Dużym podmiotom lepiej wybrać estoński CIT w trakcie roku podatkowego

Spis treści:

1. Od czego zależy stawka podatku na estońskim CIT?
2. Dlaczego wybór estońskiego CIT w trakcie roku podatkowego jest korzystny podatkowo?
3. Czy spółka powstała z przekształcenia jest podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej?
4. Podatek od dochodu z przekształcenia.

Od czego zależy stawka podatku na estońskim CIT?

Stawka podatku, którą stosuje spółka w modelu estońskim zależy od tego czy spółka opodatkowana ryczałtem jest małym podatnikiem w rozumieniu ustawy o CIT lub jest podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej.

Jeśli jest spełniony co najmniej jeden z powyższych warunków, spółka opodatkowana jest stawką 10% w danym roku podatkowym.

Podatnik rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej to spółka, która wybiera estoński CIT w pierwszym roku podatkowym swojego istnienia.

Mały podatnik czyli…podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2 000 000 euro.

Przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł (art. 4a pkt 10 ustawy o CIT).

Spółka, która nie jest małym podatnikiem lub nie rozpoczyna prowadzenia działalności gospodarczej, opodatkowuje swoje dochody stawką 20%.

Dlaczego wybór estońskiego CIT w trakcie roku podatkowego jest korzystny podatkowo?

Wybór estońskiego CIT w trakcie roku podatkowego, oznacza, że z początkiem miesiąca, od którego spółka rozpoczyna opodatkowanie estońskim CIT, rozpoczyna nowy rok podatkowy.

Ostatni miesiąc opodatkowania w ramach tzw. klasycznego CIT, jest ostatnim miesiącem roku podatkowego bezpośrednio poprzedzającego wybór CIT estońskiego.

To przychód podatkowy brutto, osiągnięty w części roku bezpośrednio poprzedzającym wybór estońskiego CIT jest brany pod uwagę w celu uznania czy spółka jest małym podatnikiem w rozumieniu ustawy o CIT.

Część przedsiębiorców, którzy wybierając estoński CIT od początku roku podatkowego, nie zostałaby uznana za małych podatników, a wybierając estoński CIT w trakcie roku podatkowego, ten warunek spełnią. Będzie mieć to przełożenie na stosowaną stawkę podatku.

Potwierdza to także praktyka interpretacyjna organów podatkowych, np. interpretacja indywidualna wydana dnia 28 czerwca 2024 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.165.2024.1.END.

Czy spółka powstała z przekształcenia jest podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej?

Interpretacje indywidualne wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wskazywały początkowo, że spółka powstała z przekształcenia spółki osobowej (np. spółki jawnej, cywilnej) lub jednoosobowej działalności gospodarczej jest podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej.

Takie podejście, pozwalało na korzystanie z niższej stawki podatkowej przez spółki powstałe z przekształcenia.

Od około połowy 2023 r. podejście organów podatkowych uległo radykalnej zmianie, co potwierdziły także orzeczenia sądów administracyjnych. Organy podatkowe i sądy administracyjne uzasadniają, że „(…) w wyniku przekształcenia nie dochodzi do ustania bytu prawnego podmiotu, a następuje wyłącznie zmiana jej formy organizacyjno-prawnej. Spółka przekształcona kontynuuje działalność przedsiębiorcy sprzed transformacji i przysługują jej wszelkie uprawienia przedsiębiorcy, co przekłada się także na sferę określonych praw i obowiązków podatkowych.”

Tak rozstrzygnięto w interpretacji indywidualnej z dnia 20 grudnia 2023 r., nr 0111-KDIB1-2.4010.591.2023.1.MK. Podobnie: interpretacja indywidualna z dnia 5 maja 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.44.2023.1.MW oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 26 października 2023 r., sygn. I SA/Po 469/23.

Spółka powstała z przekształcenia nie jest zatem podatnikiem rozpoczynającym prowadzenie działalności, ale nadal może być małym podatnikiem na zasadach wyżej opisanych.

Alternatywnie, spółka po zarejestrowaniu przekształcenia może pozostać przez jakiś czas opodatkowana klasycznym CIT i następnie wybrać estoński CIT. Wówczas do celów weryfikacji czy spółka będzie małym podatnikiem, uwzględnia się wyłącznie okres od dnia wpisu do rejestru KRS przekształcenia do dnia rozpoczęcia opodatkowania ryczałtem.

W przypadku, gdy działanie takie nie będzie mieć racjonalnego uzasadnienia ekonomicznego, może zostać uznane przez organy podatkowe za działanie mające na celu unikanie opodatkowania.  

Podatek od dochodu z przekształcenia

Na podatników powstałych w wyniku przekształcenia spółki, których pierwszy rok podatkowy po przekształceniu jest jednocześnie pierwszym rokiem podlegania pod ryczałt, nałożony został obowiązek rozpoznania dochodu z przekształcenia.

Dochód ten stanowi kwota odpowiadająca sumie nadwyżek wartości poszczególnych składników majątku, ustalonych dla wyniku finansowego netto zgodnie z przepisami o rachunkowości, na dzień przekształcenia, ponad ich wartość podatkową ustaloną na ten dzień. Powyższe wynika z art. 7aa ust. 2 pkt 3 i art. 7aa ust. 8 ustawy o CIT.

Podatek ten wynosi 19% ww. dochodu z przekształcenia.

Analogicznie do sytuacji określającej czy spółka jest małym podatnikiem w rozumieniu estońskiego CIT, także w tej sytuacji, jeśli spółka po zarejestrowaniu przekształcenia w Rejestrze Przedsiębiorców KRS zdecyduje się pozostać opodatkowaną klasycznym CIT przez jakiś czas, wówczas to ten okres opodatkowania klasycznym CIT będzie rokiem podatkowym bezpośrednio poprzedzającym wybór estońskiego CIT.

To znaczy, że obowiązek rozliczenia podatku od dochodu z przekształcenia nie wystąpi, ponieważ pierwszy rok podatkowy w ramach estońskiego CIT, nie będzie następował bezpośrednio po przekształceniu. 

Powyższe potwierdzają także organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych, np. w interpretacji indywidualnej z dnia 22 czerwca 2023 r., nr 0114-KDIP2-1.4010.285.2023.1.MW:

„(…) z opisu sprawy wynika, że do przekształcenia dojdzie jeszcze w 2023 r. i w związku z tym na dzień zmiany formy prawnej (tj. na dzień wpisu Spółki Przekształconej do rejestru KRS) dojdzie do zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego. W takim przypadku, Spółka Przekształcona dokona wyboru opodatkowania ryczałtem począwszy od stycznia 2024 r.

Odnosząc wyżej cytowane przepisy prawa podatkowego do opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wskazać należy, że pierwszy rok podatkowy spółki po przekształceniu nie będzie jednocześnie pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem, zatem art. 7aa ust. 2 pkt 3 ustawy CIT dotyczący obowiązku wykazania dochodu z przekształcenia nie znajdzie zastosowania w niniejszej sprawie. Oznacza to, że Spółka przekształcona nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od dochodu z przekształcenia.”