Darowizna przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej bez PIT?

Wniesienie zespołu składników stanowiących przedsiębiorstwo do fundacji rodzinnej nie powoduje powodowania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem PIT. Żaden z przepisów ustawy o PIT nie wskazuje bowiem, aby w momencie dokonania darowizny na rzecz fundacji dochodziło do powstania przychodu po stronie fundatora.

Powyższe potwierdza ostatnia interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 września 2025 roku, nr: 0114-KDIP3-1.4011.597.2025.1.MK1. Jak wskazano w jej treści istota fundacji polega na tym, że w zamian za wniesiony czy darowany do fundacji majątek fundator nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu. W związku z tym dokonana przez fundatora darowizna zespołu składników materialnych i niematerialnych stanowiących przedsiębiorstwo nie będzie spełniać dyspozycji art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT, gdyż przepis ten dotyczy opodatkowania wartości wkładu w przypadku wniesienia do spółki albo do spółdzielni wkładu niepieniężnego. Fundacja nie ma charakteru spółki ani spółdzielni w rozumieniu przepisów ustawy o PIT.

Darowizna przedsiębiorstwa do fundacji rodzinnej nie spełni również dyspozycji innych przepisów ustawy o PIT w zakresie powstania przychodu, w tym art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak stwierdził Dyrektor KIS wprawdzie przepis art. 20 ust. 1 ustawy o PIT przedstawia otwarty katalog zdarzeń, w wyniku których dochodzi do powstania u podatnika przychodu z innych źródeł, jednakże dokonując kwalifikacji danego zdarzenia jako powodującego powstanie przychodu z innych źródeł nie można pominąć art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, który zawiera definicję przychodu. Definicja ta wprost odwołuje się do otrzymanych lub postawionych do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniędzy, wartości pieniężnych oraz wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wobec powyższego fundator darując do fundacji rodzinnej składniki majątkowe nie otrzyma w zamian żadnych udziałów, certyfikatów lub innych instrumentów prawnych, które dawałyby tytuł prawny do wniesionego do fundacji majątku lub do otrzymania od fundacji innego rodzaju świadczeń z tego tytułu, co w konsekwencji skutkuje tym, że nie uzyskuje on przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT. Jako moment powstania przychodu należy jednak już kwalifikować ewentualne przychody otrzymane od fundacji rodzinnej (bądź w trakcie jej funkcjonowania, bądź w wyniku jej rozwiązania).