Znaczniki podatkowe dotyczące przychodów w JPK-CIT/PIT
- Wysłane przez Aleksander Łożykowski
- Kategorie JPK CIT
- Data 16 październik 2025
Znaczniki podatkowe w JPK-CIT/PIT mają pokazać różnice trwałe lub przejściowe występujące u podatnika zarówno po stronie przychodów jak i kosztów. Znaczniki identyfikujące konta ksiąg powinny zostać zastosowane przy kontach zgodnie z prezentacją wskazaną w słownikach znaczników, określonych w załącznikach do rozporządzenia w sprawie dodatkowych danych, o które należy uzupełnić prowadzone księgi.
W przypadku wyodrębnienia kont służących rozliczeniu podatku dochodowego podatnik winien stosować dla nich odpowiedni znacznik PD (PD1 do PD_8_2), natomiast w przypadku stosowania dla celów rozliczenia podatku dochodowego kont pozabilansowych należy stosować odpowiednio znaczniki PD z dodatkowym oznaczeniem PB (PD1_PB do PD8_PB_2). Jednostka w raportowanym okresie może skorzystać zarówno z kont bilansowych jak i pozabilansowych.
W przypadku przychodów, konieczne jest wykazanie następujących typów różnic trwałych i przejściowych:
- PD1 przychody zwolnione z opodatkowania (trwałe różnice pomiędzy zyskiem/stratą dla celów rachunkowych a dochodem/stratą dla celów podatkowych),
- PD1_1 przychody, w stosunku do których nie stosuje się przepisów ustawy,
- PD1_2 przychody, które nie są zaliczane do przychodów podatkowych,
- PD1_3 dochody (przychody) wolne,
- PD2 przychody niepodlegające opodatkowaniu w roku bieżącym,
- PD3_PB przychody podlegające opodatkowaniu w roku bieżącym, ujęte w księgach rachunkowych lat ubiegłych.
Widać, że punktem wyjścia jest pozycja rachunkowa, co oznacza, że patrzymy na przychody rachunkowe i zastanawiamy się następnie czy przychody są także przychodami podatkowymi w ogóle i czy w tym samym roku. W przypadku różnic trwałych wybieramy oznaczenie PD1 w jednej z form analitycznych PD1_1, PD1_2 lub PD1_3. Sam znacznik PD1 wystąpi rzadko, jeśli w ogóle, gdyż większość sytuacji można przyporządkować do podgrup PD1_1, PD1_2 lub PD_3.
PD1_1, czyli przychody, w stosunku do których nie stosuje się przepisów ustawy to raczej wąska grupa sytuacji, w szczególności dotycząca działalności rolnej i leśnej. Obszerny katalog przychodów, które nie są zaliczane do przychodów podatkowych (PD1_2) znajduje się przede wszystkim w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT. Ale nie ma tutaj automatyzmu, sytuacje kwalifikowane do znacznika PD1_2 rozsiane są po całej ustawie. Warto zwrócić uwagę, że niektóre z sytuacji wymienionych w art. 12 ust. 4 to tylko różnice przejściowe przyporządkowywane do znacznika PD2. Znacznik PD_3 to dochody (przychody) wolne, czyli w szczególności katalog z art. 17 ustawy o CIT, w tym np. zwolnienia dla stowarzyszeń czy fundacji, czy zwolnienia strefowe.
Różnice przejściowe wyznacza znacznik PD2, który identyfikuje te przychody rachunkowe, które przychodami podatkowymi staną się dopiero w przyszłości oraz znacznik PD3_PB, który identyfikuje przychody podlegające opodatkowaniu w roku bieżącym, ale ujęte w księgach rachunkowych lat ubiegłych. W tej sytuacji zawsze to musi być konto pozabilansowe, nie jest to przecież nasz przychód rachunkowy w danym roku, nie może być więc na koncie bilansowym.
Jak widać w znacznikach kont nie ma informacji o przychodach podlegających opodatkowaniu, ale nie ujmowanych w księgach rachunkowych. Skoro nie są to przychody rachunkowe, to nie powinny się znaleźć na kontach bilansowych. Informacje o tych przychodach umieszczamy w JPK-CIT/PIT jedynie zbiorczo w węźle RPD w pozycji K_7.
Aleksander Łożykowski
Aleksander jest doradcą podatkowym w kancelarii LTCA, radcą prawnym, pracownikiem naukowo-dydaktycznym Szkoły Głównej Handlowej. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim, finanse i rachunkowość na SGH, ukończył studia doktoranckie na SGH, aplikację radcowską w OIRP w Warszawie oraz studia podyplomowe z wyceny nieruchomości na Politechnice Świętokrzyskiej. W latach 2019 – 2022 pełnił funkcję dyrektora departamentu podatków dochodowych w Ministerstwie Finansów. Odpowiadał za szereg reform w podatku dochodowym, w tym wprowadzenie estońskiego CIT, ulgi na prototyp, ulgi na innowacyjnych pracowników, ulgi na ekspansję, ulgi na pierwszą ofertę publiczną, ulgi na CSR, czy ulgi na zabytki. Aleksander był także członkiem Państwowej Komisji Egzaminacyjnej ds. Doradztwa Podatkowego oraz członkiem rady nadzorczej Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Wcześniej pracował w międzynarodowych kancelariach prawnych. Autor kilkudziesięciu publikacji naukowych, dotyczących w szczególności opodatkowania dochodów przedsiębiorców.