Spółka cywilna wcale nie taka prosta – cz. 2
Jak ostatnio wspominałem spółka cywilna to prosta i przystępna forma organizowania się w biznesie. Jej założenie jest bardzo proste i niedrogie. Należy jednak pamiętać, że nawet tak prostą formę należy dobrze rozumieć i uważnie z niej korzystać.
Założenie spółki cywilnej, względnie przystąpienie do spółki tworzy po stronie wspólników reżim wspólności majątkowej – wspólnicy nie posiadają udziałów w postaci ułamkowych praw do majątku objętego spółką, a ich prawa przysługują „do całości” i niepodzielnie. Niepodzielnie dopóty, dopóki istnieje spółka. Dopiero po jej rozwiązaniu, w trybie podziału majątku wspólność zamieniana jest we współwłasność w częściach ułamkowych.
Jakie ma to znaczenie praktyczne? Otóż przede wszystkim, w toku operacji gospodarczych z kontrahentami to nie spółka, a wspólnicy stanowią strony umowy, gdyż to wszyscy wspólnicy niepodzielnie dysponują majątkiem, z którego albo do którego mają na mocy danych umów nastąpić przesunięcia majątkowe.
A co w sytuacji, gdy w „majątku spółki” znajduje się jakiś składnik mienia, który wspólnicy woleliby jednak ze spółki wyprowadzić? Oczywiście w praktyce składników mienia, które mają mniejsze znaczenie lub mniejszą wartość problem będzie mniej widoczny i dolegliwy. Niemniej, w sytuacji wartościowych składników lub np. nieruchomości nie będzie to już takie proste.
W takiej sytuacji wymagane jest przeniesienie własności ze wspólności wspólników na rzecz wspólników ale jako współwłaścicieli w częściach ułamkowych. Odbywa się to poprzez podpisanie umowy, gdzie przenoszącym będą wspólnicy spółki cywilnej działający łącznie, a nabywającym będą również wspólnicy, ale już każdy z nich indywidulanie. Może to wyglądać sztucznie, ale z prawnego punktu widzenia jest to jak najbardziej prawidłowe.
Warto o tym pamiętać, bo np. w przypadku nieruchomości, przy której przeniesienie własności wymaga aktu notarialnego (oraz następnie należy zaktualizować treść księgi wieczystej), w inny sposób niż opisany powyżej, w trakcie trwania spółki cywilnej, nieruchomości „wyprowadzić ze spółki” się nie uda.
Na zakończenie dodam, że po rozwiązaniu spółki cywilnej, dla celów podziału mienia między wspólników, w przypadku nieruchomości akt notarialny konstytuujący zniesienie wspólności i podział również będzie wymagany.
