NSA: Podatnik wznowi postępowanie podatkowe, jeśli przywoła nieznane dla organu dowody, które sam znał.

Stosownie do art. 240 § 1 ust. 5 Ordynacji Podatkowej, w sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nieznane organowi, który wydał decyzję.

W doktrynie i orzecznictwie sądowym od dawna trwał spór co do możliwości wznowienia postępowania podatkowego zakończonego decyzją ostateczną w sytuacji, kiedy podatnik po prawomocnym rozstrzygnięciu sprawy powołuje się na istotne dla sprawy okoliczności, które wprawdzie znał i istniały one w toku postępowania, lecz których nie podniósł w swojej argumentacji w trakcie jego trwania. Zgodnie z pierwszym poglądem podatnik nie ma takiego prawa, ponieważ przywołane w taki sposób „nowe” istotne okoliczności nie zawierają się w znaczeniu znaczeniowym zwrotu „wyjdą na jaw”, gdyż zastosowanie tego pojęcia przez ustawodawcę samo przez się musi oznaczać, że chodzi o takie dowody, co do których podatnik nie posiadał wiedzy w trakcie toczącego się postępowania. Taka wykładnia rzeczonej przesłanki, choć oczywiście niekorzystna dla podatników, z pewnością była „na rękę” fiskusowi, gdyż tworzyła swego rodzaju prekluzję dowodową. Z kolei zwolennicy drugiego poglądu prezentowali bardziej liberalne dla podatników podejście, zgodnie z którym bez znaczenia jest, czy strona znała okoliczności, na które powołuje się po wydaniu decyzji ostatecznej w celu wznowienia postępowania w sprawie.

Spór ten ostatecznie rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny, wydając w dniu 13 października uchwałę (sygn. akt II FPS 3/25) istotnie korzystną dla podatników, w której uznał wprost, że „w sprawie zakończonej decyzją ostateczną za przesłankę wznowienia postępowania na wniosek strony mogą być uznane nowe okoliczności lub nowe dowody, które były znane stronie w trakcie prowadzonego postępowania podatkowego, ale strona ich nie powołała.”.

Przypomnijmy, uchwały wydane przez NSA w trybie art. 36 ustawy o ustroju sądów administracyjnych mają moc wiążącą w tym sensie, że rozumowanie danego przepisu wyrażone przez NSA w takiej uchwale wiąże wszystkie sądy administracyjne we wszystkich rozpoznawanych przez nie sprawach, w których miałby być stosowany interpretowany przepis.

Uchwała ta daje realną szansę podatnikom na zrewidowanie wydanych na ich niekorzyść ostatecznych decyzji w sprawach podatkowych. Należy jednak pamiętać, że złożenie takiego wniosku powinno nastąpić przed upłynięciem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, którego dotyczyło postepowanie.

Źródło: https://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/28BBBB2D3A