Paczki świąteczne – fakty i mity
Jednym z popularnych świadczeń socjalnych są świąteczne paczki dla dzieci pracowników. Narosło wokół nich wiele mitów i przekłamań. Spróbujmy je obalić lub potwierdzić.
1. Paczki są dla dzieci osób uprawnionych
Nieprawda. Paczki są dla osób uprawnionych będących członkami rodziny pracownika. Bycie członkiem rodziny (w tym dzieckiem) jest samodzielnym tytułem.
2. Zatrudnienie obojga rodziców oznacza konieczność wydania dwóch paczek
Nieprawda. Skoro dziecko jest odrębnym uprawnionym, paczka jest dla dziecka, a nie dla rodzica. Tym samym rodzic ma jedynie status „donosiciela” paczki. Rodzice powinni ustalić, które z nich wystąpi o paczkę, a tym samym, u którego wartość paczki będzie rozliczona. Dlatego bardziej zasadnym jest wydanie jednej paczki na jedno dziecko, bez względu na to, czy zatrudniony jest jeden rodzic, czy oboje.
3. O ilości paczek decyduje zapis regulaminu
Prawda. Regulamin ZFŚS decyduje praktycznie o wszystkim, w tym także o tym, czy paczki w ogóle przysługują. Warto jednak zaznaczyć, że jeżeli uprawnionymi do paczki ma być każdy z zatrudnionych rodziców, warto zmienić zasady i wydawać paczki dla pracowników, a nie dla ich dzieci. Wtedy jednak będzie większy problem z różnicowaniem świadczenia.
4. Paczki świąteczne to pomoc materialna
Prawda. Cała prawda raczej bez potrzeby uzasadnienia. Tym samym paczki świąteczne mieszczą się w pojęciu działalności socjalnej.
5. Przy przyznawaniu paczek należy stosować kryteria socjalne
Prawda. Ustawodawca nakazuje uzależniać świadczenia socjalne od sytuacji rodzinnej, życiowej i materialnej osób uprawnionych. Dotyczy to wszelkich świadczeń, a więc także paczek świątecznych.
6. Kryterium materialne jest najważniejsze
Nieprawda. Kryteria socjalne są 3 i każde z nich jest samodzielne. Żadne nie jest ważniejsze od pozostałych. Co ciekawe, materialne jest wymienione jako ostatnie – nie oznacza to, że jest ono najmniej istotne, ale brak jest podstaw, żeby stawiać je na pierwszym miejscu.
7. Wszystkie 3 kryteria należy stosować do każdego świadczenia
Nieprawda. Każde z kryteriów ma niezależny charakter. Mimo to w wielu decyzjach ZUS czytamy, że są 3 kryteria socjalne, czyli należy brać pod uwagę pieniądze. Tymczasem pieniądze nie są najważniejsze. Oprócz nich liczą się także nieruchomości, złoto, dzieła sztuki itd. A na gruncie ZFŚS oprócz kryterium materialnego liczą się także kryteria rodzinne i życiowe.
8. Przy paczkach świątecznych należy uwzględniać sytuację materialną pracownika Nieprawda. Uzależnienie świadczenia od ilości dzieci jest niewątpliwie uwzględnieniem kryterium rodzinnego, ale także życiowego (niewątpliwie życie się zmienia wraz z pojawieniem się dzieci). Brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych i logicznych, żeby obligatoryjnie stosować tu także kryterium materialne.
9. Paczki świąteczne należy różnicować co do wartości
Nieprawda (a wręcz bzdura!). Paczki świąteczne na dziecko oznaczają, że ten, co ma pięcioro dzieci dostanie pięć paczek, rodzic dwóch urwisów dostanie dwie, a osoba bezdzietna otrzyma co najwyżej figę… Znaczy nic nie otrzyma. Jest to już wystarczające różnicowanie socjalne i nie ma potrzeby dodatkowego różnicowania paczek. Jeżeli już, to bardziej zasadnym jest zróżnicowanie paczek z uwagi na wiek dziecka.
10. Brak różnicowania paczek może oznaczać spór z ZUSem Prawda (niestety). ZUS lubi podważać zwolnienie od składek dotyczące ZFŚS, jeżeli uzna, że świadczenia nie były zróżnicowane. Dodatkowo często bezzasadnie daje pierwszeństwo kryterium materialnemu, a sądy orzekają niejednolicie w tej materii.
