Jak czytać i stosować zwolnienia?
Będąc w temacie zwolnień z opodatkowania – na przykładzie podatku od nieruchomości – trzeba być uważnym. W świadomości podatników zakorzeniły się kategorie przedmiotów opodatkowania czy określone sytuacje, z którymi wiążą się preferencje. Wśród najczęściej spotykanych, a jednak niekiedy nieprawidłowo stosowanych, można wskazać:
- zwolnienie zabytków,
- zwolnienie nieużytków, użytków ekologicznych czy gruntów zadrzewionych i zakrzewionych.
Ale czy to wystarczy? Czy wystarczy ta świadomość, że mój obiekt jest zabytkowy?
Powiedzenie w tym miejscu „TAK”, jest często spotykanym błędem. A jednak diabeł tkwi w szczegółach.
- Zwolnienie zabytków – w pełnym wymiarze
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zwalnia się od podatku od nieruchomości grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
Powyższe wskazuje, że za ,,zwolnieniem zabytków” kryje się dużo więcej. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że zwolnieniu podlegają grunty i budynki. A więc nie budowle. Obiekty, które chcemy uwolnić od podatku od nieruchomości, muszą być wpisane indywidualnie do rejestru zabytków. Mamy zatem wpis indywidualny – dane naszego obiektu muszą być wyraźnie oznaczone w rejestrze. Rejestrze, a nie ewidencji. Niestety, ale funkcjonują oba instrumenty (tj. rejestr i ewidencja), a podatek od nieruchomości jest zainteresowany tylko rejestrem prowadzonym przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Idąc dalej – nasz zabytek musi być utrzymywany i konserwowany zgodnie z przepisami o ochronie zabytków. I ostatnia kwestia – zabytek nie może być zajęty na prowadzenie działalności gospodarczej. Hotel w zabytkowym dworku? Niestety, ale podatnik nie uniknie opodatkowania.
Powyższe znajduje oczywiście oparcie w wydawanych wyrokach sądów administracyjnych.
Zgodnie z wyrokiem WSA w Poznaniu z dnia 29 sierpnia 2023 r., sygn. I SA/Po 237/23: ,,Z pisma Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków wynika, iż "dwór jest indywidualnie wpisany do rejestru zabytków", natomiast "park został ujęty w gminnej ewidencji zabytków". Wpis do gminnej ewidencji zabytków nie daje podstaw do zastosowania przez organ podatkowy zwolnienia z opodatkowania podatkiem od nieruchomości.”
Zgodnie z wyrokiem WSA w Gdańsku z dnia 1 sierpnia 2023 r., sygn. I SA/Gd 206/23: ,,Sam fakt wpisania przedmiotowej nieruchomości do rejestru zabytków jest niewystarczający. Dla skorzystania ze zwolnienia podatkowego kluczowe znaczenie ma ustalenie, czy podatnik utrzymuje i konserwuje nieruchomość zgodnie z przepisami o ochronie zabytków.”
- Zwolnienie nieużytków, użytków ekologicznych czy gruntów zadrzewionych i zakrzewionych – w pełnym wymiarze
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zwalnia się od podatku od nieruchomości grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.
W kontekście tego zwolnienia należy zwrócić uwagę na dwie kwestie. Po pierwsze, zgodnie z art. 1a ust. 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, gdy podatek od nieruchomości wskazuje na oznaczone kategorie gruntów, to rozumie się przez to grunty sklasyfikowane w ten sposób w ewidencji gruntów i budynków. Księga wieczysta, dane z aktu notarialnego czy umowy zawartej w innej formie – nie będą wystarczające. Po drugie, tak jak powyżej, mamy klasyczny element związany ze zwolnieniem, czyli możemy z niego skorzystać, o ile nie zajęliśmy danego gruntu na działalność gospodarczą. Zbiornik retencyjny zlokalizowany na gruncie oznaczonym symbolem N? Niestety, ale podatek od nieruchomości wystąpi i tym razem.
Powyższe pokazuje, że samo posiadanie zabytku czy nieużytku, nie jest wystarczające do skorzystania ze zwolnienia. Konieczne jest zachowanie czujności i dokładne przeanalizowanie wszystkich przesłanek. Jeśli spełnimy je łącznie, to faktycznie zapłacimy mniej. Aczkolwiek sam obiekt i tak musimy wykazać – w załączniku ZDN-2 (art. 6 ust. 10 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych).
#podatek od nieruchomości #zwolnienia #zabytki #nieużytki
