Wartość celna towarów w imporcie a stosowanie cen „tymczasowych” – ważny wyrok TSUE
W dniu 15 maja 2025 r. zapadł przed Trybunałem Sprawiedliwości UE (TSUE) istotny wyrok ws. C‑782/23 „Tauritus” UAB.
Wyrok zapadł w sprawie litewskiej spółki, która importowała paliwa gdzie wartość celna towaru była ustalana na podstawie faktury pro forma. Po dopuszczeniu do obrotu zazwyczaj wnioskowano o korektę (sprostowanie) zgłoszeń celnych i przyjmowano dla potrzeb obliczenia wartości celnej cenę wynikającą z faktury ostatecznej. Trony transakcji działały w oparciu o ustalenia zgodnie, z którymi ceny dla wartości celnej wynikały ze zmiany średniej ceny danego paliwa oraz zmiany kursu walut, a cena finalna była potwierdzana w aneksach do umowy zakupu.
W wyniku kontroli jaką przeprowadziły litewskie władze celne ustalono, że spółka nie zawsze dokonywała korekt zgłoszeń celnych pomimo otrzymania faktur ostatecznych od dostawcy gdzie cenę podwyższono w porównaniu do faktur pro forma. Ustalono że w tych przypadkach Spółka dokonywała obliczenia wartości celnej nie w oparciu o podstawową metodę ceny transakcyjnej ale o metodę tzw. ostatniej szansy – z czym nie zgodził się litewski organ celny. Sprawa dotarła aż do TSUE na wniosek prejudycjalny litewskiego sądu.
Problem dotyczył bowiem treści art. 70 ust. 3 lit. b UKC (Unijny Kodeks Celny) z którego wynika, że wartość transakcyjna stosowana jest, jeżeli sprzedaż lub cena nie są uzależnione od warunków lub świadczeń, których wartość nie może być ustalona w odniesieniu do towarów, dla których ustalana jest wartość celna.
Ponadto sąd litewski zapytał, o właściwy tryb korygowania wartości celnej w przez importera – czy właściwy jest tryb sprostowania zgłoszenia celnego.
W wydanym orzeczeniu TSUE potwierdził, że metoda wartości transakcyjnej ma zastosowanie nawet wtedy, gdy ostateczna cena towarów nie jest znana w momencie przywozu.
Zależy to jednak od jednego kluczowego warunku: korekta ceny musi opierać się na obiektywnych i wcześniej uzgodnionych kryteriach, na które ani kupujący, ani sprzedawca nie mają wpływu (pkt 58–60). Trybunał orzekł również, że w takich przypadkach importerzy muszą skorzystać z procedury zgłoszenia uproszczonego (pkt 63–71). Oznacza to deklarowanie tymczasowej wartości celnej przy przywozie, a następnie składanie deklaracji uzupełniającej po ustaleniu ceny końcowej (art. 166 i 167 UKC).
TSUE orzekł także, że orzeczenie ws. Hamamatsu (C-529/16) nie ma zastosowania w tym kontekście (pkt 72). Wyrok ten dotyczył bowiem korekt związanych z polityką cen transferowych jak również dotyczył on nieobowiązujących przepisów Wspólnotowego kodeksu celnego.
TSUE odnosząc się do meritum sprawy wskazał, że na moment importu cena ostateczna wprawdzie nie była określona, ale była możliwa do ustalenia, gdyż zależała od obiektywnych, jasno wymienionych w umowie czynników niezależnych od stron transakcji i jednocześnie uznał, że stosowanie zastępczych, pomocniczych metod ustalania wartości celnej nie będzie prawidłowe w opisywanym modelu transakcji.
Omawianym wyrok ma zastosowanie do przypadków importu towaru, dla którego strony umowy sprzedaży ustaliły ceny wstępne, które mogą ulec zmianie i po imporcie mogą ulec zmianie na skutek przyjętych parametrów (in plus lub in minus). Przy czym korekta odbywa się na podstawie niezależnych od stron transakcji parametrów, takich jak cena rynkowa danego towaru na giełdzie czy kurs waluty obcej, nieznanych na moment sprzedaży.
TSUE precyzyjnie wskazał iż właściwe proceduralnie jest w takich przypadkach składanie zgłoszenia uproszczonego i następnie zgłoszenia uzupełniającego zamiast wniosku o sprostowanie zgłoszenia celnego.
Należy pamiętać, iż zgodnie z przepisami celnymi, stosowanie w sposób częstszy niż sporadyczne zgłoszenia uproszczonego wymaga uzyskania pozwolenia organu celnego
