Dokumentacja cen transferowych dla transakcji krajowych — obowiązek czy formalność?
Ceny transferowe od lat budzą wiele pytań wśród przedsiębiorców. Temat ten kojarzony był głównie z rozliczeniami międzynarodowymi, jednakże należy pamiętać, iż transakcje krajowe mogą również podlegać obowiązkowi dokumentacyjnemu. Czy jednak rzeczywiście zawsze wymaga to pełnej dokumentacji?
Transakcje krajowe, a obowiązek dokumentacyjny
Przepisy dotyczące cen transferowych w Polsce wyraźnie wskazują, że dokumentacją mogą być objęte nie tylko transakcje z podmiotami zagranicznymi, ale także te zawierane między podmiotami krajowymi, o ile występują powiązania.
Ustawy CIT i PIT nakładają obowiązek sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych w przypadku:
- przekroczenia określonych progów transakcyjnych (2 mln zł lub 10 mln zł w zależności od rodzaju transakcji), oraz
- występowania powiązań między stronami transakcji.
Nie ma przy tym znaczenia, czy obie strony mają siedzibę w Polsce.
Kiedy dokumentowanie transakcji krajowych nie jest wymagane?
Polski ustawodawca przewidział jednak pewne zwolnienia. Zgodnie z przepisami, dokumentacji lokalnej nie trzeba sporządzać dla transakcji krajowych, jeżeli:
- Obie strony transakcji:
- mają siedzibę lub zarząd na terytorium Polski,
- nie korzystały w badanym roku ze zwolnienia, o którym mowa w art. 6 UoCIT, który dotyczy zwolnień podmiotowych?
- nie korzystały w badanym roku ze zwolnienia, o którym mowa w art. art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a UoCIT? Zwolnienia te dotyczą opodatkowania dochodów uzyskanych z działalności gospodarczej prowadzonej na podstawie zezwolenia na terenie specjalnej strefy ekonomicznej i zwolnienia z dochodów podatników, uzyskanych z działalności gospodarczej określonej w decyzji o wsparciu, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji.
- nie poniosły w badanym roku straty podatkowej.
Jeżeli wszystkie te warunki są spełnione, transakcje krajowe nie muszą być dokumentowane, nawet jeśli progi kwotowe zostały przekroczone. W takim przypadku, obowiązek jaki musi wypełnić Spółka to złożenie formularza TPR w sposób uproszczony.
Praktyka — obowiązek czy formalność?
W przypadku transakcji krajowych bardzo często spotykamy się z sytuacją, w której sporządzenie dokumentacji byłoby wymogiem czysto formalnym, ponieważ wszystkie warunki zwolnienia są spełnione.
Mimo to, w praktyce:
- Warto weryfikować transakcje na bieżąco – sytuacja podatkowa kontrahenta (np. strata podatkowa) może zmienić obowiązek dokumentacyjny.
- Czasami firmy decydują się sporządzić dokumentację mimo zwolnienia — jako element zarządzania ryzykiem podatkowym i na potrzeby ewentualnej kontroli.
- W przypadku wielu transakcji w grupie, przejrzysta dokumentacja może być elementem ułatwiającym obronę stosowanych cen rynkowych.
W związku z powyższym:
- Analizuj transakcje krajowe corocznie – uwzględniając aktualną sytuację podatkową stron.
- Zachowuj dowody na spełnienie warunków zwolnienia (np. oświadczenia o nieponoszeniu straty).
- Dokumentuj rynkowość cen – nawet jeśli dokumentacja formalna nie jest wymagana, warto móc wykazać, że stosowane ceny odpowiadają cenom rynkowym.
Podsumowanie
Transakcje krajowe w zakresie cen transferowych nie zawsze muszą być dokumentowane, zwłaszcza gdy spełnione są określone ustawowe warunki. Jednak z uwagi na potencjalne ryzyko podatkowe i kontrolne, przedsiębiorcy powinni ostrożnie podchodzić do decyzji o rezygnacji z dokumentacji. W wielu przypadkach może się okazać, że sporządzenie dokumentacji, nawet w podstawowym zakresie, stanowi istotny element bezpieczeństwa podatkowego.
