Co zrobić kiedy dłużnik wreszcie spłaca, ale my już zawiesiliśmy działalność
Czy zapowiadany kryzys gospodarczy to samospełniająca się przepowiednia? Pewnie musimy trochę poczekać, aby to sprawdzić. Niemniej, warto być przygotowanym.
Ulga na złe długi
Zdarza się, że w czasie zawirowań gospodarczych rośnie poziom tak zwanych „zatorów płatniczych”, a więc sytuacji, gdy dłużnicy nie regulują na czas swoich zobowiązań, powodując, że z kolei ich wierzyciele, którzy też są dłużnikami, mają problemy z płynnością finansową.
Aby zminimalizować negatywne skutki takich historii, polski ustawodawca przewiduje możliwość skorzystania z ulgi podatkowej zarówno w podatkach dochodowych, jak i w podatku od towarów i usług.
Po wyroku TSUE w polskiej sprawie C-335/19, skorzystanie z tzw. „ulgi na złe długi w VAT” jest banalnie proste – upływa 90 dni od bezskutecznego terminu zapłaty, wierzyciel składa deklarację VAT wraz z załącznikiem ZD i obniża sobie kwotę obrotu i podatku należnego o wartości wynikające z niezapłaconej faktury.
Warto jednak pamiętać, że w przypadku, gdyby dłużnik zdecydował się jednak na uregulowanie swoich zobowiązań, konieczne będzie również „odwrócenie” korzyści wynikających z ulgi podatkowej. I tu czasami pojawiają się schody…
Zawieszamy działalność
Jednym z takich „problemów” może być zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej. Dla przypomnienia, jest to rozwiązanie zarezerwowane dla przedsiębiorców niezatrudniających pracowników. W okresie zawieszenia, przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej, za wyjątkiem sytuacji wprost wskazanych w Prawie przedsiębiorców, np. może zbywać środki trwałe, wyposażenie, jak również „może” przyjmować należności od swoich dłużników. W okresie zawieszenia, przedsiębiorca nie ma obowiązku składania również deklaracji VAT, za wyjątkiem okresów, w których podatnik dokonał np. WNT, czy importu usług.
Krnąbrny dłużnik
W interpretacji z 24 kwietnia[1], Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej pochylił się właśnie nad sprawą podatnika, u którego takie schody się pojawiły. Nasz wnioskodawca wystawił fakturę, której termin płatności przypadał na 30.04.2023. Po bezskutecznym upływie 90 dni od terminu zapłaty, wnioskodawca skorzystał z ulgi na złe długi. Następnie, 01.09.2023 zawiesił prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą.
Z uwagi na brak zapłaty za fakturę, sprawa została skierowana do sądu, który dość szybko wydał nakaz zapłaty. Krnąbrny dłużnik sukcesywnie zaczął spłacać swój dług – niemniej, spłacone kwoty zaliczane zostały w pierwszej kolejności za zasądzone odsetki i koszty procesu.
Jak „odkręcać” ulgę?
Powstało więc zasadnicze pytanie, czy wnioskodawca będzie obowiązany do odwrócenia skutków podatkowych wcześniej wykorzystanej ulgi na złe długi. Dyrektor KIS nie miał wątpliwości, że oczywiście tak. Co ważne, organ interpretacyjny wskazał że:
- Otrzymane kwoty tytuł zapłaty odsetek oraz zasądzonych kosztów procesu nie wymagają jakiegokolwiek ujęcia w deklaracjach VAT (nie stosujemy tutaj np. proporcjonalnego zaliczenia na poczet należności głównej i kosztów pozostałych);
- W rozliczeniu za okres otrzymania całości bądź części należności głównej (wynikającej z niezapłaconej faktury) – konieczne będzie zwiększenie podstawy opodatkowania i podatku należnego oraz złożenie JPK_VAT.
[1] Interpretacja DKIS z 24.04.2205 r., znak 0114-KDIP4-2.4012.157.2025.3.AA.
