Duże zmiany w estońskim CIT – czy wejdą w życie?
- Wysłane przez Adrian Kęmpiński
- Kategorie Niskie podatki / CIT estoński
- Data 17 wrzesień
Wczoraj tj. 15 września, na stronie internetowej Rady Ministrów pojawiła się zapowiedź dużej reformy podatkowej obejmującej zarówno podatek PIT jak i podatek CIT.
Co ważne, jest to zapowiedź zmian, a nie projekt ustawy, więc znamy kierunek Ministerstwa Finansów, choć bez szczegółów.
Dziś skupimy się wyłącznie na estońskim CIT i małej rewolucji, która się tu szykuje.
Po pierwsze i chyba najważniejsze – Ministerstwo Finansów zamierza uratować część spółek, które dziś myślą, że nieskutecznie wybrały E-CIT w trakcie roku podatkowego.
Zgodnie z zapowiedzią MF proponuje uznanie skuteczności zmiany formy opodatkowania na ryczałt od dochodów spółek w przypadku braku podpisania lub podpisania po terminie sprawozdania finansowego przez kierownika jednostki, jeśli pozostałe warunki formalne i obowiązki związane ze zmianą formy opodatkowania przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego zostały spełnione.
To znaczy, że jeśli sprawozdanie śródroczne sporządzone w formie elektronicznej księgowy podpisał elektronicznie w terminie, a zarząd nie podpisał go w ogóle, podpisał po terminie lub w niewłaściwej formie, to zgodnie z zapowiedzią taka spółka nadal skutecznie wybrała estoński CIT.
Gorzej mają te spółki, w których księgowy nie podpisał sprawozdania finansowego w formie elektronicznej lub gdy samo sprawozdanie finansowe nie ma elektronicznej formie – tu spółki nadal muszą liczyć się z tym, że nie wybrały skutecznie estońskiego CIT.
Podsumowując, jest słodko – gorzko.
Po drugie –ma być wprowadzona definicja podatnika rozpoczynającego działalność oraz podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności w ustawie CIT.
Tu MF proponuje wprowadzenie definicji, zgodnie z którą za takiego podatnika nie uznaje się podatnika (podmiotu) kontynuującego działalność przedsiębiorstwa innego podatnika (podmiotu).
W praktyce – zakończy to spory na linii spółka – fiskus. Jeśli przepisy wejdą w życie, to każda spółka powstała z przekształcenia JDG / spółki cywilnej lub jawnej, jeśli będzie wybierać E-CIT od razu po przekształceniu, nie będzie podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności.
W przypadku estońskiego CIT, na przełomie 2024 i 2025 r. zaczałęła się kształtować linia orzecznicza, zgodnie z którą spółka powstała z przekształcenia JDG / spółki cywilnej lub jawnej, jest podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności i ma prawo do niższej stawki estońskiego CIT w pierwszym roku, ma prawo do preferencji w zatrudnieniu i nie musi badać przychodów pasywnych w pierwszym roku E- CIT.
Jeśli przepisy wejdą w życie, powyższe rozważania będą mieć zastosowanie jedynie do przeszłości.
Po trzecie – zostanie wprowadzone domniemanie prawne dotyczące dochodu z tytułu zysku netto - ten rodzaj dochodu w modelu estońskim rozpoznajemy, gdy już wyjdziemy z estońskiego CIT lub utracimy do niego prawo i będziemy chcieli rozdysponować nioepodatkowen wcześniej wygenerowane w modelu estońskim.
Tu ustawodawca rozważa wprowadzenie domniemania, że każda wypłata lub dystrybucja zysku w jakiejkolwiek formie, po zakończeniu opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek, następuje z zysku wypracowanego w okresie opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
Czyli – jeśli spółka przed wejściem w reżim estoński miała niewypłacone zyski (np. na kapitale zapasowym), później była w modelu estońskim i po wyjściu z niego będzie chciała wypłacić dywidendę, to fiskus będzie uznawał, że najpierw wypłacane są środki z okresu estońskiego CIT (oznacza to konieczność zapłaty estońskiego CIT).
Czy to domniemanie będzie obalalne? – Nie wiem. Poczekajmy na kształt przepisów.
Po czwarte – ma być wprowadzona definicja wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Zgodnie z planami MF za takie wydatki zostaną uznane wydatki, które zostały poniesione w innym celu niż osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów oraz wszelkie rodzaju opłaty i należności publicznoprawne o charakterze sankcyjnym.
Teoretycznie mamy tu upodobnienie definicji do definicji koszty podatkowego (art. 15 ustawy o CIT). W praktyce należy spodziewać się uszczelnienia i jeszcze większych wątpliwości podatkowych, ponieważ nie każdy wydatek, który jest związany z działalnością gospodarczą spółki, musi być związany z jej przychodami – nie wprost przynajmniej.
Przeczuwam (mogę się mylić), że reprezentacja, drogie prezenty dla kontrahentów i zabawy z klientami w lożach VIP będą w przyszłości opodatkowane.
Po piąte – więcej transakcji będzie ukrytymi zyskami.
MF proponuje usunięcia z definicji ukrytych zysków (art. 28m ust. 3 ustawy o CIT) przesłankę związku z prawem do udziału w zysku.
To znaczy, że okoliczność ta będzie niezależna w ocenie czy ukryty zysk powstanie. Np. Obecnie jest spór w oczecznictwie sądów administracyjnych w sprawie pożyczek udzielanych przez spółki opodatkowane ryczałtem. Część sądów, w korzystnych wyrokach, twierdzi, że pożyczka udzielona przez spółkę na rzecz podmiotu powiązanego podlega opodatkowaniu tylko jeśli ma związek z prawem do udziału w zysku – jeśli nie, brak konieczności zapłaty podatku.
W praktyce, znaczna liczba transakcji na linii spółka – podmiot powiązany może być opodatkowana jako ukryty zysk.
Samo Ministerstwo sugeruje, że katalog zdarzeń (transakcji), które na pewno będą opodatkowane, rozstanie rozszerzony o wszelkiego rodzaju opłaty i należności wynikające z umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze.
Po szóste – zmieniona zostanie stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (osób fizycznych), którzy świadczą usługi na rzecz podmiotów powiązanych.
Tu w przypadku świadczeń przedsiębiorcy opodatkowanego ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych na rzecz podmiotu powiązanego, ma być stosowana stawka 17% bez względu na charakter usługi.
Wspominam o tym, gdyż często udziałowcy spółek na estońskim CIT wynajmują do swoich spółek np. nieruchomości / maszyny.
Nie wiem czy to samo będzie dotyczyć najmu prywatnego, czy tam zostanie stara stawka 8,5% / 12,5%
Jeśli przepisy wejdą w życie, stanie się to wysoce nieatrakcyjne podatkowo – po stronie spółki powstanie ukryty zysk, a udziałowiec zapłaci dodatkowo swoje 17% od przychodu.
W praktyce, w skrajnym przypadku opodatkowanie takiej wypłaty zysku może wynieść 37% + składka zdrowotna.
Link do zapowiadanych zmian - https://www.gov.pl/web/premier/projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-podatku-dochodowym-od-osob-fizycznych-ustawy-o-podatku-dochodowym-od-osob-prawnych-oraz-niektorych-innych-ustaw6
Uspokajając, to tylko zapowiedzi zmian – nawet nie projekt, ale zalecam czytanie naszego bloga by być na bieżąco, a w razie wątpliwości – proszę o kontakt.
Adrian Kęmpiński
Adrian jest doradcą podatkowym i radcą prawnym. Ukończył prawo na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Z prawem podatkowym związany od 2019 roku i w tym czasie pracował dla największych kancelarii podatkowych w województwie Kujawsko – Pomorskim, w których uczestniczył w licznych projektach restrukturyzacyjnych dotyczących spółek prawa handlowego. W ramach Kancelarii LTCA uczestniczy w projektach obejmujących bieżące doradztwo podatkowe.