Wystąpienie ze spółki jawnej.
Prowadzenie spółki jawnej to często efekt wspólnej wizji biznesowej i zaufania pomiędzy wspólnikami. Zdarza się jednak, że z różnych powodów – osobistych, zawodowych czy finansowych – jeden ze wspólników decyduje się zakończyć współpracę. Choć wyjście ze spółki jawnej wydaje się prostą decyzją, w praktyce wymaga znajomości przepisów i starannego przygotowania, by uniknąć sporów i nieprzewidzianych skutków prawnych.
Najbardziej klasycznym sposobem wystąpienia ze spółki jawnej jest wypowiedzenie umowy spółki. Zgodnie z art. 61 § 1 Kodeksu spółek handlowych, wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki zawartej na czas nieoznaczony, z zachowaniem sześciomiesięcznego okresu wypowiedzenia, który kończy się wraz z końcem roku obrotowego. Oświadczenie o wypowiedzeniu musi mieć formę pisemną – dopuszczalna jest również forma elektroniczna z kwalifikowanym podpisem. Warto pamiętać, że samo wypowiedzenie nie powoduje natychmiastowego wystąpienia ze spółki – następuje ono dopiero z końcem roku obrotowego.
Po opuszczeniu spółki konieczne jest rozliczenie z występującym wspólnikiem, co odbywa się na podstawie odrębnego bilansu, uwzględniającego wartość rynkową majątku spółki. Wspólnikowi przysługuje udział rozliczeniowy, który co do zasady powinien zostać wypłacony w pieniądzu. Warto już na etapie tworzenia umowy spółki doprecyzować zasady ustalania wartości udziału rozliczeniowego – pozwoli to uniknąć nieporozumień i niepotrzebnych kosztów w przyszłości.
Alternatywnym rozwiązaniem jest zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika. Taka możliwość istnieje jednak tylko wtedy, gdy przewiduje ją umowa spółki. Co więcej, na przeniesienie ogółu praw i obowiązków wymagana jest zgoda wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa stanowi inaczej. W tym modelu nie dochodzi do zmniejszenia liczby wspólników – w miejsce ustępującego wspólnika wstępuje nowy. To rozwiązanie może być szczególnie atrakcyjne, gdy znaleziono osobę gotową przejąć obowiązki i udziały występującego wspólnika.
Niezależnie od wybranej formy, wyjście wspólnika ze spółki jawnej to decyzja, która wymaga przemyślenia i przygotowania. Odpowiednie zaplanowanie tego procesu pozwoli nie tylko uniknąć sporów, ale też zachować dobre relacje z dotychczasowymi partnerami biznesowymi – co w świecie przedsiębiorców bywa bezcenne.
