Umowa spółki cichej a podatek od czynności cywilnoprawnych
Spółka cicha nie jest nową formą prowadzenia działalności gospodarczej. „Byt” ten funkcjonuje w obrocie prawnym już od dawna. Jest to forma działalności gospodarczej, która w przeszłości była uregulowana przepisami Kodeksu handlowego z 1935 roku, a jej istnienie zakończyło się 1 stycznia 1965 roku. Spółka cicha jest to umowa nienazwana zawarta pomiędzy podmiotami, w których jedna ze stron jest przedsiębiorcą – wspólnikiem jawnym. Najczęściej jest to osoba prowadząca działalność gospodarczą. Wspólnikiem jawnym może być także spółka prawa handlowego. Drugą stroną jest wspólnik cichy, którym może być osoba fizyczna, osoba prawna jak i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej.
W aktualnym stanie prawnym brak jest przepisów regulujących spółkę cichą. Powoduje to liczne trudności w samym funkcjonowaniu takich spółek, a także ich rozliczeń podatkowych - jednocześnie żaden przepis nie zabrania zawierania tego rodzaju umów.
Wspólnik cichy jest zobowiązany do wniesienia wkładu do przedsiębiorstwa, a przedsiębiorca ma roszczenie o dokonanie wkładu. Wniesiony wkład pieniężny staje się własnością przedsiębiorcy. Przedsiębiorca prowadzi działalność we własnym imieniu i na własny rachunek, podczas gdy wspólnik cichy nie jest ujawniany na zewnątrz jako wspólnik przedsiębiorcy i nie podlega zgłoszeniu do żadnego rejestru, jak i nie jest ujawniany w firmie przedsiębiorstwa.
W kontkście tytułowego problemu niniejszego artykułu należy zauważyć, że przepis art. 1 ust. 1 ustawy o PCC zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Co prawda wymieniono w nim zawarcie umowy spółki, jednak zdaniem organów podatkowych sformułowanie to powinno być przypisane jedynie do spółek osobowych i kapitałowych - wśród tych podmiotów nie wskazano spółki cichej. Czynności tego rodzaju nie możemy również zakwalifikować jako umowy pożyczki w rozumieniu Kodeksu cywilnego wymienionej w katalogu.
W związku z powyższym, zawarcie umowy spółki cichej, uznanej świetle przepisów Kodeksu cywilnego za umowę nienazwaną nie będzie objęte podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Na brak opodatkowania PCC umowy spółki cichej wskazują między innymi interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o sygnaturach: 0111-KDIB2-2.4014.29.2022.2.MZ, 0111-KDIB2-3.4014.253.2020.BFB, 0111-KDIB2-3.4014.287.2022.5.ASZ, 0111-KDIB2-2.4014.287.2022.4.DR.
#spółkacicha #umowanienazwana #kodekscywilny #podatekodczynnościcywilnoprawnych #PCC
