"Look through approach" i dalsze nieścisłości

Choć możliwość stosowania tzw. koncepcji „look through approach” (LTA) została potwierdzona w objaśnieniach Ministra Finansów z lipca 2025 r., wygląda na to, że w dalszym ciągu będzie ona budziła wątpliwości oraz rozbieżności interpretacyjne.   

Przejawem takiej rozbieżności jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 listopada 2025 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.521.2025.2.AZ, w której wnioskodawca zapytał o możliwość zastosowania LTA przy wypłacie dywidendy na rzecz swojego jedynego, zagranicznego udziałowca (spółki-matki), który to – nie będąc rzeczywistym odbiorcą należności – przekazywał tę dywidendę dalej, swojemu 100-procentowemu udziałowcowi (czyli – z perspektywy polskiego wnioskodawcy – do „spółki-babki”). Oba te podmioty zagraniczne mają rezydencję we Francji, wobec czego analizie poddane zostały postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej między Polską a Francją (UPO z Francją). 

Niemniej, zanim przeanalizujemy ww. interpretację, chciałabym przypomnieć, że pisałam już wcześniej o możliwości stosowania koncepcji LTA przy dywidendach (link do artykułu znajdziecie tutaj). W interpretacji wydanej w sierpniu 2025 r. (nr 0111-KDIB1-2.4010.276.2025.1.ANK) wnioskodawca zapytał o możliwość zastosowania LTA w celu skorzystania ze zwolnienia dywidendowego, o którym mowa w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT. Dla przypomnienia – w przepisie tym, jako jeden z wymogów, wymieniony został obowiązek posiadania przez spółkę otrzymującą dywidendę bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki wypłacającej należność. Organ podatkowy wówczas nie miał wątpliwości, że koncepcja LTA pozwala na zastosowanie zwolnienia z WHT, gdy warunek posiadania udziałów na odpowiednim poziomie jest spełniony pomiędzy spółką wypłacającą (A) oraz jej udziałowcem (B), a także pomiędzy B, a ostatecznym odbiorcą dywidendy (C). Pomimo, że przepis ustawy o CIT wyraźnie wskazuje na bezpośrednie posiadanie udziałów, w tym przypadku dla Dyrektora KIS nie stanowił przeszkody do wydania korzystnej interpretacji fakt, że C posiada w A udziały wyłącznie pośrednio. 

Z innym podejściem spotykamy się już natomiast, czytając interpretację z listopada 2025 r. Wprawdzie interpretacja ta nie dotyczy zwolnienia dywidendowego na gruncie art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, lecz preferencji w zakresie stawki podatkowej, która wynika z UPO z Francją, lecz w jednym i drugim przepisie mowa jest o „bezpośrednim” posiadaniu udziałów. Zgodnie bowiem z art. 10 ust. 2 UPO: 

Dywidendy te mogą być jednak opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę, ale gdy osoba, która pobiera dywidendy jest ich rzeczywistym odbiorcą, podatek ten nie może przekroczyć: 

1. a) 5% kwoty dywidendy brutto, jeżeli odbiorca jest spółką (z wyłączeniem spółek osobowych), rozporządzającą bezpośrednio co najmniej 10% kapitału spółki wypłacającej dywidendy,
2. b) 15% kwoty dywidendy brutto we wszystkich innych przypadkach.

Organ podatkowy zasadniczo potwierdził możliwość stosowania LTA przez wnioskodawcę, niemniej nie zgodził się w zakresie preferencyjnej stawki WHT. Stwierdził bowiem, że właściwą stawką jest 15%, a nie – jak wskazywał wnioskodawca – 5%, ponieważ ta niższa stawka „zarezerwowana” jest wyłącznie dla bezpośrednich udziałowców.  

A zatem, według Dyrektora KIS, wyrażenie „bezpośrednio” użyte w przepisie art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, to nie to samo „bezpośrednio”, które zawiera się w postanowieniach UPO. Cóż, na marginesie, to nie pierwszy raz, kiedy tak samo brzmiąca przesłanka jest interpretowana odmiennie – nawiązuję tutaj do interpretacji ogólnych Ministerstwa Finansów, w których identycznie brzmiący warunek „niekorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania” zawarty w art. 21 ust. 3c oraz art. 22 ust. 4 został zinterpretowany na dwa różne sposoby, tj. odmiennie w stosunku do należności licencyjnych i odsetek, a inaczej w odniesieniu do dywidend (o tym szerzej w artykule, pod linkiem tutaj oraz tutaj). 

Wracając natomiast do naszego dzisiejszego zagadnienia – Dyrektor KIS uzasadnił brak możliwości zastosowania niższej (5%) stawki WHT, wskazując na następujące uzasadnienie: „Z treści art. 10 ust 2 lit. a UPO wynika wprost, że stawkę preferencyjną podatku w wysokości 5% można zastosować wówczas, gdy jej odbiorca rozporządza bezpośrednio co najmniej 10% kapitału spółki wypłacającej dywidendy. Zmodyfikowanie art. 10 ust. 2 lit. a UPO poprzez art. 8 ust. 1 Konwencji MLI oznacza, że stosowanie art. 10 ust. 2 lit. a UPO obejmuje spełnienie warunku minimalnego okresu 365 dni posiadania udziałów lub akcji w Spółce wypłacającej dywidendę przez rzeczywistego odbiorcę dywidendy. W pozostałych natomiast przypadkach możliwe jest zastosowanie stawki w wysokości 15%.” A zatem w tym przypadku dla organu niewystarczające okazało się, że w A 100% udziałów posiada B, a w B 100% udziałów posiada C, zaś B i C są rezydentami Francji. 

Jak rozumiem, rozróżnienie to (jeśli chodzi o zwolnienie z ustawy o CIT, a preferencje na gruncie UPO) wynika z okoliczności, że przepis art. 22 ust. 4 ustawy o CIT nie nakazuje nam wprost potwierdzać statusu rzeczywistego odbiorcy (tak jak to robi chociażby przepis art. 21 ust. 3). Niemniej, zwolnienie dywidendowe przewidziane w polskiej ustawie również odnosi się do „uzyskującego dochody (przychody) z dywidend”, a zatem podobnie jak UPO wskazuje na „odbiorcę dywidendy”. Niezależnie, sam Minister Finansów w objaśnieniach z lipca 2025 r. określił jednoznacznie, że przy dywidendach generalnie płatnik jest zobowiązany do weryfikacji statusu rzeczywistego odbiorcy.  

Czyli przy zwolnieniu dywidendowym na gruncie ustawy o CIT koncepcja LTA jest możliwa, a żeby korzystać z preferencji z UPO w odniesieniu do dywidend, to koncepcja LTA już trochę „kuleje”? 

Jedno jest pewne – nie możemy na ten moment mówić o żadnej ugruntowanej linii orzeczniczej w tym zakresie, dlatego jeżeli stoimy przed decyzją skorzystania z jakiejkolwiek preferencji na gruncie WHT przy wypłacie dywidendy, gdy nie mamy pewności co do statusu naszego udziałowca jako rzeczywistego odbiorcy – warto rozważyć wystąpienie z własnym wnioskiem o interpretację indywidualną lub opinię o stosowaniu preferencji. 

Źródło: interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 24 listopada 2025 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.521.2025.2.AZ