Postępowanie dowodowe w toku kontroli w zakresie nieujawnionych źródeł.
Postępowanie z nieujawnionych źródeł jest postępowaniem dość specyficznym. Jego specyfika sprowadza się do kilku obszarów, jednym z nich jest ciężar dowodowy spoczywający na podatniku. Powoduje to, iż podatnik chcąc uniknąć negatywnych skutków w postaci ustalenia przychodu z nieujawnionych źródeł, wręcz musi aktywnie uczestniczy w postępowaniu podatkowym, składać wyjaśnienia oraz przedkładać dowody.
Ciężar dowodu
Zasadniczo, zgodnie z art. 122 Ordynacji podatkowej, organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Jednakże ciężar dowodu w zakresie nieujawnionych źródeł spoczywa na podatniku.
Organy jednak zachowują uprawnienie, a jednocześnie mają obowiązek, oceny dowodów wskazywanych przez podatników na okoliczność potwierdzenia uzyskania przychodu, zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów, wyrażoną w art. 191 Ordynacji podatkowej.
W toku prowadzonego postępowania ciężar dowodu w zakresie wykazania przychodów opodatkowanych lub przychodów nieopodatkowanych stanowiących pokrycie wydatku spoczywa na podatniku. W tym zakresie podatnik obowiązany jest udowodnić uzyskanie przychodów, a jeśli nie jest możliwe to ich uzyskanie podatnik może uprawdopodobnić.
Udowodnienie a uprawdopodobnienie
Jeżeli w toku postępowania podatkowego albo w toku kontroli celno-skarbowej podatnik nie jest w stanie udowodnić uzyskania przychodów opodatkowanych lub przychodów nieopodatkowanych, z uwagi na przedawnienie w tym zakresie zobowiązania to ich uzyskanie podatnik może uprawdopodobnić.
Do uprawdopodobnienia uzyskania określonych przychodów jednak nie wystarcza jedynie wskazanie, że podatnik w określonych okolicznościach faktycznych mógł uzyskać przysporzenie we wskazywanej wysokości, istotne jest również przedstawienie dodatkowych faktów (okoliczności), a nawet dowodów uwiarygodniających przypuszczenie, że z działalności takiej podatnik rzeczywiście mógł określone dochody uzyskać, że było to prawdopodobne oraz, że dochody (przysporzenia) te zostały opodatkowane lub były wolne od opodatkowania. Co ważne, warunek "uprawdopodobnienia" nie może zostać zrealizowany przez gołosłowne, niepoparte żadną racjonalną argumentacją, poprzez wskazywanie jedynie na pewne możliwości (por. wyroki NSA; z dnia 31 maja 2017 r., sygn. akt II FSK 1030/15, z dnia 23 października 2018 r., sygn. akt II FSK 704/18 oraz z dnia 12 lipca 2018 r., sygn. akt II FSK 2135/16).
W postępowaniach z zakresie nieujawnionych źródeł niezwykle ważna jest współpraca z organem, przyjęcie biernej postawy, niedostarczanie dowodów lub brak wyjaśnień będą działały wyłącznie na niekorzyść strony. Dlatego jeżeli zainteresował Cię temat zapraszamy do innych publikacji w zakresie nieujawnionych źródeł a jeżeli potrzebujesz wsparcia skontaktuj się z nami.
