Projekt ustawy dotyczący podatku od wygranych i nagród

Ministerstwo Finansów zapowiedziało zmiany w przepisach dotyczących opodatkowania nagród i wygranych. Chodzi o podwyższenie stawki zryczałtowanego podatku dochodowego od wygranych w konkursach, grach losowych, zakładach wzajemnych, a także od nagród związanych ze sprzedażą premiową. 

Projekt nowelizacji zakłada modyfikację art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT. Obecnie obowiązująca stawka podatku wynosząca 10% miałaby wzrosnąć do 15% wartości wygranej lub nagrody, pod warunkiem, że została ona uzyskana na terenie państw należących do Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. 

Na tym etapie pojawiają się jednak pytania, czy planowana zmiana obejmie wyłącznie osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, czy wpłynie również na przedsiębiorców. 

Przepisy wykonawcze określają także obowiązki płatników. Art. 41 ust. 4 ustawy o PIT wskazuje, że to płatnik, czyli podmiot wypłacający lub wydający nagrodę odpowiada za pobranie podatku, nie pomniejszając przy tym przychodu o koszty jego uzyskania. Zgodnie z art. 42 ust. 1, pobrane zaliczki oraz kwoty zryczałtowanego podatku płatnik przekazuje na rachunek urzędu skarbowego do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano poboru. Ponadto art. 41 ust. 7 pkt 1 ww. ustawy stanowi wyraźnie, że gdy nagroda ma formę niepieniężną, odbiorca powinien wpłacić płatnikowi należną zaliczkę lub zryczałtowany podatek przed wydaniem nagrody lub świadczenia. 

W konsekwencji, zgodnie z powyższymi przepisami, to organizatorzy konkursów, gier, zakładów czy programów premiowych ponoszą obowiązek rozliczenia i odprowadzenia tego podatku fiskusowi. W praktyce oznacza to, że osoba otrzymująca wygraną lub nagrodę, nie musi wykazywać tej kwoty w rocznym zeznaniu PIT, pod warunkiem że podatek został prawidłowo pobrany przez płatnika. 

Jednym z najbardziej dyskutowanych zagadnień dotyczących opodatkowania wygranych i nagród jest pytanie, czy preferencyjna, 10-procentowa stawka zryczałtowanego podatku ma zastosowanie wyłącznie do osób nieprowadzących działalności gospodarczej, czy również do przedsiębiorców. Organy podatkowe przyjęły jednolite stanowisko. Według urzędów obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dotyczy jedynie osób nieprowadzących działalności gospodarczej. W praktyce oznacza to, że zdaniem fiskusa przedsiębiorca otrzymujący nagrodę powinien ujmować ją w przychodach swojej działalności i opodatkować zgodnie z wybraną przez siebie formą rozliczenia. 

Orzecznictwo sądowe nie jest jednak spójne. W orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 stycznia 2015 r. (sygn. II FSK 202/13 oraz II FSK 232/13) sąd uznał, że zryczałtowana stawka 10% może obejmować również nagrody i wygrane uzyskane przez przedsiębiorcę. Natomiast w wyroku z 3 marca 2020 r. (sygn. II FSK 773/18) Naczelny Sąd Administracyjny przyjął odmienną wykładnię, nie podzielając wcześniejszego stanowiska. Mimo różnic w orzecznictwie organy podatkowe utrzymują swoje stanowisko. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca biorący udział w konkursie lub grze nie może liczyć na automatyczne zastosowanie zryczałtowanej stawki 10% a nagroda powinna być rozliczona jak standardowy przychód z działalności. 

Warto również pamiętać o zwolnieniach przewidzianych w ustawie o PIT. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68, jednorazowe wygrane lub nagrody o wartości nieprzekraczającej 2 000 zł podlegają zwolnieniu od podatku. Dotyczy to m.in. konkursów, gier organizowanych przez środki masowego przekazu, konkursów z zakresu nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu oraz nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług. 

W sytuacji, gdy na gruncie orzecznictwa istnieją rozbieżności, organizatorzy i uczestnicy konkursów oraz przedsiębiorcy powinni zachować ostrożność i w razie wątpliwości zasięgnąć porady doradcy podatkowego, aby właściwie ustalić sposób kwalifikacji i rozliczenia otrzymanych nagród. 

Źródło: 
Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów - Portal Gov.pl