Czy każda wiata jest budowlą?
Kwestia kwalifikacji wiaty jako budowli na potrzeby podatku od nieruchomości od lat stanowi przedmiot sporów. W obowiązującym od 2025 r. brzmieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych ustawodawca w pozycji 11 Załącznika wskazał, że opodatkowaniu jako budowle podlegają wiaty jednak z wyłączeniem wiaty wymienionej w art. 1a ust. 1 pkt 2a lit. c UPOL.
Natomiast w art. 1a ust 1 pkt. 2a lit c UPOL ustawodawca wprowadził wyłączenie z kategorii budowli wskazując, iż obiektem budowlanym (budowlą) nie są niewielkie obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku – w szczególności śmietniki, wiaty na wózki dziecięce i rowery oraz obiekty stanowiące wyposażenie placów zabaw dla dzieci.
Zatem na gruncie nowego brzmienia przepisów UPOL ustawodawca wskazał, że nie wszystkie wiaty podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jako budowle, bowiem obiekty niewielkie obiekty użytkowe służące rekreacji i utrzymaniu porządku oraz wiaty na rowery nie będą spełniały definicji budowli.
Kryterium „niewielkiego obiektu” nie jest nowe i było stosowane do zakwalifikowania obiektu jako obiektu małej architektury (jako obiektu niepodlegającego opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości) na gruncie wcześniejszego brzmienia UPOL.
Na gruncie brzmienia przepisów obowiązującego do końca 2024 r. WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 6 sierpnia 2025 r. sygn. akt. I SA/Gl 1241/24 wypowiedział się w kwestii opodatkowania wiat. Wyrok ten mimo, że zapadł w starym stanie prawnym nadal może być pomocny w ustalaniu czy dana wiata stanowi budowlę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości .
WSA wskazał, że za podstawowe cechy obiektu (budowli) pozwalające na uznanie go za wiatę należy uznać posiadanie wsparcia na gruncie, dachu, nieposiadanie ścian oraz posadowienie budowli na słupach. Natomiast WSA podkreślił, że w judykaturze ugruntowany jest pogląd, że o tym, czy wiata jest budowlą, czy też obiektem małej architektury, decyduje przede wszystkim jej wielkość oraz sposób konstrukcji. Kwalifikacja obiektu jako obiektu małej architektury powinna przebiegać z jednoczesnym uwzględnieniem ogólnego kryterium "niewielkości" oraz przede wszystkim w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego w sprawie oraz otoczenia, w jakim znajduje się obiekt.
Zatem jak wynika z przywołanego wyroku kryterium „niewielkiego obiektu” należy oceniać w odniesieniu do otoczenia w jakim znajduje się wiata. Z uwagi na to, że zarówno w przypadku starych przepisów jak i nowych ustawodawca użył określenia „niewielki obiekt” to uzasadnionym wydaje się korzystanie z orzecznictwa odnoszącego się do „niewielkich obiektów” również w przypadku analizy nowych przepisów. Dla podatników posiadających wiaty oznacza to zatem konieczność zastanowienia się jak te obiekty wpisują się w kryterium „niewielkości”.
