Kiedy kradzież nie jest kosztem uzyskania przychodu?
W dzisiejszych czasach oszustwa i wyłudzanie pieniędzy stały się niestety powszechnym zjawiskiem. Pomimo naszej zwiększonej czujności, oszuści nieustannie znajdują nowe sposoby na osiągnięcie swojego celu. Co więcej, paradoksalnie, strach przed kradzieżami i oszustwami sam w sobie stał się narzędziem w rękach przestępców. Oszuści wykorzystują naszą obawę o bezpieczeństwo finansowe, podszywając się pod instytucje oferujące pomoc w ochronie naszych pieniędzy. W rezultacie, chcąc zabezpieczyć swoje środki, często sami nieświadomie stajemy się ofiarami wyłudzeń.
Przykładem może być sprawa opisana w niedawno wydanej interpretacji sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.462.2024.2.KD, w której podatnik padł ofiarą oszustwa nieznanego sprawcy, który pod pozorem zabezpieczenia pieniędzy na rachunkach bankowych nakłonili przedsiębiorcę do przelania środków pieniężnych, na rzekomo bezpieczny rachunek bankowy. Pojawia się pytanie jakie konsekwencje podatkowe mogą wyniknąć z tego typu incydentów.
Spis treści:
Strata w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a stanowisko organu podatkowego
Interpretacja indywidualna
Podatnik, prowadzący działalność gospodarczą w zakresie instalacji elektrycznych, został oszukany przez osoby podszywające się pod pracowników banku. Oszuści skontaktowali się z nim telefonicznie, twierdząc, że jego środki na rachunkach bankowych są zagrożone i przekonali go, aby przelał je na "bezpieczny" rachunek. Niestety, pieniądze zostały przelane na konto należące do oszustów, co doprowadziło do straty znacznej sumy pieniędzy.
Jak podkreślał Wnioskodawca oszust był dobrze przygotowany w zakresie danych Wnioskodawcy i prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Podatnik argumentował, że strata powstała w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i spełnia warunki, aby mogła być zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT. Podjął on działania mające na celu weryfikację tożsamości oszustów, a po odkryciu przestępstwa niezwłocznie zgłosił sprawę na policję. Podkreślił, że strata nie wynikała z jego zaniedbań, a z działań przestępczych, na które nie miał wpływu.
Strata w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, a stanowisko organu podatkowego
Dla celów podatkowych, tylko kradzież powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot, można uznać za zdarzenie losowe, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
Jak stwierdził Dyrektor KIS „Wobec tak przedstawionej treści wniosku, należy stwierdzić, że opisane zdarzenie nie może być uznane za zdarzenie losowe, niezależne od dochowania staranności w zapobieganiu powstania straty. Prowadząc działalność gospodarczą ponosi Pan ryzyko z nią związane, a w celu jego wyeliminowania winien Pan podjąć wszelkie niezbędne działania zabezpieczające przed powstaniem straty, zwłaszcza w przypadku obrotu mieniem o znacznej wartości. W przedmiotowej sprawie nie można natomiast uznać, że dochowano należytej staranności, skoro dokonał Pan przelewu środków pieniężnych na wskazany przez sprawców rachunek bankowy na podstawie jednej rozmowy telefonicznej.
Podkreślić równocześnie należy, że uczestniczące w obrocie gospodarczym podmioty prowadzące działalność gospodarczą na własne ryzyko, nie mogą wynikających z niego konsekwencji „przerzucać” na Skarb Państwa. Ciężar właściwego rozporządzania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na rachunkach bankowych spoczywał na Panu, a samo zaistnienie sytuacji opisanej we wniosku, nie uprawnia do zaliczenia powstałej straty do kosztów uzyskania przychodów.
Zatem, mając na uwadze całokształt okoliczności przedstawionych we wniosku, nie może Pan zaliczyć skradzionej gotówki do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej.”
Podsumowanie
Interpretacja organu podatkowego pokazuje, że zaliczenie straty wynikłej z oszustwa do kosztów uzyskania przychodów nie jest prostą sprawą. Aby to było możliwe, podatnik musi wykazać, że strata była nieunikniona, a on sam podjął wszelkie możliwe działania, aby jej zapobiec, dochowując należytej staranności. Stres, spryt czy staranność przygotowania oszustwa nie przekonują organów podatkowych, które mogą uznać, że strata wynikająca z oszustwa nie spełnia kryteriów pozwalających na jej zaliczenie do kosztów podatkowych.
Dla przedsiębiorców oznacza to konieczność zachowania najwyższej ostrożności, czujności oraz wdrożenia procedur zabezpieczających przed ryzykiem oszustw.
