Czy zwrot akcyzy będzie przysługiwał pomimo braku niektórych wymaganych dokumentów uprawniających do takiego zwrotu? Stanowisko NSA.
Zwrot akcyzy przysługuje m.in. podmiotom, które dokonały eksportu wyrobów akcyzowych. W kręgu uprawnionych podmiotów do uzyskania zwrotu są: podatnika akcyzy który dokonał eksportu towarów jak i jego klientowi, który nabył te wyroby i dokonał ich eksportu (tytułem marginesu można wskazać, że katalog uprawnionych jest szerszy, gdyż w tym miejscu wskazuje się w niezgodność polskich przepisów z dyrektywą 2008/118/WE). Uprawnienie to przysługuje na wniosek złożony w ciągu roku do dokonania eksportu.
Składając wniosek o zwrot akcyzy należy pamiętać o spełnieniu obowiązków formalnych, czyli przedstawienie odpowiedniej dokumentacji potwierdzającej nie tylko sam fakt wywozu poza UE wyrobów akcyzowych, ale także m.in. dokumenty potwierdzające zapłatę akcyzy na terytorium kraju.
Zazwyczaj jest to faktura VAT zakupu ze wskazaną kwotą akcyzy – zob. art. 82 ust. 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Problemem często spotykanym w warunkach krajowych jest to, że często zakupując wyroby akcyzowe na takich fakturach zakupu próżno szukać takiej informacji (branża motoryzacyjna jest tu chyba przodująca).
Niewątpliwie w ocenie organów podatkowych rozpatrujących takiej wnioski o zwrot akcyzy jest to przeszkoda formalna do ubiegania się o zwrot akcyzy.
Taki też problem spotkała eksportera piwa, który nabył je w kraju z zapłaconą akcyzą i, który wystąpił z wnioskiem o zwrot akcyzy. Naczelnik US uznał, że zwrot nie może mu przysługiwać z przyczyn formalnych. Podatnik wprawdzie podnosił, że nie powinno budzić wątpliwości, że faktury zakupu piwa bez wątpienia potwierdza nabycie towaru z opłaconą akcyzą.
Z argumentacją wnioskodawcy nie zgodził się Dyrektor Izby Skarbowej podnosząc, że: ” Faktury zakupu potwierdzają jedynie fakt nabycia wyrobów akcyzowych, a nie to, czy od tych wyrobów została odprowadzona akcyza”.
Dodatkowo WSA w Gliwicach nie uznał argumentów skargi wniesionej przez podatnika. Dopiero Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 30 czerwca 2025 r. sygn. I FSK 611/22 uchylił orzeczenie WSA oraz postanowienie DIAS – przy okazji wskazując na bardzo ciekawą kwestię. NSA podniósł, że wnioskodawca (jak również inne podmioty potencjalnie chcące ubiegać się o zwrot akcyzy) nie dysponują żadnym prawnym narzędzie służącym uprawnieniu do ubiegania się o wystawienie faktury z zawartą kwotą zapłaty akcyzy przez dostawcę wyrobów akcyzowych (uprawnienie przysługuje każdemu nabywcy na podstawie art. 10 ust. 13 ustawy akcyzowej).
NSA postawił więc problem, jak ma postąpić podmiot, który dokonał eksportu towaru akcyzowego nabytego nie od podatnika akcyzy (kolejny nabywca), który nie może uzyskać faktury z wykazaną kwotą akcyzy.
NSA niestety nie wskazał, w jaki sposób wnioskodawca ma to uczynić. Wskazał jednak organom kierunki interpretacji przepisów aby przy tego typu sytuacjach kierować się względem proporcjonalności.
Czy orzeczenie NSA daje szanse podmiotom w podobnej sytuacji na pozytywne rozstrzygnięcia w ich sprawach? Bezpośrednio niestety nie, wskazuje tylko dyrektywę proporcjonalności organom przy interpretacji przepisów art. 82 ustawy. zwraca jednak uwagę na kwestię w dalszym ciągu braku dostosowania treści art. 82 ustawy do dyrektywy horyzontalnej. Dodatkowo wydaje się, że ustawodawca powinien nadać skuteczniejsze uprawnienie do egzekwowania uprawnienia do żądania otrzymania faktury zakupu ze wskazaną kwotą zapłaty akcyzy co jest w dalszym ciągu bolączką eksporterów i dostawców w ramach WDT nie tylko wyrobów akcyzowych jak i samochodów osobowych.
