Kiedy usługa podwykonawcy ma pośredni, a kiedy bezpośredni związek z nieruchomością?
W branży budowlanej, zwłaszcza w projektach o charakterze międzynarodowym, prawidłowe rozliczanie VAT stanowi jedno z największych wyzwań. Kwestia miejsca świadczenia usług i związana z tym możliwość odliczenia podatku VAT bywa szczególnie problematyczna w przypadku usług podwykonawców. Czy usługa projektowa, która dotyczy elementów fasady, ale nie jest "szyta na miarę" dla konkretnego budynku, może być opodatkowana jako usługa związana z nieruchomością? Najnowsza interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej rzuca nowe, i naszym zdaniem, bardzo kontrowersyjne światło na tę kwestię.
Opis problemu (Case Study): Spółka specjalizująca się w projektowaniu i instalacji nowoczesnych fasad realizuje duże projekty budowlane za granicą. W tym celu korzysta z usług polskich podwykonawców, którzy przygotowują dokumentację warsztatową dla poszczególnych elementów elewacji. Podwykonawcy, uznając, że ich praca nie jest nierozerwalnie związana z konkretnym budynkiem (bo elementy mogą być wykorzystane w innej lokalizacji), wystawili faktury z polskim VAT-em.
Zgodnie z ogólną zasadą, usługi świadczone na rzecz podatnika podlegają opodatkowaniu w miejscu jego siedziby, czyli w Polsce. Z kolei usługi związane z nieruchomościami podlegają opodatkowaniu w miejscu położenia nieruchomości. Spółka złożyła wniosek o interpretację, argumentując, że ma prawo do odliczenia VAT od faktur od podwykonawców, ponieważ ich usługa projektowa nie ma bezpośredniego związku z konkretną nieruchomością. Spółka powoływała się na orzecznictwo, w tym orzecznictwo TSUE, które podkreśla, że usługa musi mieć "wystarczająco bezpośredni związek" z daną nieruchomością.
Stanowisko organu podatkowego i dlaczego się z nim nie zgadzamy: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko firmy za nieprawidłowe. W uzasadnieniu interpretacji wskazano, że mimo iż usługa podwykonawcy sama w sobie mogłaby nie być uznana za bezpośrednio związaną z nieruchomością, kluczowe jest rozpatrzenie jej w kontekście usługi głównej, którą spółka świadczy na rzecz swoich klientów.
Jest to naszym zdaniem błędne rozumowanie. Organy podatkowe powinny analizować miejsce opodatkowania na poziomie pojedynczej usługi podwykonawcy. Jego praca polega na przygotowaniu dokumentacji technicznej, a nie na instalacji fasady. Jest to usługa technologiczna, a nie "dostosowanie" do konkretnej nieruchomości. Stwierdzenie, że usługa ta przejęła charakter "nieruchomościowy" tylko dlatego, że jest wpleciona w usługę główną, jest niezgodne z duchem i literą prawa unijnego oraz polskiego, które wymagają bezpośredniego i nierozerwalnego związku z nieruchomością.
Wnioski dla biznesu:
- Zawsze walcz o swoje: Mimo negatywnej interpretacji, sprawa nie jest przesądzona. Spółka ma prawo złożyć skargę do sądu administracyjnego i dochodzić swoich racji.
- Analizuj: Złożoność przepisów wymaga dogłębnej analizy każdego przypadku, zwłaszcza w łańcuchach podwykonawców.
- Pamiętaj o orzecznictwie: W tego typu sprawach, orzecznictwo TSUE jest kluczowe. Organy podatkowe często interpretują przepisy zbyt restrykcyjnie, a jedyną drogą jest odwołanie się do sądów.
Interpretacja Dyrektora KIS z 7 sierpnia 2025 r., 0114-KDIP1-2.4012.261.2025.2.JO
