Projekt nowelizacji kodeksu pracy – nowe regulacje dotyczące mobbingu i dyskryminacji

Rada Ministrów przedstawiła założenia nowelizacji Kodeksu pracy, która ma na celu poprawę ochrony pracowników przed mobbingiem i dyskryminacją, a także ułatwienie realizacji tych przepisów w praktyce.

Spis treści:

1. Precyzyjne definicje mobbingu i molestowania
2. Uproszczenie przepisów o mobbingu
   
3. Rozszerzone obowiązki pracodawców
4. Zwolnienie pracodawcy z odpowiedzialności za mobbing
5. Minimalne zadośćuczynienie za mobbing
6. Nowe przepisy w praktyce – czas na dostosowanie
7. Kiedy projekt trafi do Sejmu?
8. Podsumowanie

1. Precyzyjne definicje mobbingu i molestowania

Nowelizacja wprowadza zmiany w definicjach mobbingu i molestowania, czyniąc je bardziej jednoznacznymi. Oba zjawiska obejmą teraz szerokie spektrum zachowań – od fizycznych, przez werbalne, po pozawerbalne. W szczególności podkreślono znaczenie uporczywości działań sprawcy jako kluczowej cechy mobbingu, eliminując niejasności wynikające z dotychczasowego pojęcia długotrwałości.

2. Uproszczenie przepisów o mobbingu

Nowe przepisy definiują mobbing jako uporczywe nękanie pracownika. Wprowadzenie pojęcia „modelu racjonalnej ofiary” ma pomóc w odróżnieniu rzeczywistych przypadków mobbingu od sytuacji, w których może dochodzić do nadinterpretacji ze strony pracowników. Dzięki temu definicja stanie się bardziej praktyczna i precyzyjna, a jej stosowanie mniej kontrowersyjne.

3. Rozszerzone obowiązki pracodawców

Projekt nakłada na pracodawców nowe obowiązki w zakresie przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji. Wśród nich znajdują się:
(i) natychmiastowe reagowanie na zgłoszone przypadki naruszeń,

(ii) wsparcie psychologiczne dla ofiar mobbingu lub nierównego traktowania,

(iii) wdrażanie procedur przeciwdziałania mobbingowi w regulaminie pracy lub w formie obwieszczeń.

Zgodnie z projektem, przestrzeganie tych obowiązków może zwolnić pracodawcę z odpowiedzialności cywilnoprawnej, jeśli mobbing nie pochodził od przełożonego.

4. Zwolnienie pracodawcy z odpowiedzialności za mobbing

Pracodawcy, którzy wdrożą skuteczne działania prewencyjne, będą mogli uniknąć odpowiedzialności cywilnoprawnej w sytuacjach, gdy mobbing będzie pochodził od współpracowników, a nie od przełożonych. Kluczowe znaczenie będzie miało posiadanie efektywnych wewnętrznych regulacji oraz szybkie reagowanie na zgłoszenia.

5. Minimalne zadośćuczynienie za mobbing

Jednym z ważnych elementów projektu jest określenie minimalnej kwoty zadośćuczynienia za mobbing. Proponowane przepisy zakładają, że będzie to kwota wynosząca co najmniej sześciokrotność miesięcznego wynagrodzenia ofiary. Taka wysokość ma odzwierciedlać powagę krzywdy wyrządzonej pracownikowi i działać odstraszająco.

6. Nowe przepisy w praktyce – czas na dostosowanie

Pracodawcy będą mieli 3 miesiące na dostosowanie się do nowych wymagań, w tym na aktualizację regulaminów pracy lub wydanie obwieszczeń w firmach, które nie są zobowiązane do posiadania regulaminu. Nowe przepisy wejdą w życie 21 dni po ich ogłoszeniu. Okres przejściowy ma umożliwić pracodawcom przygotowanie odpowiednich działań prewencyjnych i wdrożenie procedur.

7. Kiedy projekt trafi do Sejmu?

Według planu, projekt ustawy zostanie przedłożony Sejmowi w III kwartale 2025 roku. Proces legislacyjny będzie kluczowy dla ostatecznego kształtu przepisów.

8. Podsumowanie

Nowelizacja Kodeksu pracy stanowi istotny krok w kierunku poprawy warunków pracy oraz wzmocnienia ochrony pracowników przed mobbingiem i dyskryminacją. Nowe przepisy mają nie tylko ułatwić identyfikację i zwalczanie takich zjawisk, ale również umożliwić pracodawcom skuteczne reagowanie na przypadki naruszeń, co ostatecznie wpłynie na jakość środowiska pracy.

Źródło: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12393651/13106707/13106708/dokument701342.pdf