Fundacja rodzinna – jednak nadchodzą zmiany...

Fundacje rodzinne są z nami już ponad dwa lata i cieszą się niesłabnącym, a wręcz rosnącym zainteresowaniem. I nie bez przyczyn: fundacja rodzinna to zarówno doskonały sposób na zabezpieczenie majątku rodzinnego i biznesu, bardzo dogodne i praktyczne określenie sukcesji majątku i biznesu, jak również jest to bardzo dobry wehikuł „holdingowy”, wokół którego można dogodnie budować swój biznes.

Prawie rok temu w sierpniu rynek zadrżał: z Ministerstwa Finansów popłynął komunikat o planach legislacyjnych mających wywrócić zasady działania fundacji rodzinnych. Zamysły były bardzo daleko idące i wiele osób zastanawiało się – niebezpodstawnie – czy nadal warto rozważać założenie albo prowadzenie fundacji rodzinnej. Po wielu protestach ze środowisk biznesowych, czy prawniczych temat z grubsza ucichł prawie na rok.

W dniu 8 sierpnia bieżącego roku Ministerstwo Finansów już oficjalnie zapowiedziało, że dojdzie jednak do zmian w zasadach funkcjonowania fundacji rodzinnych. Zdaniem Ministerstwa zmiany mają uszczelnić system podatkowy i utrudnić wykorzystywanie fundacji jako wehikułów służących wyłącznie lub głównie do agresywnych optymalizacji podatkowych. Lista zapowiedzianych zmian jest następująca:

• wprowadzenie trzyletniego wyłączenia ze zwolnienia podatkowego dla fundacji rodzinnych przychodów z tytułu zbycia składników mienia wniesionych do fundacji (tzw. lock-up na aktywach),
• wyłączenie od zwolnienia podatkowego przychodów uzyskiwanych z najmu krótkoterminowego,
• uszczelnienie zasad opodatkowania z tytułu udziału fundacji w kontrolowanych jednostkach zagranicznych oraz w przypadku posiadania przez fundację udziałów w zagranicznej spółce transparentnej podatkowo.

Jak widzimy stanowisko MF znacząco zelżało po roku, a proponowane zmiany, jakkolwiek istotne, nie są tak dotkliwe, jak planowano przed rokiem (wtedy rozważano nawet 15 lub 20 letni okres wyłączenia zwolnienia podatkowego).

Tym niemniej, ciekawym faktem jest, że na razie trudno powiedzieć coś konkretnego odnośnie do kwestii opodatkowania fundacji z tytułu najmu krótkoterminowego. Dlaczego? Ano dlatego, że w polskich przepisach brak jest w ogóle zarówno definicji, jak i odrębnych regulacji dotyczących takiego najmu. W tym zakresie należy więc oczekiwać, że wraz z zapowiedzianymi zmianami może doczekamy się wreszcie legalnej definicji najmu krótkoterminowego.

Reasumując, planowane modyfikacje przepisów nie są nadmiernie dotkliwe dla fundacji rodzinnych i stanowią dość wyważony kompromis pomiędzy racjonalną potrzebą uszczelnienia przepisów podatkowych (oraz wiecznym apetytem Fiskusa), a uzasadnionymi prawami i interesem osób, które założyły lub planują założenie fundacji. Tak, czy inaczej należy jeszcze chwilę poczekać, aż Ministerstwo Finansów zaprezentuje finalny plan prac legislacyjnych, gdyż nie ma co chwalić dnia przed zachodem słońca (ani niepotrzebnie wywoływać wilka z lasu).