Rewolucja w VAT dla branży turystycznej? Komisja Europejska pracuje nad zmianami

Komisja Europejska rozpoczęła konsultacje publiczne w sprawie potencjalnych zmian w zasadach VAT dla sektora turystyki i usług transportu pasażerów. Nowe przepisy mają na celu modernizację, uproszczenie i zapewnienie uczciwszej konkurencji w branży , która w 2023 roku obejmowała ponad 4,36 miliona firm i generowała około 10% PKB UE. Jakie konkretnie zmiany są rozważane i co mogą oznaczać dla księgowych i dyrektorów finansowych?

Główne Problemy Zidentyfikowane przez KE:

• Przestarzałe i niespójne przepisy: Większość przepisów VAT dotyczących sektora podróży i turystyki jest przestarzała i nie odzwierciedla postępu, takich jak cyfryzacja i wzrost międzynarodowych podróży. Państwa członkowskie UE interpretują i stosują je w różny sposób, co prowadzi do zakłóceń na rynku wewnętrznym.
• Problemy w specjalnym programie dla biur podróży (VAT-MARŻA):
• Nieuczciwa konkurencja: Marża biur podróży spoza UE sprzedających usługi na terenie Unii nie jest opodatkowana, co daje im przewagę konkurencyjną. Wartość tej przewagi szacuje się na 2-4% ceny końcowej.
• Zasady dotyczące usług B2B: Sztywne zasady dotyczące dostaw B2B (np. dostaw hurtowych i organizacji wydarzeń biznesowych) są ważną przyczyną zakłóceń, ponieważ VAT od podróży służbowych nie może być odliczony.
• Niespójna aplikacja: Państwa członkowskie stosują te zasady w bardzo różny sposób, co tworzy zakłócenia wewnątrz UE.
• Problemy w opodatkowaniu transportu pasażerskiego:
• Koszty administracyjne: Obecna zasada opodatkowania proporcjonalnego do odległości stwarza problemy administracyjne dla małych przewoźników lądowych (np. autobusowych). Średni koszt rejestracji VAT w innym państwie UE to około 4 500 EUR, a roczne koszty utrzymania dla MŚP to około 6 000 EUR na każde państwo, w którym działają.
• Niskie przychody z VAT: Powszechne stosowanie zerowych stawek (m.in. dla międzynarodowego transportu lotniczego i morskiego) oraz obniżonych stawek skutkuje bardzo niskimi przychodami z VAT w tym sektorze (1,3% całkowitego VAT w UE).
• Zakłócenia między rodzajami transportu: Zasady VAT różnią się w zależności od rodzaju transportu, niezależnie od ich wpływu na środowisko, co prowadzi do zakłóceń konkurencji. Transport lotniczy otrzymuje bardziej preferencyjne traktowanie w porównaniu z transportem lądowym.

Możliwe Rozwiązania i Opcje Polityczne:

Komisja Europejska rozważa propozycje legislacyjne w dwóch kluczowych obszarach:

• Specjalny program dla biur podróży:
• Opodatkowanie usług w miejscu zamieszkania podróżnego lub w miejscu docelowym.
• Możliwość wyłączenia lub zezwolenia na wyłączenie dostaw hurtowych i/lub organizacji wydarzeń biznesowych.
• Wprowadzenie globalnej marży.
• Wyjaśnienie zakresu stosowania programu.
• Opodatkowanie transportu pasażerskiego:
• Opodatkowanie usług w miejscu rozpoczęcia lub zakończenia podróży.
• Wyjaśnienie lub zmiana zakresu zwolnień na podstawie artykułu 148 dyrektywy VAT.

Wpływ na biznes i administrację: Proponowane zmiany mają potencjalnie pozytywny wpływ na przedsiębiorstwa, w tym MŚP, poprzez zwiększenie pewności prawnej i sprawiedliwości systemu VAT. Oczekuje się, że większość opcji doprowadzi do zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla biur podróży. Zmiany mające na celu uproszczenie opodatkowania transportu pasażerskiego powinny obniżyć koszty dla operatorów obecnie objętych podatkiem, choć mogą negatywnie wpłynąć na tych korzystających ze zwolnień.

Podsumowanie: Proces oceny i konsultacji potrwa do końca 2026 roku. To kluczowy moment dla branży, aby wziąć udział w konsultacjach i przedstawić swoje opinie. Modernizacja przepisów VAT w sektorze turystyki może przynieść korzyści w postaci uczciwszej konkurencji i uproszczenia rozliczeń , ale ostateczny kształt przepisów będzie zależał od wyników trwających analiz i konsultacji.