Rozpoznanie rynkowego przychodu w transakcji nie uprawnia do złożenia oświadczenia o stosowaniu cen rynkowych.

Niekorzystna interpretacja DKIS dla podmiotów powiązanych

W wydanej 27 września 2024 r., interpretacji indywidualnej ( 0111- KDIB2-1.4010.399.2024.1. AR ) DKIS stwierdził, że:

zastosowanie ceny sprzedaży wyrobów poniżej kosztu wytworzenia założonego na rok 2023 wobec podmiotów powiązanych, przy jednoczesnym rozpoznaniu przychodu w wysokości ceny rynkowej i jego opodatkowaniu, nie dają podstawy do złożenia, w ramach informacji o cenach transferowych, oświadczenia o tym, że lokalna dokumentacja cen transferowych została sporządzona zgodnie ze stanem rzeczywistym, a ceny transferowe objęte tą dokumentacją są ustalane na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.

DKIS wskazał również na nadrzędność zasady ceny rynkowej w relacjach pomiędzy podmiotami powiązanymi i zdecydował, iż art. 11t ust. 2b ustawy o CIT ma zastosowanie wyłącznie w przypadku świadczeń nieodpłatnych i częściowo odpłatnych.

Co z tego wynika?

Że jeżeli Spółka ma świadczenie nieodpłatne lub częściowo odpłatne i rozpozna rynkowy przychód z tego tytułu, to może złożyć oświadczenie.

A jeżeli Spółka zastosuje preferencyjne ceny w transakcji i rozpozna rynkowy przychów to oświadczenia złożyć nie może.

Co było dalej?

12 marca 2025 roku stanowisko reprezentowane przez DKIS podtrzymał WSA w Gliwicach (I SA/Gl 1364/24) wskazując, że literalne brzmienie art. 11t ust. 2b u.p.d.o.p. odnosi się wyłącznie do nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, a co za tym idzie rozpoznanie rynkowego przychodu przy cenach odbiegających od rynkowych, pomimo zgodności wyniku podatkowego, nie uprawnia spółek do złożenia oświadczenia o stosowaniu cen rynkowych.

Komentarz:

O ile patrząc literalnie na wykładnię przepisów, to może (z wielkim może) można się zgodzić z DKIS i WSA, ale gdzie w tym wszystkim cel przepisów o cenach transferowych, które przede wszystkim powinny być stosowane w tedy kiedy, następstwem warunków wynikających lub narzuconych w wyniku powiązań jest realny uszczerbek fiskalny po stronie Skarbu Państwa, erozja podstawy opodatkowania, transfer zysków.

Nie wspominając już o uwzględnieniu okolicznościach zastosowania odmiennych od rynkowych cen takich jak: strategia biznesowa, polityka grupy, efekty synergii, cel działania podatnika itp...

Prezentowane stanowisko uniemożliwia takim podmiotom złożenia oświadczenia o warunkach rynkowych transakcji, nawet w przypadku, w którym dobrowolnie zdecydują się na samoopodatkowanie, a tym samym uniemożliwia prawidłowe złożenie informacji TPR, której oświadczenie jest częścią.

Idąc krok dalej, naraża również osoby pełniące funkcje zarządcze w takich podmiotach na odpowiedzialność karnoskarbową, w tym m.in. na:

• niemożność wykonania obowiązków związanych ze złożeniem TPR i oświadczenia;
• odpowiedzialność karnoskarbową;
• konsekwencje podatkowe dla Spółki

Pozostaje zatem pytanie co dalej fiskusie? Jak mają się zachować podmioty, które mają ceny odbiegające od rynkowych, często narzucone przez grupę podmiotów powiązanych lub podmiot dominujący?

• Rozpoznać przychód, no ale po co, skoro i tak nie mogą złożyć oświadczenia, a tym samym TPR
• Nie rozpoznawać przychodu i czekać na kontrolę, narażając się nie tylko na odpowiedzialność karnoskrabową, ale i podatkową
• Ponosić odpowiedzialność karnoskrabową pomimo braku uszczerbku dla Skarbu Państwa

Aktualnie pozostaje nam chyba wyłącznie czekać na odpowiednią zmianę przepisów lub interpretację ogólną Ministra Finansów, która ujednolici podejście i rozwieje wątpliwości w przypadku samoopodatkowania transakcji, które warunkami odbiegają od rynkowych.