Konsekwencje podatkowe po unieważnieniu umowy kredytowej we frankach- zwrot ulgi odsetkowej

Sąd Najwyższy w uchwale III CZP 25/22 z 25 kwietnia 2024 r uznał, że jeśli nawet cześć umowy kredytowej była nielegalna, to trzeba ją unieważnić w całości. W konsekwencji Frankowicze w wyniku unieważnieniu kredytu mają obowiązek zwrotu ulgi odsetkowej odliczonej w latach ubiegłych.

Ulga odsetkowa choć została usunięta z ustawy o PIT z początkiem 2007 r. to do dziś można z niej korzystać na zasadzie tzw. praw nabytych.

Niestety podatnik, który korzystał z ulgi odsetkowej, w sytuacji unieważnienia umowy kredytowej, jest obowiązany do „zwrotu” ulgi odsetkowej.

Zastosowanie znajdzie art. 45 ust. 3a ustawy o PIT: jeżeli podatnik, obliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał ich zwrot w całości lub w części, w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone.

Zgodnie z stanowiskiem Ministerstwa Finansów możemy wyszczególnić dwie metody postępowania:

1. doliczenie odsetek do dochodu w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym podatnik otrzyma ich zwrot;
2. złożenie przez podatnika korekty zeznań za lata nieprzedawnione - nie wykazując w nich ulgi odsetkowej. Będzie się to jednak wiązało z dopłatą podatku za poszczególne (skorygowane) lata oraz z zapłatą odsetek za zwłokę od tych dopłat. Jednocześnie kwota ulgi odsetkowej oddana w wyniku złożonych korekt pomniejszy kwotę tej ulgi, którą podatnik jest obowiązany zwrócić na podstawie art. 45 ust. 3a ustawy PIT.

[źródło: Informacja Ministerstwa Finansów przekazywana do mediów na zapytania dziennikarzy z 18 kwietnia 2023 r. pt. „Kwestie podatkowe związane z pozwami frankowymi.” – opublikowana 23 października 2023 r.]

Pierwszy wariant - doliczenie wartości odliczonych odsetek do podstawy opodatkowania (dochodu) w zeznaniu rocznym składanym za 2023 r.

• Jak wskazało Ministerstwo Finansów ten sposób „skorygowania” ulgi odsetkowej powoduje, że podatnik nie musi na nowo obliczać podatku za lata nieprzedawnione, w których korzystał z ulgi odsetkowej, czyli nie musi składać za te lata korekt zeznań z „pominięciem” tego odliczenia oraz płacić odsetek za zwłokę. Zwiększenie podstawy opodatkowania na zasadach określonych w art. 45 ust. 3a ustawy PIT realizuje więc obowiązek podatnika związany z koniecznością oddania ulgi.
• Takie stanowisko potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 22 listopada 2023 r., nr 0114-KDIP3-2.4011.762.2023.3.MN. wskazując, że "Samo unieważnienie kredytu frankowego nie ma wpływu na rozmiar zobowiązania podatkowego w momencie składania wcześniejszych PIT. Dopiero wzajemne rozliczenia między bankiem i kredytobiorcą mogą mieć wpływ na zastosowanie ulgi odsetkowej".

Druga opcja - korekty zeznań za lata nieprzedawnione tj. 5 lat wstecz + doliczenie do przychodu ulgi odliczonej w latach wcześniejszych.

• Wymaga zarówno korekt za lata, w których odliczono ulgę jak i doliczenia odpowiednich kwot w 2023 r. (ulgi odliczonej w latach wcześniejszych). Będzie się to wiązało z dopłatą podatku za poszczególne (skorygowane) lata oraz z zapłatą odsetek za zwłokę od tych dopłat, dlatego też ta metoda jest nieco bardziej skomplikowana.

Zasadniczo pierwsza z opcji będzie bardziej korzystna podatkowo, tym niemniej w szczególnych sytuacjach może się okazać, że korekty rozliczeń za lata poprzednie, mimo konieczności zapłaty odsetek będą korzystniejsze. Zatem każda sytuacja Frankowiczów korzystających z ulgi odsetkowej będzie wymagała indywidualnej oceny.

#PIT #Podatki #Rozliczenieroczne #Ulgi #Ulgaodsetkowa