Polski Akt o Dostępności – nowe przepisy obejmą dużą liczbę przedsiębiorstw
Od 28 czerwca 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać tzw. „Polski Akt o Dostępności”, czyli ustawa z 26 kwietnia 2024 r. o zapewnianiu spełniania wymagań dostępności niektórych produktów i usług przez podmioty gospodarcze (dalej jako: „Ustawa” lub „Polski Akt o Dostępności”). Nowe przepisy wdrażają do polskiego prawa unijną dyrektywę znaną jako Europejski Akt o Dostępności (EAA). Sprawdź czy nowe regulacje dotyczą Twojej firmy!
Co Polski Akt o Dostępności oznacza dla przedsiębiorców?
Dotychczas obowiązek zapewnienia dostępności spoczywał głównie na administracji publicznej. Nowa ustawa rozszerza ten obowiązek na sektor prywatny, zobowiązując przedsiębiorców do dostosowania wybranych produktów i usług do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Celem jest uczynienie dostępności standardem również w firmach oraz oferowanych przez nie produktach i usługach.
Kogo dotyczą nowe przepisy?
Obowiązki wynikające z ustawy będą dotyczyć przedsiębiorców oferujących produkty i usługi objęte zakresem Europejskiego Aktu o Dostępności, tj. producentów, upoważnionych przedstawicieli, importerów, dystrybutorów oraz usługodawców.
Jednocześnie przepisów ustawy nie stosuje się do usług oferowanych lub świadczonych przez mikroprzedsiębiorców (art. 4 pkt 1 Ustawy).
Jakich produktów i usług dotyczą nowe obowiązki?
Na liście produktów i usług objętych wymogami Ustawy znalazły się takie produkty i usługi jak:
- komputery ogólnego przeznaczenia i ich systemy operacyjne;
- terminale płatnicze oraz terminale samoobsługowe przeznaczone do świadczenia usług objętych ustawą, bankomaty, automaty biletowe i do odprawy;
- konsumenckie urządzenia końcowe wykorzystywane do świadczenia usług telekomunikacyjnych i dostępu do audiowizualnych usług medialnych;
- czytniki książek elektronicznych;
- usługi dostępu do audiowizualnych usług medialnych;
- usługi telekomunikacyjne;
- usługi w zakresie pasażerskiego transportu drogowego, lotniczego, kolejowego i wodnego;
- usługi bankowości detalicznej, rozpowszechniania książek elektronicznych oraz handlu elektronicznego.
Jakie obowiązki spoczywają na przedsiębiorcach?
Zapewnianie spełniania wymagań dostępności produktów i usług zostało uregulowane w rozdziale drugim Ustawy (art. 7-22).
Warunki zapewnienia spełnienia wymagań dostępności w zakresie informacji o produkcie zostały określone w art. 7 Ustawy. Stosownie do przepisów tam zawartych, informacje o produkcie, instrukcje, etykiety, ostrzeżenia spełnią wymogi dostępności, jeśli będą:
- udostępniane za pomocą różnych kanałów sensorycznych (tak aby mogły być odbierane za pomocą zmysłu wzroku lub słuchu);
- przedstawione w sposób zrozumiały i widoczny;
- przedstawione za pomocą odpowiedniej czcionki z wystarczającym kontrastem i odstępami między literami, wierszami i akapitami.
Natomiast wymagania dostępności dotyczące produktu zostały uregulowane w art. 8 Ustawy. Produkt, w tym interfejs użytkownika, spełnia wymagania dostępności, jeżeli:
- umożliwia komunikowanie się – zapewnia dostępność przez różne kanały sensoryczne i alternatywy dla elementów wizualnych, dźwiękowych, mowy i dotykowych;
- wykorzystuje mowę, ale oferuje alternatywy dla mowy i wprowadzania danych głosowych;
- wykorzystuje elementy wizualne, przy czym umożliwia poprawę widoczności, powiększanie obrazu, zwiększanie jasności i kontrastu oraz współpracę z narzędziami wspomagającymi;
- wykorzystuje kolor, ale zapewnia alternatywy dla przekazywania informacji za pomocą kolorów;
- wykorzystuje sygnały dźwiękowe, ale oferuje alternatywy dla przekazywania informacji za pomocą dźwięków;
- wykorzystuje elementy dźwiękowe, przy czym umożliwia kontrolę głośności i szybkości odtwarzania, redukcję zakłóceń i zapewnia wyrazistość dźwięku;
- wymaga ręcznej obsługi, ale zapewnia sterowanie sekwencyjne, alternatywy dla motoryki małej oraz rozróżnienie przełączników dotykiem.
W Ustawie wskazano również szereg dodatkowych wymagań dotyczących poszczególnych produktów i usług oraz szereg obowiązków nakładanych odpowiednio na: producentów, upoważnionych przedstawicieli, importerów, dystrybutorów oraz usługodawców.
Kontrola spełniania wymagań i kary za nieprzestrzeganie Ustawy.
Dostępność produktów i usług będzie oczywiście podlegać kontroli. Zawiadomienie o nieprzestrzeganiu przepisów będzie można skierować do Prezesa Zarządu PFRON, który może je rozpatrzyć lub przekazać odpowiedniemu organowi nadzoru rynku, wyspecjalizowanemu w danej branży. Brak spełnienia wymogów dostępności może spowodować nałożenie na firmę kary pieniężnej. Wysokość kar pieniężnych została określona w art. 73 Ustawy i jest ona nakładana uwzględniając zakres naruszenia przepisów Ustawy, w tym jego wagę, liczbę produktów albo usług niespełniających wymagań dostępności i liczbę osób, na które wpływa ono negatywnie. Kara jednak może być ustalona w wysokości do dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej za rok poprzedzający, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednak nie większej niż 10 % obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary, ustalonego według stanu na dzień wydania odpowiedniej decyzji w wyniku przeprowadzonej kontroli.
Co warto zrobić już teraz?
- Przeanalizować ofertę firmy w zakresie produktów i usług pod kątem zgodności z nowymi wymogami dostępności.
- Skonsultować się z ekspertami w dziedzinie dostępności, aby zidentyfikować obszary wymagające dostosowania.
- Rozpocząć prace nad wdrożeniem zmian, aby zapewnić zgodność z przepisami do dnia 28 czerwca 2025 roku, kiedy przepisy te wejdą w życie.
Dostosowanie się do nowych wymogów nie tylko pozwoli uniknąć potencjalnych sankcji, ale również może przyczynić się do poszerzenia bazy klientów o osoby z niepełnosprawnościami, co jest korzystne zarówno społecznie, jak i biznesowo.
https://pro.rp.pl/abc-firmy/art42194381-przedsiebiorcow-czekaja-wazne-zmiany-nowe-przepisy-zaczna-obowiazywac-w-czerwcu
