Nieodpłatne przekazanie bonów pracownikom – wyrok TSE z 17.11.2022 (C‑607/20)
W dniu dzisiejszym zapadł wyrok TSUE (C‑607/20) w brytyjskiej sprawie dotyczącej nieodpłatnego przekazania bonów towarowych na rzecz pracowników w ramach programów uznaniowych.
W wyroku TSUE wskazał, że wydawanie bonów członkom personelu w ramach programów motywacyjnych związane jest z celami działalności przedsiębiorstwa, wobec czego wydawanie bonów nie wchodzi w zakres stosowania art. 26 ust. 1 lit. b) dyrektywy i nie dochodzi do żadnego podlegającego opodatkowaniu świadczenia usług.
Europejski Trybunał Sprawiedliwości w swoim dotychczasowym orzecznictwie podkreślał, że emisji bonów towarowych nie można uznać za czynność podlegającą opodatkowaniu (tak ETS w orzeczeniu C-288/94, Argos Distributors Ltd v. Commisioners of Customs Stamp & Excise).
Co prawda w międzyczasie zdarzył się jeden dość zaskakujący wyrok, tj. w sprawie C-40/09 (Astra Zeneca UK Ltd v. Commissioners for Her Majesty's Revenue and Customs) w którym TSUE stwierdził, że: "Artykuł 2 pkt 1 szóstej dyrektywy (...) musi być interpretowany w ten sposób, że przekazanie bonów towarowych przez spółkę, która nabyła je za cenę obejmującą podatek od wartości dodanej, swym pracownikom w zamian za rezygnację przez nich z części wynagrodzenia w gotówce, stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu tego przepisu". ETS opowiedział się zatem za odrębnym opodatkowaniem czynności przekazania za wynagrodzeniem bonów towarowych wcześniej nabytych od innego podmiotu.”
Jednakże w opinii rzecznik generalnej do omawianego wyroku, tezy płynące ze wspomnianego wyżej wyroku (w sprawie Astra Zeneca), nie uzasadniają twierdzenia, iż przekazanie bonów automatycznie staje się niezależnym zdarzeniem powodującym powstanie obowiązku podatkowego.
W treści opinii rzecznik generalnej, na którą powołaj się TSUE w omawianym wyroku czytamy: W istocie, ponieważ opodatkowaniu VAT podlegają dostawy towarów i usług, a nie płatności dokonane z tytułu tych transakcji, nie każda transakcja dokonana za wynagrodzeniem skutkuje wystąpieniem zdarzenia powodującego powstanie obowiązku podatkowego, zwłaszcza, gdy dotyczy ona (przyszłych lub niedookreślonych) praw. Prosto rzecz ujmując, w przypadku gdy nie dochodzi do pełnej dostawy wspomnianych towarów lub usług, nie może dojść do powstania zdarzenia powodującego powstanie obowiązku podatkowego.
Przekazanie bonu zawierającego „prawo do przyszłej dostawy” towarów i usług, które nie spełnia kryteriów kompletnej czynności opodatkowanej (tj. w odniesieniu do którego nie są znane wszelkie istotne informacje) nie może funkcjonować jako indywidualne zdarzenie powodujące powstanie obowiązku podatkowego w momencie przekazania. W takim przypadku nie występuje w tym momencie obowiązek poboru VAT.
W sprawie TSUE podkreślił przy tym, iż nieodpłatnie przekazanie bonów pracownikom nominowanym w ramach programu motywacyjnego ma na celu zwiększenie wydajności pracowników Skarżącej, a tym samym prowadzi do prawidłowego funkcjonowania i rentowności przedsiębiorstwa. W efekcie nie można stwierdzić, iż nieodpłatne przekazanie bonów jest wykonywane w celach innych niż cele przedsiębiorstwa.
W efekcie zatem nieodpłatne przekazanie tzw. „bonów różnego przeznaczenia” pracownikom w ramach programu motywacyjnego nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
