Współwłasność nieruchomości a postępowanie podatkowe
Kto jest podatnikiem w przypadku współwłasności nieruchomości? Czy organ podatkowy może wydać decyzję tylko wobec jednego ze współwłaścicieli? Jak prawidłowo organy podatkowy powinny doręczać decyzje podatkowe i komu?
Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany stanowi współwłasność lub znajduje się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowi odrębny przedmiot opodatkowania, a obowiązek podatkowy od nieruchomości lub obiektu budowlanego ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach, z zastrzeżeniem ust. 4a-6.
W myśl art. 133 Ordynacji podatkowej, stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, o których mowa w art. 110-117c Ordynacji podatkowej, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy. W przypadku małżonków wspólnie opodatkowanych jedną stroną postępowania są małżonkowie i każdy z nich jest uprawniony do działania w imieniu obojga.
Sądy Administracyjne zgodnie stoją na stanowisku, że każdego ze współwłaścicieli nieruchomości, jako podatnika, należy uznać za stronę postępowania podatkowego, co oznacza, że wszyscy współwłaściciele powinni być wymienieni w decyzji ustalającej wysokość podatku od nieruchomości i wszystkim ta decyzja powinna być doręczona.
Takie stanowisko zaprezentował m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z 19 września 2023 r. o sygn. I SA/Gd 329/23. Zdaniem Sądu „Jeżeli nieruchomość stanowi współwłasność, to postępowanie winno toczyć się z udziałem wszystkich współwłaścicieli i kończyć się decyzją stwierdzającą solidarny obowiązek podatkowy wobec wszystkich współwłaścicieli”. WSA w Gdańsku dodał także, że organ podatkowy jest zobowiązany do ustalenia podatku od nieruchomości w jednej decyzji. Natomiast w postępowaniu podatkowym za strony należy uznać wszystkich współwłaścicieli i to do nich powinna być skierowana decyzja wymiarowa.
Podobnie stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 22 października 2024 r. sygn. I SA/Gl 533/24. Zdaniem sądu podatnikami w podatku od nieruchomości są wszystkie osoby będące współwłaścicielami. WSA podkreślił, że organ podatkowy powinien przeprowadzić postępowanie i wydać jedną decyzję skierowaną do współwłaścicieli ustalając im zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości, a następnie każdemu z nich doręczyć przedmiotową decyzję. Oznacza to, że wszyscy współwłaściciele powinni zostać objęci jednym postępowaniem podatkowym, które kończy się wydaniem jednej decyzji.
Podsumowując - w przypadku współwłasności nieruchomości, zgodnie z przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach. Oznacza to, że każdy z nich jest podatnikiem i stroną w postępowaniu podatkowym. Sądy administracyjne konsekwentnie podkreślają, że organy podatkowe zobowiązane są wydać jedną decyzję podatkową, która obejmuje wszystkich współwłaścicieli i każdemu z nich musi ona zostać prawidłowo doręczona.
