzegano właściwych procedur podczas zbierania i weryfikowania danych.
Uwaga! W przypadkach, w których okaże się, że część towarów, które pozyskałeś nie przeszła procesu należytej staranności Twoja firma będzie musiała przeprowadzić pełny proces należytej staranności (tak samo jak Podmiot wprowadzający).
Przykład: Twoja firma importuje olej palmowy do UE, który mieszasz z masłem kakaowym zakupionym od dostawcy z UE, aby uzyskać pastę czekoladową.
„Podmiot handlowy niebędący MŚP”: jako podmiot handlowy niebędący MŚP, Twoja firma musi wdrożyć pełny system należytej staranności, jego elementy będą wyglądały tak samo jak w przypadku Podmiotów wykorzystujących. Twoja firma powinna gromadzić informacje, oceniać ryzyko i stosować środki ograniczające ryzyko.
Budując system należytej staranności możesz wykorzystywać informacje z istniejących oświadczeń o należytej staranności pozyskanych od Podmiotów wprowadzających i wykorzystujących. Twoja firma musi również ocenić, czy przeprowadzony wcześniej proces należytej staranności był prawidłowy.
Przykład: Twoja firma prowadzi supermarket i sprzedaje detalicznie produkty objęte zakresem EUDR, które pozyskujesz od innych podmiotów.
„Podmiot handlowy będący MŚP”: jako podmiot handlowy będący MŚP Twoja firma musi jedynie przechowywać dokumentację dotyczącą tego, od kogo kupujesz produkty i komu je sprzedajesz, a także szczegóły wszystkich oświadczeń o należytej staranności.
„Podmioty z siedzibą w krajach trzecich”: jako podmiot z siedzibą w kraju trzecim, Twoja firma nie musi stosować się do przepisów wynikających z Rozporządzenia EUDR. Twoja firma musi być jednak gotowa ma dostarczenie innym podmiotom niezbędnych danych i informacji, po to aby podmioty te mogły dochować należytej staranności.
[1] Definicje podmiotów zostały użyte na potrzeby niniejszego artykułu aby możliwe najdokładniej wytłumaczyć różnicę w obowiązkach poszczególnych firm.
