Dlaczego warto pomyśleć o własnym pochówku
- Wysłane przez Paweł Blajer
- Kategorie Sukcesja i planowanie
- Data 31 październik 2025
Zbliża się dzień Wszystkich Świętych — moment, w którym odwiedzamy groby bliskich, zapalamy znicze i na chwilę zatrzymujemy się w biegu. To także czas, który nieuchronnie przypomina, że każdy z nas kiedyś stanie się częścią tej samej historii.
Warto więc pomyśleć nie tylko o tych, którzy odeszli, ale i o tym, by kiedyś ktoś mógł z równym spokojem zapalić znicz nad naszym grobem — tam, gdzie chcemy, tak, jak chcemy.
Planowanie spadkowe to nie tylko testament i majątek. To również decyzje o pochówku, miejscu, formie i finansach z tym związanych.
Cmentarze się zapełniają
Statystyki nie pozostawiają złudzeń — w Polsce od kilku lat umiera więcej osób, niż się rodzi. To demograficzna zmiana, która w praktyce oznacza coraz większe obłożenie cmentarzy, szczególnie w dużych miastach. Administracje cmentarne coraz częściej informują o braku wolnych miejsc, a koszt nowego grobu potrafi przekroczyć kilka, a nawet kilkanaście tysięcy złotych.
Dlatego pochówek — choć jest tematem trudny emocjonalnie — staje się też sprawą bardzo praktyczną. Jeśli nie zadbamy o to zawczasu, decyzje podejmą za nas bliscy, często w stresie, w emocjach, w pośpiechu. Tymczasem wiele rzeczy można i warto uporządkować za życia: wybrać cmentarz, rodzaj grobu, a nawet opłacić przyszły pochówek.
Nie trzeba się bać
Niektórzy obawiają się, że nie będzie miał ich kto pochować albo że „zabraknie miejsca”. W rzeczywistości prawo w Polsce jasno stanowi, że pochówek każdej osoby jest obowiązkowy — i zostanie zorganizowany, nawet jeśli zmarły nie ma rodziny.
Nie chodzi więc o to czy zostaniemy pochowani, lecz gdzie i jak.
I właśnie o tym warto zadecydować samodzielnie. Można wskazać miejsce pochówku w testamencie, określić jego formę, a także przeznaczyć na ten cel konkretne środki finansowe. Testament nie musi dotyczyć tylko dziedziczenia majątku — może obejmować również dyspozycje związane z pogrzebem, grobem czy pochowaniem urny. To wciąż w Polsce mało znana, ale w pełni dopuszczalna praktyka.
Można opłacić pogrzeb za życia
Wbrew powszechnym przekonaniom, w Polsce nie ma żadnego przepisu, który zabraniałby zorganizowania i opłacenia własnego pogrzebu z wyprzedzeniem. Można zawrzeć umowę z domem pogrzebowym, wybrać pakiet usług, ustalić miejsce i zarezerwować środki na koncie czy w depozycie.
Warto cały czas pamiętać, że zasiłek pogrzebowy w Polsce (wynoszący obecnie 4000 zł) rzadko pokrywa realne koszty pochówku. Dlatego zabezpieczenie finansowe — choćby symboliczne — to gest odpowiedzialności, który zdejmie z rodziny konieczność podejmowania trudnych decyzji w najtrudniejszym momencie.
Przezorność to forma miłości
Wszystkich Świętych to nie tylko dzień wspomnień, ale też lekcja przezorności. Tak jak porządkujemy groby, warto uporządkować także swoje sprawy. Spisać testament, wskazać miejsce pochówku, wyrazić wolę co do formy pogrzebu, a nawet rozważyć wcześniejsze rozliczenie związanych z tym kosztów.
Bo troska o bliskich to nie tylko pamięć po śmierci — to także odpowiedzialność za to, by po nas został spokój, a nie chaos. W sprawach ostatecznych przezorność nie jest brakiem wiary, lecz jednym z najczystszych dowodów miłości.
Paweł Blajer
Adwokat i ekonomista. Doktor nauk prawnych. Specjalizuje się w planowaniu spadowym i prawie karnym gospodarczym. Praktyka obejmuje również doradztwo w zakresie dziedziczenia przedsiębiorstwa, zabezpieczenia majątku osobistego, wykonywanie testamentu i zarząd sukcesyjny. Zajmuje się również wsparciem w zakresie komunikacji sporu prawnego. Autor jednych z pierwszy publikacji dotyczących zapisu windykacyjnego przedsiębiorstwa, zarządu sukcesyjnego oraz fundacji rodzinnej. Wykładowca akademicki. Od ponad 20 lat dziennikarz, komentator i ekspert w mediach jeśli chodzi o zagadnienia związane z tematyką prawną i ekonomiczną, z charakterystycznym praktycznym podejście do tematów. Były kierownik Działu Prawa i Podatków “Rzeczpospolitej” (tzw. żółtych stron). Autor programu “Blajer mówi: Biznes” (TVN CNBC Biznes, TVN CNBC, BIZNES24) – jedynego z pierwszych programów telewizyjnych dla przedsiębiorców. W TVN24 BIS (TVN24 Biznes i Świat) prowadził program “Bilans” oraz „Biznes dla ludzi”. Autor programu “Antykryzys poradnik” o zarządzaniu firmą w okresie zagrożenia epidemicznego. Otrzymał nagrodę specjalną Business Centre Club (BCC), Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Kapituły Krajowej Rady Radców Prawnych.
