Opodatkowanie farm fotowoltaicznych podatkiem od nieruchomości

Opodatkowanie farm fotowoltaicznych podatkiem od nieruchomości

1.      Opodatkowanie gruntów, na których zlokalizowane są farmy fotowoltaiczne

W orzecznictwie sądów administracyjnych ugruntował się pogląd, zgodnie z którym powierzchnia gruntu, na której znajdują się panele fotowoltaiczne, jak również infrastruktura towarzysząca, podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości z zastosowaniem stawek właściwych dla gruntów związanych z prowadzeniem tej działalności. Sprawa może brzmieć zwyczajnie, ale nabiera wagi, gdy mowa o gruncie sklasyfikowanym w ewidencji gruntów i budynków jako użytek rolny.

Użytki rolne podlegają opodatkowaniu podatkiem rolnym, chyba że zostały zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Analogicznie ma się rzecz z lasami, tj. podlegają opodatkowaniu podatkiem leśnym, o ile nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. Istota problemu zasadza się zatem na właściwej interpretacji słowa ,,zajęte” i konieczności odróżnienia go od podobnego słowa ,,związane”, którym posługuje się konkurencyjny podatek od nieruchomości.

W bieżącym orzecznictwie nie budzi już wątpliwości fakt, że ww. słów nie należy utożsamiać oraz to, że to pierwsze (,,zajęte”) jest węższe znaczeniowo od drugiego (,,związane”). Grunt jest bowiem zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej, gdy jest ona na nim fatycznie prowadzona. Samo posiadanie go w majątku przedsiębiorcy nie jest zatem wystarczające.

Przenosząc powyższe na problematykę opodatkowania gruntu pod farmą fotowoltaiczną, który na potrzeby przykładu jest sklasyfikowany jako użytek rolny, można postawić pytanie – czy przestrzenie pomiędzy rzędami paneli oraz pomiędzy nimi a ogrodzeniem terenu, jest zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej? W konsekwencji – czy części te mogą być opodatkowane podatkiem rolnym czy konieczne jest obciążenie ich wielokrotnie wyższym podatkiem od nieruchomości?

Sąd administracyjne od długiego czasu pozostają w niekorzystnej dla podatników zgodzie i stoją na stanowisku, że celem pełnego wykorzystania potencjału farm fotowoltaicznych konieczne jest w szczególności zapewnienie odpowiednich przestrzeni między nimi (aby przykładowo się nie zacieniały), więc cały teren (grunt) zajęty jest na prowadzenie działalności gospodarczej. Tak wynika przykładowo z wyroku NSA z dnia 7 marca 2023 r., sygn. III FSK 1180/22.

W dniu 2 sierpnia 2023 r. powyższe stanowisko zostało także podzielone przez MF w odpowiedzi na interpelację poselską nr 42802[1]. W jej treści wskazano, że:

,,(…) uzasadniona jest interpretacja, zgodnie z którą cały ogrodzony teren zajęty na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej w postaci farmy fotowoltaicznej, obejmujący powierzchnię gruntu, na której znajdują się panele fotowoltaiczne, jak również infrastruktura towarzysząca oraz pasy zieleni pomiędzy jej elementami konstrukcyjnymi podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości z zastosowaniem stawek właściwych dla gruntów związanych z prowadzeniem tej działalności w granicach objętych ogrodzeniem, w szczególności, gdy wolne przestrzenie ogrodzonej farmy fotowoltaicznej wynikają z konieczności zachowania norm technicznych lokalizacji jej poszczególnych elementów lub są niezbędne dla zapewnienia ich obsługi.”

2.      Opodatkowania ogniw fotowoltaicznych

Choć w podatku od nieruchomości niewiele zagadnień jest pewnych, to podejście do opodatkowania ogniw fotowoltaicznych od lat pozostaje niezmienne. Za budowlę uznaje się wyłącznie części budowlane instalacji fotowoltaicznej, co właściwie oznacza konieczność opodatkowania fundamentów oraz konstrukcji nośnej. Same panele natomiast pozostają poza zakresem zainteresowania ustawodawcy.

Powyższe potwierdza przykładowo wyrok WSA w Gdańsku z dnia 7 marca 2023 r., sygn. I SA/Gd 1071/22.

3.      Opodatkowanie stacji transformatorowych przy farmie fotowoltaicznej

Warto też zwrócić uwagę na pozytywny wyrok NSA z dnia 6 grudnia 2022 r., sygn. III FSK 740/22. Przedmiotem sprawy był spór o opodatkowanie trafostacji, które są powiązane z farmą fotowoltaiczną. Oś zagadnienia skupiła się wokół kontrowersyjnej kategorii opodatkowania, tj. urządzeń budowlanych (art. 3 pkt 9 Prawa Budowlanego). W uproszeniu można wskazać, że są to urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, które zapewniają możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. Istotne jest to, że chcąc opodatkować takie urządzenie, konieczny jest nośnik w postaci obiektu budowlanego, któremu to urządzenie będzie służyć.

W przypadku farmy fotowoltaicznej NSA doszedł do wniosku, że trafostacja służy elementom technicznym farmy (panelom), a nie jej elementom budowlanym (fundamentom, konstrukcjom nośnym). Skoro zatem trafostacja (urządzenie techniczne) nie służy obiektowi budowlanemu, to nie możemy uznać jej za urządzenie budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego.

Podsumowując powyższe:

·        grunty zajęte przez farmę fotowoltaiczną należy opodatkować podatkiem od nieruchomości według stawki przewidzianej dla gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej;

·        panel fotowoltaiczny jest wolny od podatku, ale budowlą są jego elementy budowlane;

·        stacje transformatorowe wspierające przedmiotowe farmy nie są urządzeniami budowlanymi i nie podlegają opodatkowaniu.