Art. 176 KSH a vat

Niesłabnącą popularnością od początku roku cieszy się tytułowy art. 176 KSH. Przepis ten przewiduje możliwość zawarcia w umowie spółki zapisu obligującego wspólnika do powtarzających się świadczeń niepieniężnych na rzecz spółki w zamian za wynagrodzenie. Jego popularność związana jest z dość oczywistym faktem, iż tak otrzymane wynagrodzenie nie stanowi podstawy do ubezpieczeń zdrowotnych. Przypomnijmy bowiem, iż od 1 stycznia 2021 roku, w związku z przepisami polskiego ładu, wynagrodzenie, które otrzymywane jest  z tytułu powołania obciążone jest 9% składką zdrowotną. W tym miejscu należy natomiast zastanowić się nad kwalifikacja art. 176 KSH z perspektywy podatku VAT i tego czy czynności wykonywane na podstawie tego artykułu stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. W treści wydawanych w tym roku interpretacji indywidualnych Dyrektor KIS stoi na stanowisku, że tak. Przykładem niech będzie stanowisko wyrażone w interpretacji indywidualnej nr 0111-KDIB3-1.4012.943.2021.2.KO z dnia 17 stycznia 2022 r. wskazujące, iż “niespełnienie warunku w zakresie uznania przychodów osiąganych z tytułu wykonywanych czynności za przychody wymienione w art. 12 ust. 1-6 (przychody z tytułu wykonywanej pracy) lub w art. 13 pkt 2-9 (przychody z działalności wykonywanej osobiście) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powoduje, iż czynności wykonywane odpłatnie przez (…) Wspólnika Spółki uznać należy za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”. Takie samo stanowisko wyrażane jest w interpretacjach z dnia 14 stycznia 2022 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.975.2021.2.IK, z 6 kwietnia 2022 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.32.2022.2.JKU oraz z 7 lipca 2022 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.258.2022.4.ŻR, z dnia 26 września 2022 r., nr 0113-KDIPT1-1.4012.517.2022.2.MSU, z dnia 15 listopada 2022 r., nr  0113-KDIPT1-2.4012.662.2022.2.KT. W mojej opinii z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić, stosunki korporacyjne, do których należą porozumienia cywilnoprawne wspólnika ze spółką, ustalone na podstawie art. 176 § 1 KSH, nie spełniają bowiem  definicji działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT i nie powinny być objęte tym podatkiem. Tym niemniej mając na uwadze odmienne stanowisko organów podatkowych w powyższej kwestii, bezpieczniej jest uznać, iż mamy do czynienia ze świadczeniami stanowiącymi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. O ile zatem wspólnik nie korzysta ze zwolnienia z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT (zwolnienie podmiotowe do wysokości 200.000 zł), albo w ramach art. 176 KSH wykonuje przykładowo usługi w zakresie doradztwa (które są opodatkowane podatkiem vat już od pierwszej złotówki), wynagrodzenie otrzymane za świadczenia z art. 176 KSH  powinien dokumentować fakturą VAT (z właściwą stawką podatku). Oczywiście na zasadach ogólnych Spółka ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu faktury otrzymanej od wspólnika.  W większości przypadków VAT pozostanie zatem dla stron neutralny. Jednakże po pierwsze należy o tym pamiętać (w tym o obowiązku płatności na rachunek z tzw. białej listy) po drugie, w niektórych sytuacjach gdy Spółka stosuje odliczenia częściowe (tj. z uwzględnieniem prewspółczynnika czy współczynnika) VAT z faktury otrzymanej od udziałowca nie będzie już dla Spółki neutralny (tj. w sytuacji w której świadczeń wykonywanych przez udziałowca Spółka nie jest w stanie przypisać jedynie do sprzedaży opodatkowanej Spółki).