Kary umowne a estoński CIT
W artykule ,,Odszkodowanie jako koszt podatkowy” dostępnym na stronie Akademii LTCA pisaliśmy o nieugiętym stanowisku organów podatkowych, które kwestionują zaliczanie do kosztów podatkowych tych kar umownych, które nie zostały uwzględnione w zamkniętym katalogu z art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o CIT. Pomimo korzystnych wyroków sądów administracyjnych, Dyrektor KIS dokonuje wykładni rozszerzającej wskazanego przepisu i każdą karę umowną traktuje tak samo. Do analogicznych sporów dochodzi na gruncie estońskiego CIT – w tym przypadku organy twierdzą, że oznaczone kary umowne należy uznać za wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą, a przez to opodatkowane ryczałtem od dochodów spółek.
Powyższa kwestia została poruszona w interpretacji indywidualnej z dnia 21.06.2023 r. nr 0111-KDIB2-1.4010.167.2023.2.DD. Sprawa dotyczyła spółki korzystającej z opodatkowania estońskim CIT, prowadzącej działalność w przedmiocie obrotu nieruchomościami. Wnioskodawca wskazał, iż w ramach swojej działalności ponosi różnego rodzaju koszty związane m.in. z opóźnieniami procesu budowlanego, które zakwalifikował zbiorczo jako kary umowne. Wobec powyższego spółka chciała się upewnić czy ponoszone przez nią wydatki nie podlegają opodatkowaniu estońskim CIT. Zdaniem wnioskodawcy, wydatkom ponoszonym na kary umowne nie można odmówić związku z prowadzoną działalnością, ponieważ bez niej w ogóle by nie wystąpiły. Wobec powyższego zdaniem spółki nie powinna ona ponosić dodatkowych obciążeń w postaci konieczności uiszczenia podatku od wskazanych wydatków.
Organ nie zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy. Argumentował, iż wydatki w postaci kar umownych mają charakter sankcyjny oraz wynikają z zaniedbań bądź naruszeń zawartych umów czy też przepisów. Wydatki w takim charakterze nie są więc wydatkami ponoszonymi w toku prawidłowo prowadzonej działalności. Wobec powyższego Dyrektor KIS wskazał, iż wydatki ponoszone na kary umowne należy uznać za wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą na podstawie art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT.
Jak wskazał organ: „ (…) nie każdy wydatek ma na celu osiągnięcie przychodów, a część ponoszonych wydatków wynika z "negatywnych" działań podatnika i takie wydatki powinny być uznane za wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą w myśl art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT. (…) wydatki ponoszone przez Państwa z tytułu "kar umownych" będą stanowić wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT, ponieważ są to niewątpliwie wydatki o charakterze sankcyjnym i nie są wydatkami, które są ponoszone w toku prawidłowo i zgodnie z przepisami prawa prowadzoną działalnością.”
Innego zdania był w tym przypadku WSA w Poznaniu. Sąd uchylił powyższą interpretację indywidualną oraz orzekł, iż wydatki na kary umowne należy uznać za związane z działalnością gospodarczą. WSA zwrócił także uwagę na konieczność odmiennego rozumienia pojęć „kosztów niebędących kosztami uzyskania przychodu” oraz „wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą” ze względu na obowiązywanie dwóch modeli opodatkowania, tj. estońskiego CIT oraz klasycznego CIT.
Źródło: Wyrok WSA w Poznaniu z 25.01.2024 r., sygn. I SA/Po 632/23
#CIT #estoński CIT #kary umowne #KUP #wydatki
