PREZENT NA RZECZ PRACOWNIKA – DAROWIZNA CZY PRZYCHÓD ZE STOSUNKU PRACY?

Często wszelkie świadczenia pracodawcy na rzecz pracowników niejako automatycznie wiązane są ze świadczoną pracą i przypisywane są do przychodów pracowników ze świadczenia pracy. Nie zawsze jest to podejście słuszne, organy skarbowe potwierdzają, że przy spełnieniu określonych warunków świadczenia takie mogą być uznane za darowiznę. Jakie świadczenie można uznać za darowiznę? Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Z powyższego przepisu wprost wynika, że istotną cechą umowy darowizny jest zobowiązanie się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Bezpłatność świadczenia oznacza, że nie może mu towarzyszyć świadczenie wzajemne drugiej strony. Darczyńca nie może uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu ani w chwili dokonania darowizny, ani też w przyszłości. Prezenty okolicznościowe to darowizna a nie przychód ze stosunku pracy – stanowisko KIS W odniesieniu do prezentów dla pracowników z okazji np. Świąt Bożego Narodzenia, Wielkanocy, ślubu, narodzin dziecka, przejścia na emeryturę, jubileuszu Spółki, Mikołajek, jubileuszu pracy pracownika (stażowe), Dnia Kobiet i Dnia Mężczyzny wypowiedział się Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 4 kwietnia 2022 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.1170.2021.3.AMN, wskazując, że tego rodzaju świadczenia powinny być, co do zasady traktowane jako darowizna i podlegać opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a w konsekwencji nie będą one opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Również w interpretacjach indywidualnych Dyrektora KIS z 18 kwietnia 2019 r. nr 0115-KDIT2-2.4011.74.2019.1 MU, potwierdzono, że „(...) okolicznościowe prezenty od Wnioskodawcy dla Pracowników/Zleceniobiorców z okazji istotnych w ich życiu uroczystości, jako darowizny nie będą stanowić nieodpłatnego świadczenia ze stosunku pracy/działalności wykonywanej osobiście ze względu na charakter czynności mającej na celu nieekwiwalentne i jednostronne obdarowanie Pracowników/Zleceniobiorców.” Z kolei w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 2 marca 2021 r., sygn. 0115-KDIT2.4011.868.2020.1.MD wprost wskazano, że „obdarowywanie pracowników przez Wnioskodawczynię prezentami stanowiącymi formę gratulacji, uhonorowania ważnych okazji w ich życiu, które nie mają związku z wykonywaną pracą czy jej rezultatami, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.” Warunki do uznania prezentów na rzecz pracowników za darowiznę Moim zdaniem nie może budzić wątpliwości zakwalifikowanie świadczenia jako darowizn niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w sytuacji spełnienia następujących warunków:

• są to dobrowolne świadczenia pracodawcy na rzecz pracowników, nie wynikają one z umowy o pracę, regulaminu wynagradzania oraz innych przepisów w tym przepisów prawa pracy,
• pracownik nie może domagać się od pracodawcy takiego świadczenia, zależy ono wyłącznie od decyzji Spółki,
• mają formę prezentów okolicznościowych,
• brak jest ekwiwalentu ze strony obdarowanego pracownika w postaci świadczenia wzajemnego z jego strony.

W powyższych okolicznościach po stronie pracowników nie powstanie przychód podatkowy na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych a świadczenia będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn (Należy pamiętać, że na mocy art. 9 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 5308 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej). Konsekwencje dla kosztów uzyskania przychodów Należy pamiętać, że w sytuacji uznania świadczeń pracowniczych za darowiznę, pracodawca nie będzie miał prawa do zaliczenia wydatków do kosztów podatkowych w CIT. Zgodnie bowiem z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT (art. 23 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT) nie podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu darowizny i ofiary wszelkiego rodzaju (…). Tym samym, jeśli pracodawca uzna świadczenia na rzecz pracowników za ich przychody ze stosunku pracy, powinien rozpoznać, co do zasady po ich stronie przychód podatkowy na gruncie PIT, w tych okolicznościach jednak zaliczy wydatki do własnych kosztów podatkowych. Natomiast w sytuacji uznania świadczenia za darowiznę nie powstanie przychód PIT po stronie pracowników, jednak pracodawca nie rozpozna kosztów podatkowych związanych z tak zakwalifikowanymi wydatkami.