Pierwszy Pakiet Deregulacyjny. Czy ułatwi życie przedsiębiorcom?

Rząd przyjął pierwszy pakiet deregulacyjny, który został przygotowany przez Ministerstwo rozwoju i technologii. Pakiet deregulacyjny ma na celu uproszczenie przepisów prawnych i ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce do czego przyczynić się ma ponad 40 zmian dotyczących różnych obszarów działalności gospodarczej, na różnych etapach jej prowadzenia. 

Jakie zmiany dla przedsiębiorców przyniosą nowe regulacje prawne?

Zmiany w przepisach o działalności gospodarczej:

W pierwszej kolejności należy wskazać na zmiany w przepisach dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej:

• Osoby prowadzące działalność nierejestrową będą mogły posługiwać się numerem PESEL zamiast NIP-u.
• Zniesienie obowiązku stosowania pieczątki w urzędach, jeśli nie jest to wyraźnie wymagane przez prawo.
• Brak konieczności przedkładania pełnomocnictwa lub dokumentu prokury, jeśli informacja o umocowaniu jest dostępna w publicznych rejestrach (np. KRS, CEIDG).
• Możliwość zawierania umowy leasingu w formie dokumentowej, bez konieczności podpisu elektronicznego.
  
  

Nowe zasady tworzenia prawa.

Istotne z punktu widzenia przedsiębiorcy będą również nowe zasady tworzenia prawa gospodarczego:

• Wprowadzenie zasady "one in, one out" – każda nowa regulacja nakładająca obowiązki na przedsiębiorców będzie wymagała zniesienia innego obciążenia w tym samym lub pokrewnym obszarze.
• Konieczność zapewnienia sześciomiesięcznego vacatio legis dla nowych regulacji dotyczących przedsiębiorców.
• Obowiązek oceny skutków regulacji dwa lata po ich wejściu w życie.
• Systematyczne opracowywanie rządowego Programu Regulacyjnego.
  
  

Nowe zasady kontroli przedsiębiorców i prowadzenia postępowań administracyjnych.

Planowane są również nowe zasady kontroli przedsiębiorstw, która zawsze jest u przedsiębiorcy problematyczną kwestią oraz uproszczenie w zakresie prowadzenia postępowań administracyjnych w stosunku do przedsiębiorców:

• Skrócenie maksymalnego czasu kontroli u mikroprzedsiębiorców z 12 do 6 dni roboczych.
• Obowiązek doręczenia przedsiębiorcy listy wymaganych dokumentów przed rozpoczęciem kontroli.
• Możliwość wniesienia sprzeciwu wobec czynności kontrolnych.
• Dostosowanie częstotliwości kontroli do poziomu ryzyka związanego z działalnością przedsiębiorcy.
• Publikowanie informacji o kategoriach ryzyka przypisanych przedsiębiorcom przez organy kontrolne.
• Wprowadzenie tzw. decyzji hybrydowej, gdzie załączniki do decyzji są przekazywane w formie elektronicznej.
• Zwiększenie wykorzystania tzw. "wezwań miękkich", umożliwiających kontakt administracji z przedsiębiorcą bez wszczynania formalnego postępowania.
• Zmniejszenie liczby instancji w niektórych postępowaniach administracyjnych, co ma przyspieszyć proces decyzyjny.
• Umożliwienie umarzania należności z tytułu kar administracyjnych z urzędu.

Zmiany w zasadach prowadzenia postępowań przed KIO.

W pakiecie deregulacyjnym uwzględniono również zmiany dotyczące postępowań przed Krajową Izbą Odwoławczą (KIO), które mają na celu elektronizację i usprawnienie procesów odwoławczych w sprawach związanych z zamówieniami publicznymi. Konkretne zmiany to:

• Elektronizacja postępowań – Zostały wprowadzone przepisy umożliwiające pełną elektroniczną obsługę postępowań przed KIO. Oznacza to, że wnioski, odwołania, odpowiedzi, a także inne dokumenty będą mogły być składane i rozpatrywane drogą elektroniczną. Wprowadzenie e-obiegu ma usprawnić cały proces oraz przyspieszyć rozpatrywanie spraw.
• Zmiana terminu obowiązywania przepisów – Zgodnie z przyjętymi regulacjami, zmiany dotyczące postępowań przed KIO wejdą w życie dopiero 1 stycznia 2026 roku, co daje czas na przygotowanie odpowiednich rozwiązań technologicznych i organizacyjnych.

Celem tych zmian jest przyspieszenie postępowań odwoławczych, redukcja kosztów oraz zwiększenie efektywności systemu zamówień publicznych poprzez cyfryzację całego procesu.

Brak zmian w zakresie przedawnienia zobowiązań podatkowych.

Niestety w pakiecie nie uwzględniono oczekiwanej zmiany dotyczącej przedawnienia zobowiązań podatkowych. Proponowana zmiana dotycząca przedawnienia zobowiązań podatkowych miała na celu skrócenie okresu przedawnienia takich zobowiązań z obecnych 5 lat do 3 lat. Zgodnie z tą zmianą, przedawnienie zobowiązań podatkowych miałoby nastąpić szybciej, w konsekwencji czego przedsiębiorcy mieliby większą pewność i stabilność w zakresie ich zobowiązań wobec administracji podatkowej.

Zmiana ta była oczekiwana przez część przedsiębiorców, którzy twierdzili, że długi okres przedawnienia jest zbyt obciążający i stwarza ryzyko długoterminowych zobowiązań, które mogą zostać niespodziewanie egzekwowane po wielu latach.

Jednakże Ministerstwo Finansów sprzeciwiło się tej propozycji i zapowiedziało, że temat zostanie rozważony oddzielnie, z przygotowaniem osobnych rozwiązań dotyczących przedawnienia zobowiązań podatkowych w przyszłości.

Kiedy wejście w życie?

Większość z tych zmian wejdzie w życie od 1 maja 2025 roku, z wyjątkiem przepisów dotyczących postępowań przed Krajową Izbą Odwoławczą, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Premier zapowiedział na 24 marca spotkanie z zainteresowanymi grupami, podczas którego ma nastąpić podsumowanie działań dotyczących deregulacji.

https://rzecznikmsp.gov.pl/rzad-przyjal-pierwszy-pakiet-deregulacyjny/

https://www.pap.pl/aktualnosci/rzad-przyjal-pierwszy-pakiet-deregulacyjny-czego-dotyczy