⚖ Czy proces sądowy z kontrahentem wstrzymuje przedawnienie podatku?

👇 Dora (twój osobisty asystent podatkowy) wyjaśnia: 

📄 Podstawa prawna  

Zasadniczo, art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, że zobowiązanie podatkowe przedawnia się po 5 latach od końca roku, w którym upłynął termin płatności. Bieg terminu przedawnienia może ulec zawieszeniu lub przerwaniu tylko z przesłanek wymienionych w art. 70 § 2–8 ww. ustawy.  

❗ Informacje ogólne 

Z materiałów źródłowych wynika, że prowadzenie procesu sądowego z kontrahentem może wstrzymać bieg przedawnienia zobowiązania podatkowego, ale tylko wtedy, gdy postępowanie przed sądem powszechnym dotyczy żądania ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, a wynik tego postępowania ma znaczenie dla ustalenia zobowiązania podatkowego. Innymi słowy: nie każde sporne postępowanie cywilne automatycznie wstrzymuje przedawnienie.  

💻 Interpretacja przepisów ogólnych oraz wyszukanych interpretacji lub wyroków. 

W interpretacji indywidualnej z dnia 11 września 2025 r., nr 0114-KDIP4-3.4012.331.2025.3.IG, Organ podatkowy rozpatrywał sytuację prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą, w zakresie serwisu maszyn budowlanych i rolniczych. W 2017 roku Wnioskodawca wykonywał naprawę dla firmy A, którą wstępnie wycenił na 62 500 zł netto. Jednak w toku prac wyszły na jaw na tyle poważne uszkodzenia maszyny, że naprawa zajęła wiele tygodni, inne zlecenia zostały wstrzymane, a koszty naprawy sięgnęły koło 140 000 zł. W związku z tym Wnioskodawca ustalił telefonicznie z przedstawicielami firmy A rozszerzenie zakresu prac, lecz w momencie finalizacji naprawy kontrahent odmówił zapłaty większej kwoty niż pierwotnie ustalona wycena wskazując na brak pisemnego potwierdzenia nowych uzgodnień. Sprawa trafiła do sądu, przed którym przez ponad 6 lat toczyło się postępowanie cywilne. W rozpatrywanej sytuacji Organ podatkowy stwierdził, że nie doszło do zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, ponieważ następuje ono tylko w sytuacji, gdy organ prowadzący postępowanie podatkowe sam zwróci się do właściwego sądu powszechnego o ustalenie istnienia stosunku prawnego lub prawa. W opisanej sprawie do sądu zwrócił się natomiast jeden z kontrahentów - a nie organ prowadzący postępowanie podatkowe. 

Analogiczne stanowisko wyraził NSA w wyroku z dnia 17 lipca 2025 r., sygn. FSK 1913/22. Sprawa dotyczyła Spółki z branży budowlanej, korzystającej z usług podwykonawcy. Zakwestionowała ona wystawioną przez kontrahenta fakturę, gdyż uznała, że wskazana na niej kwota nie odpowiada zakresowi wykonanych robót. W konsekwencji Spółka nie ujęła faktury w ewidencji VAT, nie odliczyła wynikającego z niej podatku należnego i nie ujęła faktury w KUP. Spór trafił do sądu powszechnego, który stwierdził, że podwykonawca faktycznie wykonał roboty za niższą kwotę niż wskazał na fakturze. Pomimo tego Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się na złożenie przez Spółkę korekty deklaracji i odliczenia podatku należnego. NSA wskazał, iż nie doszło do skutecznego zawieszenia terminu przedawnienia, ponieważ następuje ono wyłącznie, gdy organ podatkowy występuje do sądu powszechnego. Skoro zatem postępowanie sądowe zainicjowane zostało przez Spółkę i jej kontrahenta, to prawo Spółki do dokonania korekty deklaracji VAT i odliczenia podatku wygasło z powodu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.    

📝 Podsumowanie  

Prowadzenie procesu sądowego z kontrahentem może zawieszać bieg przedawnienia zobowiązania CIT tylko wtedy, gdy wytoczone żądanie ma charakter wnioskowania do sądu powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego albo prawa, a wynik tego postępowania ma znaczenie dla ustalenia podstawy/kwoty zobowiązania podatkowego. Z praktyki wynika, że organy i sądy analizują treść powództwa i jego związek z rozliczeniem podatkowym i dopiero wtedy stwierdzają zawieszenie lub jego brak.  

*Informacje przekazywane przez Doradzai.com nie są usługami doradztwa podatkowego i nie stanowią wiążącej wykładni przepisów podatkowych