Zwrot kosztów za używanie prywatnego samochodu do celów służbowych – aktualne orzecznictwo.
Od korzystnego wyroku sygn. II FSK 2632/20 Naczelnego Sądu Administracyjnego z 14 września 2023 r., w którym sąd stwierdził, że skoro pracownik otrzymuje tylko zwrot wydatków, które obowiązany jest ponosić pracodawca, to z tytułu uzyskania tego świadczenia nie osiąga żadnego przysporzenia, minęło trochę czasu.
Już w przeszłości, w artykule „Zwrot kosztów za prywatne auto wciąż budzi wątpliwości podatkowe” przestrzegaliśmy przed dynamiczną linią interpretacyjną przepisów w tym zakresie. Teraz, po kilku wyrokach NSA, możemy dokonać pewnej analizy obecnej sytuacji, w kontekście opodatkowania zwrotu kosztów.
Spis treści:
Kwestia przychodu pracownika
Podstawową kwestią w analizie zwrotu kosztów za używanie prywatnego samochodu do celów służbowych jest pytanie, czy taki zwrot stanowi przychód dla pracownika.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, przychodem pracownika są wszelkie świadczenia pieniężne oraz nieodpłatne świadczenia, które prowadzą do uzyskania korzyści majątkowej. Oznacza to, że świadczenie powinno w jakiś sposób wzbogacać pracownika, aby zostało uznane za przychód.
Organy podatkowe jednak od wielu lat wyrażają pogląd, że niezależnie od przyjętej formy rozliczeń (ryczałt czy kilometrówka) zwrot kosztów za używanie prywatnego samochodu za jazdy lokalne jest opodatkowany.
Zwolnienie
Zwolnienie z podatku zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 23b), według stanowiska organów podatkowych obejmuje zwrot kosztów (wypłacenie ryczałtu) tylko niektórym pracownikom, dla których wymienione ustawy przewidują możliwość przyznania prawa do zwrotu kosztów poniesionych z tytułu używania pojazdów stanowiących własność pracownika lub nakładają na pracodawcę obowiązek ich zwrotu.
Odrębnymi ustawami do których odsyła art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o PIT są m.in:
- ustawaz 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska",
- ustawaz 28 września 1991 r. o lasach,
- ustawaz 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.
Aktualne orzecznictwo
Orzecznictwo sądowe w tej kwestii nie jest jednolite. Sądy w niektórych przypadkach wskazują, że przyznanie zwrotu kosztów pracownikowi za używanie pojazdu dla celów służbowych nie jest równoznaczne z powstaniem przychodu.
Jednak, liczne wyroki NSA potwierdzają, że organy podatkowe są uprawnione do kwestionowania rozliczenia, w których zwrot kosztów nie został opodatkowany. Przykłady takich wyroków to m.in.
- Wyrok NSA z 12 października 2023 r., sygn. akt II FSK 397/22
- „Zwrot wydatków za korzystanie z prywatnego samochodu do celów służbowych jest przychodem podlegającym zasadniczo opodatkowaniu, chyba że w grę wchodzi ustawowe zwolnienie – orzekł NSA.”
- Wyrok z 10 lipca 2024 r. II FSK 1329/21 – Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że ryczałt wypłacany urzędnikom miejskim nie jest zwolniony z PIT.
- Wyrok NSA z 6 października 2023 r. I FSK 294/21
- „Otrzymywana przez pracowników kwota z tytułu zwrotu kosztów poniesionych w związku z używaniem prywatnego samochodu osobowego do celów służbowych w jazdach lokalnych stanowi przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.”
- Wyrok NSA z dnia 12 maja 2021 r. nr sygn.: II FSK 434/20
- „(…) W realiach rozpoznawanej sprawy zasadne było stwierdzenie przez organ podatkowy, że kwoty otrzymywane przez pracownika od spółdzielni stanowią wypłatę pieniężną związaną ze stosunkiem pracy, której otrzymanie stosownie do art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. powodować będzie powstanie obowiązku w podatku dochodowym od osób fizycznych.”
- Wyrok NSA z 12 czerwca 2024 r., sygn. akt II FSK 1203/21.
Wnioski
Pomimo korzystnego wyroku z września 2023 r., zwrot kosztów za używanie prywatnego samochodu do celów służbowych nadal budzi liczne wątpliwości podatkowe. Często sądy uznają takie świadczenia za opodatkowany przychód.
W związku z tym pracodawcy powinni szczególnie ostrożnie podchodzić do kwestii zwrotu kosztów za używanie prywatnych samochodów do celów służbowych.
