Czy rada gminy może wprowadzić opłatę miejscową mimo złej jakości powietrza? Zdaniem NSA – nie!
Co to jest opłata miejscowa? Kiedy trzeba ją zapłacić? Jaki wpływ na nią ma jakość powietrza?
Słowo wstępu
Rada gminy może wprowadzić opłatę miejscową. Opłatę miejscową w drodze uchwały może wprowadzić rada gminy. Opłata ta pobierana jest od osób fizycznych przebywających dłużej niż dobę w celach turystycznych, wypoczynkowych lub szkoleniowych: w miejscowościach posiadających korzystne właściwości klimatyczne, walory krajobrazowe.
Geneza sporu
1 kwietnia 2025 r. zapadł wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. III FSK 1217/23, dotyczący uchwały Rady Miasta Zakopane z dnia 26 listopada 2015 r., nr XV/245/2015 w sprawie opłaty miejscowej. Geneza niniejszej sprawy związana jest niejako z uchwałą Rady Miasta Zakopane z 27 marca 2008 r., na mocy której wprowadzono obowiązek uiszczania opłaty miejscowej. Jeden z turystów zakwestionował legalność tej uchwały, wskazując, że wprowadzenie tej opłaty uzależnione jest od spełnienia określonych wymogów środowiskowych. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (w wyroku o sygn. akt III SA/Kr 535/15) uznał uchwałę za nieważną, Naczelny Sąd Administracyjny podtrzymał to stanowisko (w wyroku o sygn. II FSK 3579/17).
Ponowna próba
Pomimo wcześniejszego negatywnego (dla organu samorządowego) rozstrzygnięcia sprawy, w listopadzie 2015 r. radni Zakopanego ponownie przyjęli uchwałę nakładającą obowiązek uiszczania opłaty miejscowej. Sprawa znów trafiła do sądu za sprawą tego samego turysty, który skutecznie podważył jej zgodność z prawem. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (wyrokiem o sygn. I SA/Kr 86/23) unieważnił kolejną uchwałę, uzasadniając, że narusza ona rozporządzenie Rady Ministrów z 18 grudnia 2007 r. w sprawie warunków, jakie powinna spełniać miejscowość, w której można pobierać opłatę miejscową.
Sprawa miała ponownie swój finał w NSA. Sąd nie zgodził się ze stanowiskiem prezentowanym przez organ samorządowy i utrzymał w mocy wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie.
Podsumowując
Jak wynika z przytoczonych wyroków, spełnienie warunków środowiskowych jest obligatoryjne dla miejscowości, w których rada gminy/miasta ma zamiar wprowadzenia opłaty miejscowej. Niespełnienie wskazanych norm wyklucza zatem możliwość poboru tej opłaty.
