Nadpłata podatku po uchyleniu interpretacji indywidualnej również z oprocentowaniem

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że podatnikowi, który zapłacił podatek na podstawie niekorzystnej interpretacji indywidualnej, a ta została później uchylona przez sąd, należy się oprocentowanie nadpłaty. Podatnicy mają prawo do ochrony, jeżeli zaufali interpretacji indywidualnej, która została później uchylona. Nadpłata podatku powstała w wyniku takiej sytuacji powinna być oprocentowana, mimo braku literalnego wskazania w ustawie.

Przedmiot sporu

Spór dotyczył prawa Spółki do otrzymania oprocentowania nadpłaty podatkowej, która powstała w wyniku zastosowania się do niekorzystnej interpretacji indywidualnej. Interpretacja ta została później prawomocnie uchylona przez sąd administracyjny. Spółka domagała się więc nie tylko zwrotu nienależnie zapłaconego podatku, ale także odsetek od tej kwoty.

Wcześniej sąd pierwszej instancji oddalił skargę Spółki, uznając, że brak jest podstaw prawnych do naliczania oprocentowania w takiej sytuacji. NSA jednak uchylił ten wyrok, przychylając się do stanowiska podatnika.

Zastosowanie się do interpretacji nie może szkodzić

Kluczowe znaczenie miała wykładnia art. 14k § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że zastosowanie się do interpretacji indywidualnej nie może szkodzić podatnikowi – nawet jeśli zostanie ona później uchylona. Sąd podkreślił, że skoro podatnik, działając w zaufaniu do organu, uiścił podatek, który okazał się nienależny, to został de facto pozbawiony dostępu do swoich środków pieniężnych.

Jak podkreślił NSA, brak jest racjonalnych podstaw do różnicowania sytuacji podatników w zależności od tego, czy wadliwy akt prawny to była decyzja podatkowa, czy interpretacja indywidualna. W obu przypadkach bowiem Skarb Państwa dysponuje nieuprawnienie środkami finansowymi podatnika.

Luka aksjologiczna uzupełniona wykładnią

NSA zwrócił uwagę, że choć literalna treść przepisów nie przewiduje wprost oprocentowania nadpłaty wynikającej z uchylenia interpretacji indywidualnej, to brak ten należy uznać za tzw. lukę aksjologiczną – sprzeczną z systemem wartości przyjętym przez ustawodawcę. Taka luka powinna być uzupełniona w procesie stosowania prawa, m.in. przez analogię.

Sąd wskazał, że obowiązujący zakaz stosowania analogii w prawie podatkowym odnosi się przede wszystkim do nakładania obowiązków, a nie do przyznawania podatnikom ochrony. Zdaniem NSA, nie można zakładać, że racjonalny ustawodawca chciał pozbawić podatnika rekompensaty za szkodę spowodowaną wykonaniem niewłaściwej interpretacji.

Skutki wyroku

W konsekwencji Naczelny Sąd Administracyjny uchylił nie tylko wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, ale również decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej. Skarga Spółki została uwzględniona, a jej stanowisko – uznane za zasadne.

To rozstrzygnięcie wzmacnia pozycję podatników, którzy – działając w dobrej wierze – stosują się do interpretacji indywidualnych. Podkreśla też znaczenie zasady zaufania do organów podatkowych oraz potwierdza, że państwo ponosi odpowiedzialność finansową za własne błędne stanowiska prawne, niezależnie od ich formy.

Wyrok NSA z dnia 7 marca 2025 r., sygn. akt. II FSK 904/22