Co musi wiedzieć CFO o cenach transferowych, żeby spać spokojnie?
W świecie zglobalizowanego biznesu dyrektor finansowy (CFO) odgrywa znacznie szerszą rolę niż tylko zarządzanie budżetem czy nadzorowanie sprawozdań finansowych. Jednym z obszarów, który z roku na rok zyskuje na znaczeniu i złożoności, są ceny transferowe. To właśnie one, jeśli zostaną zignorowane lub niewłaściwie zaraportowane, mogą stać się źródłem istotnych ryzyk podatkowych, finansowych, a nawet osobistych. Co zatem musi wiedzieć CFO, by zarządzać tym obszarem skutecznie i spokojnie spać?
Ceny transferowe są dziś jednym z najważniejszych obszarów zainteresowania fiskusa. W Polsce coraz częściej dochodzi do kontroli transakcji wewnątrzgrupowych, a kary mogą być naprawdę dotkliwe. Oto dlaczego CFO powinien traktować ten temat priorytetowo:
- Ryzyko finansowe – Brak dokumentacji cen transferowych może oznaczać nie tylko dotkliwe kary administracyjne, ale także ryzyko doszacowania dochodu przez organy podatkowe.
- Wzmożone kontrole i analityka danych – Organy podatkowe coraz lepiej wykorzystują dane z formularzy TPR, informacji z innych krajów oraz analiz porównawczych. Omyłkowe wpisanie błędnej marży może wywołać wezwanie do kontroli.
- Reputacja firmy i zarządu – Spór z organami podatkowymi w zakresie cen transferowych może negatywnie wpłynąć na relacje z inwestorami, bankami, a nawet na wycenę spółki.
Co powinien wiedzieć i robić CFO?
Aby zarządzać ryzykiem cen transferowych, nie trzeba być specjalistą w zakresie podatków międzynarodowych. Wystarczy, że CFO będzie miał świadomość kluczowych obszarów i zadba o odpowiednią organizację procesów.
- a) Zidentyfikuj wszystkie transakcje powiązane
Warto mieć aktualną listę transakcji wewnątrzgrupowych, nie tylko towarowych, ale także usług, opłat licencyjnych, pożyczek, rozliczeń cash pool, refaktur i alokacji kosztów. Często najwięcej błędów pojawia się właśnie w mniej oczywistych pozycjach.
- b) Weryfikuj obowiązki dokumentacyjne
Przepisy wymagają sporządzenia dokumentacji cen transferowych (Local File) dla transakcji przekraczających określone progi. W przypadku większych grup może być też wymagany Master File. Brak dokumentacji to poważne ryzyko, nie tylko podatkowe, ale również osobiste dla członków zarządu.
- c) Zadbaj o rynkowość i benchmarki
Nie wystarczy napisać w dokumentacji, że „usługa została wykonana po cenie rynkowej”. Organy podatkowe oczekują, że firma będzie w stanie przedstawić dane porównawcze, np. z baz danych, raportów rynkowych lub ofert rynkowych.
- d) Dopilnuj formularza TPR
Formularz TPR zawiera bardzo szczegółowe dane liczbowo-finansowe. Jest to dla fiskusa źródło informacji o zyskowności firmy, marżach, metodach kalkulacji. CFO powinien mieć pewność, że dane zawarte w TPR są spójne z dokumentacją oraz rzeczywistością biznesową.
- e) Przygotuj się na kontrolę
Organy podatkowe mogą zażądać dokumentacji. Zatem ważne jest więc, by dokumentacja była łatwo dostępna, aktualna, a także by było jasne, kto w firmie odpowiada za jej przygotowanie i weryfikację.
Ceny transferowe to proces, nie projekt
Wielu CFO myśli o cenach transferowych raz w roku, najczęściej przy okazji podpisywania TPR. To błąd. Prawidłowe zarządzanie TP to proces ciągły, który powinien być zintegrowany z systemem zarządzania ryzykiem podatkowym, polityką grupową i sprawozdawczością finansową. Najlepsze praktyki to:
- coroczna aktualizacja dokumentacji TP,
- przegląd transakcji i wartości progowych,
- automatyzacja procesu zbierania danych,
- współpraca z doradcami i działem prawnym.
Na co CFO powinien zwrócić uwagę?
Jeśli jesteś CFO, zadaj sobie dziś kilka kluczowych pytań:
- Czy wiem, jakie transakcje realizujemy w ramach grupy?
- Czy posiadamy aktualną i kompletną dokumentację cen transferowych?
- Czy formularz TPR został przygotowany rzetelnie i poprawnie złożony?
- Czy nasze ceny są faktycznie rynkowe i posiadamy na to dowody?
- Czy jesteśmy gotowi na kontrolę z dnia na dzień?
Jeśli choć jedna z odpowiedzi budzi wątpliwości, warto poświęcić czas na przegląd wewnętrznych procedur. Spokój i bezpieczeństwo w obszarze cen transferowych to inwestycja, która może oszczędzić firmie wielu problemów.
