Ministerstwo Finansów zadba o nasze zdrowie

Ministerstwo Finansów przedstawiło projekty ustaw, które mają poprawić zdrowie publiczne. Zamiast inwestycji w system ochrony zdrowia, resort sięga po narzędzie, które stosuje najchętniej – podwyżkę podatków i opłat.

Resort proponuje bowiem podwyższenie stawek akcyzy na napoje alkoholowe oraz aktualizację opłaty cukrowej. Oba rozwiązania mają na celu ograniczenie konsumpcji produktów, które dziś stanowią zagrożenie dla zdrowia publicznego w Polsce.

Alkohol pod specjalnym nadzorem fiskusa

Jak wskazuje Ministerstwo, wraz ze wzrostem średniego wynagrodzenia – wg danych GUS – za miesięczną wypłatę można kupić coraz większą liczbę napojów alkoholowych.

Zgodnie z danymi Eurostatu, ceny konsumpcyjne napojów alkoholowych w Polsce są na zdecydowanie niższym poziomie, niż w większości państw UE. Tańszy alkohol można kupić jedynie w Bułgarii, Rumunii i na Węgrzech.

Dlatego, od 1 stycznia 2026 r. nastąpi podwyższenie stawek akcyzy na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie o 15% w stosunku do stawek z 2025 r.

Od 1 stycznia 2027 r. stawki akcyzy na te wyroby wzrosną o kolejne 10%.

Opłata cukrowa

Drugim obszarem  zmian jest nowelizacja ustawy o zdrowiu publicznym dotycząca opłaty cukrowej.

Jak czytamy w komunikacie Ministerstwa: problem nadwagi i otyłości w Polsce narasta.

• Według danych NFZ w 2019 r. blisko 2/3 dorosłych Polaków wykazywało nadmierną masę ciała – 74% mężczyzn (w tym 28 % otyłych) oraz 50% kobiet (w tym 21% otyłych).-
• Według NIK w 2022 r. stwierdzono nadwagę i otyłość u 59,2%-69,2% mieszkańców Polski w zależności od województwa.

Nowy projekt przewiduje aktualizację wysokości opłaty cukrowej, w tym opłaty za zawartość kofeiny lub tauryny, które występują m.in. w napojach energetycznych, przewiduje podwyższenie wysokości opłaty:

• stałej za zawartość cukrów w ilości do 5 g w 100 ml napoju lub za zawartość substancji słodzącej (tzw. słodzików): z 0,50 zł do 0,70 zł,
• zmiennej za każdy gram cukrów powyżej 5 g w 100 ml napoju: z 0,05 zł do 0,10 zł,
• za zawartość kofeiny lub tauryny: z 0,10 zł do 1,00 zł,
• maksymalnej: z 1,20 zł do 1,80 zł (w przeliczeniu na 1 litr napoju).

Celem procedowanej nowelizacji ustawy o zdrowiu publicznym jest także uproszczenie systemu opłaty cukrowej – m.in. poprzez przeniesienie obowiązku jej zapłaty na początek łańcucha dostaw. Projekt przewiduje również doprecyzowanie zasad obliczania i pobierania należnej opłaty.

Zdrowie czy budżet?

Resort finansów przekonuje, że podwyżki akcyzy i opłaty cukrowej to troska o zdrowie publiczne, ale nie da się ukryć, że w tle równie ważny wydaje się być stan budżetu. Wygląda więc na to, że Ministerstwo Finansów szukało złotego środka żeby: jednym ruchem zadbać o zdrowie publiczne i o kondycję budżetu państwa.

Żródło: https://www.gov.pl/web/finanse/prozdrowotne-dzialania-ministerstwa-finansow