Pożyczka w grupie kapitałowej a odroczenie i jednorazowa spłata bez przychodu z nieodpłatnych świadczeń
W dniu 23 lipca 2025 roku wydana została interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.290.2025.1.ED), dotycząca skutków podatkowych odroczenia terminu spłaty pożyczki oraz jednorazowej spłaty kapitału i odsetek.
Stan faktyczny
Wnioskodawca, polski rezydent podatkowy opodatkowany w Polsce od całości swoich przychodów, planuje zawrzeć z podmiotem powiązanym osobowo z grupy kapitałowej umowę pożyczki. Na jej podstawie otrzyma określoną kwotę pożyczki oprocentowaną według zmiennej stopy procentowej ustalanej jako WIBOR 3M powiększony o ustaloną marżę.
Oprocentowanie będzie kalkulowane w oparciu o WIBOR 3M z dnia spłaty pożyczki, a w przypadku zaprzestania publikacji wskaźnika, według ostatniego notowania lub innego najbardziej zbliżonego wskaźnika. Kapitał pożyczki wraz z należnymi odsetkami zostanie spłacony w całości jednorazowo
w terminie końcowym. Dodatkowo Pożyczkobiorca uiści opłatę za udzielenie i obsługę pożyczki.
Zabezpieczeniem spłaty będzie weksel in blanco wystawiony w dniu zawarcia umowy. Strony określą termin spłaty pożyczki nie później niż pięć lat od dnia zawarcia umowy, przy czym możliwe będzie jego przedłużenie w drodze aneksu. W takim przypadku wierzyciel zachowa prawo do dalszych odsetek,
a wszystkie dotychczasowe należności pozostaną wymagalne. Żadne zobowiązania nie zostaną umorzone ani przedawnione.
Pytania i wątpliwości Wnioskodawcy
- Czy odroczenie terminu spłaty pożyczki względem pierwotnego terminu określonego
w umowie spowoduje powstanie u Pożyczkobiorcy przychodu z nieodpłatnych świadczeń na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT? - Czy ustalenie, że kapitał pożyczki i odsetki zostaną spłacone jednorazowo w terminie końcowym umowy, prowadzi do powstania po stronie Pożyczkobiorcy przychodu z tytułu nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń?
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Ad. 1 – Odroczenie terminu spłaty
Zdaniem Wnioskodawcy, samo odroczenie terminu płatności nie stanowi przychodu z nieodpłatnych świadczeń. W świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 CIT nieodpłatne świadczenia to takie, które powodują realne przysporzenie majątkowe kosztem innego podmiotu, bez świadczenia wzajemnego. Orzecznictwo NSA wskazuje, że nieodpłatny charakter świadczenia powinien wynikać z natury stosunku zobowiązaniowego albo z charakterystyki zdarzenia gospodarczego.
Odroczenie spłaty nie skutkuje przysporzeniem majątkowym, odsetki w dalszym ciągu są należne
i wymagalne, a wierzyciel zachowuje prawo do naliczania dalszych odsetek za okres przedłużenia. Żadne zobowiązanie nie ulega umorzeniu ani przedawnieniu, wobec czego nie powstaje przychód z art. 12 ust. 1 pkt 3 CIT. W konsekwencji, podpisanie aneksu odraczającego termin spłaty pożyczki nie generuje przychodu podatkowego.
Ad. 2 – Jednorazowa spłata kapitału i odsetek
Wnioskodawca argumentuje, że także umówienie się na jednorazową spłatę pożyczki wraz z odsetkami w dniu zakończenia umowy nie stanowi nieodpłatnego świadczenia. Zgodnie z kodeksem cywilnym strony mają swobodę w kształtowaniu zasad spłaty pożyczki i odsetek. Ustalenie, że odsetki będą zapłacone jednorazowo w terminie końcowym, nie prowadzi do przysporzenia majątkowego, gdyż Pożyczkobiorca i tak poniesie pełen koszt odsetkowy przewidziany w umowie.
NSA w swoich orzeczeniach podkreśla, że przesunięcie w czasie wymagalności odsetek nie powoduje automatycznie powstania przychodu z nieodpłatnych świadczeń, korzyść dla Pożyczkobiorcy pojawia się dopiero przy umorzeniu zobowiązania, jego przedawnieniu albo w przypadku udzielenia pożyczki nieoprocentowanej. W analizowanej sytuacji żadna z tych okoliczności nie zachodzi.
Stanowisko organu podatkowego
Organ podatkowy podzielił stanowisko Wnioskodawcy i uznał je za prawidłowe. Ani odroczenie terminu spłaty pożyczki, ani umowne ustalenie, że spłata kapitału i odsetek nastąpi jednorazowo w dniu zakończenia umowy, nie powodują powstania po stronie Pożyczkobiorcy przychodu z tytułu nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń.
Źródło: https://sip.lex.pl/#/guideline/185297529
