Ulga na związki zawodowe

Konstytucja zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Zapewnia się także wolność zrzeszania się w związkach zawodowych, organizacjach społeczno-zawodowych rolników oraz w organizacjach pracodawców. Preferencyjnie traktuje się jednak pod względem podatkowym związki zawodowe, jedynie bowiem członkostwo pracowników w związkach zawodowych uprawnia do ulgi podatkowej.

Osoby fizyczne mogą odliczać od dochodu składki członkowskie na związki zawodowe od 2022 r. Jak wskazuje się w interpretacjach podatkowych, ulgi nie można interpretować rozszerzająco, a więc  składki członkowskie zapłacone na rzecz innych organizacji zawodowych, nawet tych w których uczestnictwo jest obowiązkowe, nie podlegają odliczeniu (tak np. w interpretacji indywidualnej prawa podatkowego z dnia 15.05.2024 r., 0113-KDIPT2-3.4011.169.2024.3.IR). Do ulgi uprawniają jedyne składki na rzecz związków zawodowych, o których mowa jest w ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych.

Odliczenie jest jednak limitowane. Maksymalnie odliczyć można w roku podatkowym kwotę 840 zł, co daje 100,80 zł oszczędności podatkowej w przypadku stawki 12% i 268,80 zł w przypadku, gdy podatnik wpada w stawkę 32%.

Wysokość wydatków na składki członkowskie na związki zawodowe ustala się na podstawie dowodu wpłaty składek członkowskich na rzecz związku zawodowego, z którego wynikają co najmniej: dane identyfikujące członka związku zawodowego dokonującego wpłaty, nazwa organizacji związkowej, na rzecz której dokonano wpłaty, tytuł i data wpłaty oraz kwota wpłaconych składek. Dopuszczalne będzie więc potwierdzenie przelewu zawierające wskazane dane lub dowód wpłaty wystawiony przez związek zawodowy.

W przypadku składek potrącanych przez pracodawcę, to pracodawca ma obowiązek wykazać kwotę potrąconych składek w informacji PIT-11.

Samego odliczenia wydatków na składki członkowskie dokonuje się w zeznaniu podatkowym.

Z ulgi z tytułu członkostwa w związkach zawodowych korzysta wielu podatników. W 2023 r. ulgę zastosowało 1 204 781 podatników na łączną kwotę prawie 492 mln złotych, co oznaczało, że średnio wykorzystywano około połowy limitu odliczenia (408 zł).