Cash-pooling a VAT
Cash-pooling coraz częściej wykorzystywany jest w grupach kapitałowych jako narzędzie optymalizacji kosztów finansowania oraz zarządzania saldami rachunków bankowych. Pojawia się oczywiście pytanie, czy cash-pooling mogą wpływać na rozliczenia VAT uczestników takiej umowy.
Z perspektywy VAT, można byłoby przecież uznać, że mamy do czynienia z usługą finansową zwolnioną z VAT. To z kolei, mogłoby wywoływać wątpliwości co do pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego (ryzyko rozliczania proporcją).
Pomocne w tym zakresie może być stanowisko Dyrektora KIS, zaprezentowane w interpretacji z 20 stycznia 2025 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.691.2024.4.M.
Wnioskodawca wskazał, że zawierana umowa będzie tzw. cash poolingiem rzeczywistym. W jego ramach:
- jeden z Uczestników będzie pełnić funkcję tzw. koordynatora.
- Bank będzie prowadził dla Uczestników i dla Wnioskodawcy rachunki bankowe, które będą używane przez Uczestników i Wnioskodawcę w ciągu każdego dnia roboczego do realizacji transakcji płatniczych (dalej: Rachunki operacyjne).
- Bank będzie prowadził dla koordynatora dodatkowo:
- rachunek bankowy, który będzie wykorzystywany dla celów zerowania (bilansowania) Rachunków operacyjnych na koniec każdego dnia roboczego (dalej: Rachunek koordynatora) oraz
- rachunek bankowy, na którym kumulowane będą środki finansowe pochodzące z poszczególnych Rachunków operacyjnych Uczestników i Wnioskodawcy w związku z transakcjami polegającymi na zerowaniu (bilansowaniu) Rachunków operacyjnych (dalej: Rachunek pomocniczy).
- Bank zezwoli Uczestnikom i Wnioskodawcy na powstawanie w ciągu dnia roboczego zadłużeń śróddziennych w Rachunkach operacyjnych tytułem wykorzystania tzw. Limitów Dziennych. Limity Dzienne stanowić będą zadłużenie śróddzienne w Rachunkach operacyjnych Uczestników i Wnioskodawcy dozwolone przez Bank dla poszczególnych Uczestników i Wnioskodawcy.
W przypadku jeśli na koniec danego dnia po przeniesieniu sald z Rachunków operacyjnych na Rachunek pomocniczy:
- saldo Rachunku pomocniczego będzie dodatnie - Bank naliczy od kwoty dodatniego salda Rachunku pomocniczego odsetki należne koordynatorowi od Banku,
- saldo Rachunku pomocniczego będzie ujemne (tj. wykorzystane zostanie dodatkowe finansowanie udostępnione przez Bank) - Bank naliczy, od kwoty stanowiącej ujemne saldo Rachunku pomocniczego, odsetki należne Bankowi od koordynatora.
Od sumy sald środków, które w związku z operacjami zerowania sald Rachunków operacyjnych na koniec poszczególnych dni roboczych będą przenoszone z Rachunków operacyjnych Uczestników, w tym Wnioskodawcy na Rachunek pomocniczy koordynatora kalkulowane będą odsetki:
- należne danemu Uczestnikowi, w tym Wnioskodawcy od koordynatora - w przypadku jeżeli suma przeniesionych z Rachunku operacyjnego danego Uczestnika, w tym Wnioskodawcy sald będzie dodatnia,
- należne koordynatorowi od danego Uczestnika, w tym Wnioskodawcy - w przypadku jeżeli suma przeniesionych z Rachunku operacyjnego danego Uczestnika, w tym Wnioskodawcy sald będzie ujemna.
Organ stwierdził, że rola wnioskodawcy w systemie cash poolingu, co do zasady, będzie bierna, bowiem zgodnie z Umową usługę świadczyć będzie Bank. Natomiast uczestnik systemu nie będą zawierać z innymi uczestnikami systemu transakcji finansowych ani świadczyć na rzecz innych uczestników jakiejkolwiek usługi. Rozliczenia w ramach systemu dokonywane będą przez Bank z wykorzystaniem rachunku należącego do koordynatora. Uczestnicy będą jedynie udostępniali środki znajdujące się na rachunku bankowym w celu umożliwienia wypełniania postanowień umowy.
Co istotne uczestnicy nie będą otrzymywać wynagrodzenie od innych uczestników. Mogą jedynie im przysługiwać odsetki od środków udostępnionych w ramach umowy, jeżeli będą oni dysponować nadwyżką środków.
Tym samym, zdaniem Dyrektora KIS, uczestnicy systemu cash poolingu nie będą świadczyć usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Stąd też – nie może być mowy o VAT.
Warto jednak przeanalizować postanowienia umów cash-poolingu, bo – jak to zwykle w podatkach bywa – diabeł tkwi w szczegółach.
